Τικ - τακ
- Thread starter Χρυσηίδα
- Start date
Ακριβώς, ο ήχος του ρολογιού είναι ένας.
Και εδώ έρχεται η δεύτερη ερώτησή μου στην οποία δεν έχω απάντηση, μόνο υποθέσεις μπορώ να κάνω.
Γιατί το κάνουμε αυτό; Για λόγους διαχωρισμού, όπως λέει η Εσκιβέλ; Και τι ακριβώς να διαχωρίσουμε; Το κάθε τικ το ίδιο δε μετράει, δευτερόλεπτα;
Εδω ειναι που διαφωνω. Νομιζω οτι οντως ακουμε με διαφορετικη τονικοτητα τον καθε ηχο. Αλλωστε και εμεις οταν λεμε "τικ τακ τικ τακ" προφερουμε το "τικ" πιο ψηλα, και το "τακ" πιο χαμηλα. Υποθετω το ι γινεται α για να δειξει αυτο το χαμηλωμα γραπτα.
Τωρα το θεμα ειναι αν οντως εχουν διαφορα οι ηχοι. Υπαρχει η πιθανοτητα να προκειται για παιχνιδι των αυτιων, η κατι αντιστοιχο της οφθαλμαπατης (εχετε δει το τεστ οφθαλμαπατης οπου το ιδιο γκρι φαινεται στη μια πιο ανοιχτο και στην αλλη πιο σκουρο, αναλογως με το ποια χρωματα ειναι διπλα). Ισως η μονοτονη επαναληψη να κανει τον εγκεφαλο μας να φανταζεται οτι οντως υπαρχει διαφορα.
Τωρα αν υπαρχει καποια μηχανικη εξηγηση, δεν ειμαι ωρολογοποιος για να ξερω.
Επιστρέφω μετά από απουσία εβδομάδων! 
Στο ερώτημά σας γιατί λέμε τικ-τακ κι όχι μόνο τικ (ή μόνο τακ) για τον ήχο του ρολογιού: αν το δούμε αντικειμενικά, από φυσικής απόψεως, ναι, πράγματι όλα τα δευτερόλεπτα είναι ίδια. Αλλά η γλώσσα είναι ανθρώπινο προϊόν, και η επιλογή αυτή προέρχεται από τον τρόπο με τον οποίο ο άνθρωπος αντιλαμβάνεται τον παλμό. Από τη φύση μας, έχουμε την τάση να κατηγοριοποιούμε τους χτύπους σε ισχυρούς και ασθενείς, και να τους οργανώνουμε σε περιοδικώς επαναλαμβανόμενα σχήματα. Φυσικά αυτό συμβαίνει στον εγκέφαλό μας, και άρα δεν έχει να κάνει με τις αντικειμενικές παρατηρήσεις της φυσικής, αλλά με την υποκειμενική αντίληψη που εκ των πραγμάτων έχουμε για τον κόσμο που μας περιβάλλει.
Όλη σχεδόν η μουσική, λαϊκή, δημοφιλής, αλλά και έντεχνη, βασίζεται σε επαναλαμβανόμενες μετρικές ομάδες (π.χ. το βαλς, με το γνωστό «ουμ-πα-πα», αποτελείται από έναν ισχυρό χτύπο και δύο ασθενείς, και αυτό το σχήμα επαναλαμβάνεται συνεχώς).
Το ίδιο συμβαίνει και στην ποίηση, π.χ. με τους μετρικούς πόδες των αρχαίων στίχων (οι οποίοι βασίζονταν στην μακρότητα των συλλαβών), ή με τα μετρικά σχήματα της νεοελληνικής ποίησης (τα οποία βασίζονται στον τονισμό των λέξεων).
Δοκιμάστε όμως να νιώσετε αυτήν την φυσική τάση όταν περπατάτε. Δεν νιώθετε π.χ. ότι τα βήματα που κάνει το αριστερό πόδι είναι ασθενή και αυτά του δεξιού είναι ισχυρά; (ή το αντίστροφο). Αυτός είναι και ο λόγος που τα στρατιωτικά εμβατήρια είναι γραμμένα σε διμερές μέτρο, δηλαδή το επαναλαμβανόμενο σχήμα χτύπων είναι ισχυρός-ασθενής. Θα ήταν αδιανόητο ένα εμβατήριο σε μέτρο με περιττό αριθμό χτύπων (π.χ. 3, 5 κ.λπ.).
Δεν υπάρχει λοιπόν κάποιο λάθος σ' αυτήν την επιλογή. Απλώς το έχουμε μέσα μας. Αν νιώθαμε όλους τους χτύπους ίδιους, πιθανότατα δεν θα είχαμε αναπτύξει ούτε έμμετρο λόγο (παρά μόνο πεζογραφία ή εντελώς ελεύθερους στίχους), ούτε και μετρήσιμη μουσική (παρά μόνο ελεύθερες μελωδίες όπως αυτές που έχουν ορισμένα παραδοσιακά μοιρολόγια).
Στο ερώτημά σας γιατί λέμε τικ-τακ κι όχι μόνο τικ (ή μόνο τακ) για τον ήχο του ρολογιού: αν το δούμε αντικειμενικά, από φυσικής απόψεως, ναι, πράγματι όλα τα δευτερόλεπτα είναι ίδια. Αλλά η γλώσσα είναι ανθρώπινο προϊόν, και η επιλογή αυτή προέρχεται από τον τρόπο με τον οποίο ο άνθρωπος αντιλαμβάνεται τον παλμό. Από τη φύση μας, έχουμε την τάση να κατηγοριοποιούμε τους χτύπους σε ισχυρούς και ασθενείς, και να τους οργανώνουμε σε περιοδικώς επαναλαμβανόμενα σχήματα. Φυσικά αυτό συμβαίνει στον εγκέφαλό μας, και άρα δεν έχει να κάνει με τις αντικειμενικές παρατηρήσεις της φυσικής, αλλά με την υποκειμενική αντίληψη που εκ των πραγμάτων έχουμε για τον κόσμο που μας περιβάλλει.
Όλη σχεδόν η μουσική, λαϊκή, δημοφιλής, αλλά και έντεχνη, βασίζεται σε επαναλαμβανόμενες μετρικές ομάδες (π.χ. το βαλς, με το γνωστό «ουμ-πα-πα», αποτελείται από έναν ισχυρό χτύπο και δύο ασθενείς, και αυτό το σχήμα επαναλαμβάνεται συνεχώς).
Το ίδιο συμβαίνει και στην ποίηση, π.χ. με τους μετρικούς πόδες των αρχαίων στίχων (οι οποίοι βασίζονταν στην μακρότητα των συλλαβών), ή με τα μετρικά σχήματα της νεοελληνικής ποίησης (τα οποία βασίζονται στον τονισμό των λέξεων).
Δοκιμάστε όμως να νιώσετε αυτήν την φυσική τάση όταν περπατάτε. Δεν νιώθετε π.χ. ότι τα βήματα που κάνει το αριστερό πόδι είναι ασθενή και αυτά του δεξιού είναι ισχυρά; (ή το αντίστροφο). Αυτός είναι και ο λόγος που τα στρατιωτικά εμβατήρια είναι γραμμένα σε διμερές μέτρο, δηλαδή το επαναλαμβανόμενο σχήμα χτύπων είναι ισχυρός-ασθενής. Θα ήταν αδιανόητο ένα εμβατήριο σε μέτρο με περιττό αριθμό χτύπων (π.χ. 3, 5 κ.λπ.).
Δεν υπάρχει λοιπόν κάποιο λάθος σ' αυτήν την επιλογή. Απλώς το έχουμε μέσα μας. Αν νιώθαμε όλους τους χτύπους ίδιους, πιθανότατα δεν θα είχαμε αναπτύξει ούτε έμμετρο λόγο (παρά μόνο πεζογραφία ή εντελώς ελεύθερους στίχους), ούτε και μετρήσιμη μουσική (παρά μόνο ελεύθερες μελωδίες όπως αυτές που έχουν ορισμένα παραδοσιακά μοιρολόγια).
Εκπλήσσομαι!!!
Εγώ, βάζοντας ένα ρολόι δίπλα στο αυτί μου αυτό που ακούω είναι ένα μονότονο τικ … τικ …τικ. Καμιά διαφοροποίηση στον ήχο. Στο αυτί μου, βέβαια, δεν έχω καμιά εμπιστοσύνη και ούτε διακρίθηκα ποτέ για την οξύτητα της ακοής μου.
Επιπλέον, είναι γεγονός ότι ο κάθε άνθρωπος αντιλαμβάνεται κάποια πράγματα εντελώς διαφορετικά, οπότε το πρώτο θέμα είναι αν όντως είναι διαφορετικοί οι ήχοι ή όχι.
Μάλλον ο Λάγνος είναι ο πιο κατάλληλος να απαντήσει, αλλά θα είχε ενδιαφέρον να δούμε πώς το ακούμε όλοι.
Εσύ, Λάγνε, με μπέρδεψες.
Αυτό που λες για τη γλώσσα στην αρχή με βρίσκει απόλυτα σύμφωνη και κάπου προς αυτήν την κατεύθυνση προσανατολίζονται και οι δικές μου εικασίες στο μέγα φιλοσοφικό ερώτημα που έθεσα.
Αλλά αυτό που λες για την ποίηση δεν το καταλαβαίνω. Σκέφτομαι, τώρα, ότι το μέτρο στην παραδοσιακή ποίηση δεν το μετράμε με διαφορετικές συλλαβές. Τον ίαμβο, πχ. τον λέμε : τα – τά, τα –τά, τα-τά. Το τροχαϊκό τά-τα, τά-τα, τά-τα.
Αν λέω άσχετα, δεν είναι η πρώτη φορά .....
Εξαρτάται το ρολόι. Με ενοχλεί το τικ-τακ των ρολογιών κι έτσι δεν έχω κανένα τέτοιο ρολόι στο σπίτι για να ελέγξω, απ’ ότι όμως θυμάμαι, υπάρχουν ρολόγια με ισότονους χτύπους κι άλλα όπου ο κάθε δεύτερος χτύπος είναι πιο ασθενής από τον πρώτο με αποτέλεσμα να δίνουν την αίσθηση ενός τικ-τακ.
Όταν τονίζεις την συλλαβή αλλάζει και ο τόνος της. Στο τα-τά που λες, αυτό το δεύτερο τά βρίσκεται πιο ψηλά στην μουσική κλίμακα.
Ας προσθέσω εδώ, σε όσα είπε ο Γλωσσολάγνος, και τον χτύπο τής καρδιάς όπου στο τουκ-τουκ που κάνει, ο πρώτος χτύπος είναι πιο δυνατός από τον δεύτερο. Για καρδιά λέμε πως κάνει κι αυτή, τικ-τακ, σαν το ρολόι. Το προσωπικό μας ρολόι που έχει κουρδιστεί να μετρήσει μια ζωή.
Κάνε ένα διάλειμμα κάνε ένα "τικ τακ"
μήπως, κάπως έτσι;