Αυτό θέλω να σκέφτομαι για εκείνον αφού τελείωσε το βιβλίο, ότι μετά το επίπονο ταξίδι της αναζήτησης, θα καταφέρει να ξεκινήσει ένα άλλο ταξίδι, αυτό της γιατρειάς.
@Πεταλούδα, εχω την αισθηση ότι απο τετοια τραύματα και πληγές, κάποιος δεν γιατρευεται ποτέ, όπως δεν πιστευω και σε αυτό που λένε χρόνος πανδαμάτορας. Πιστευω ότι υπάρχουν τραυματικές στιγμές στη ζωή ενός ανθρώπου τόσο βαθειες που ποτέ δεν επουλωνουν, στην πραγματικότητα. Απλώς, πορευεσαι μαζί τους, ζεις με αυυες, Οπως πραγματικότητα ειναι, (κατα τη γνωμη μου) ότι δεν υπάρχει κάποια μοναδικότητα σε αυτές, οπως και όλο το φάσμα των ανθρωπινων καταστάσεων, αλλά η ατομικότητά μας και ο τροπος που τα βιώνουμε τις κάνει "εξαιρετικές" σε εμάς και μονο. Και ο χρόνος, το μονο που καταφέρνει τελικά, ειναι να αποδεχτεί κανεις την κοινοτοπία και την ordinariness του πόνου, αντιστοιχα της χαράς, του ερωτα κλπ κλπ.
Ναι, @Έλλη Μ, πιστεύω ότι είναι έτσι όπως το λες, μακάρι να ήταν έτσι απλή η διαδικασία της γιατρειάς. Απλά επειδή το βιβλίο τελείωσε με το που έμαθε και για τον πατέρα του, δεν ήθελα να τον "αφήσω" έτσι.
Με την ευκαιρία, ποιο βιβλίο του Sebald θα πρότεινες για ανάγνωσμα μετά το Άουστερλιτς;
Παιδιά, συγγνώμη που δεν κατάφερα να σχολιάσω. Ήθελα, αλλά ας όψεται η ζωή. Επίσης, ένιωθα κάπως λίγη μπροστά σε σας, γιατί πχ, δεν αναγνώρισα τον Βίτγκεστάιν, όπως όλοι εσείς.
Πάντως, θα σχολιάσω λίγο, έστω και τώρα.
Στο αρχικό κεφάλαιο, μου φάνηκαν ανησυχαστικές οι φωτογραφίες των νυχτόβιων ζώων πλάι στους φιλοσόφους και τους ζωγράφους.
Το μοτίβο που κυριαρχεί είναι του απάτριδος ανθρώπου, του ατόμου χωρίς μνήμες, χωρίς ρίζες και άρα χωρίς ιστορία. Επίσης, υπάρχουν πολύ έντονα τα θέματα της ματαιότητας και του χρόνου.
Οι περιγραφές χώρων και τοπίων είναι πανέμορφες.
Και οι δύο αφηγητές έχουν την πολυμάθεια των σοφών της Αναγέννησης, η οποία εκτείνεται σε πολά πεδία: ζωγραφική, αρχιτεκτονική ιστορία. Μέσω της περιγραφής ενός φρουρίου έχουμε αντιπολεμικό σχόλιο, πρωτότυπο!
Η ιστορία του αιχμαλώτου Νοβέλι και ιδίως η άγνωστη γλώσσα των ιθαγενών μου θύμησαν μια παρόμοια ιστορία στο "Ζωή, οδηγίες χρήσεως" του Περέκ.
Και οι λαβυρινθώδεις περιγραφές διάφορων κτιρίων μου θύμισαν το "Ζωή, οδηγίες χρήσεως", λίγο τον "Πιρανέζι" της Σουζάνα Κλάρκ, όπως φυσικά και τις φανταστικές φυλακές του αληθινού Πιρανέζι και αρκετά διάφορα του Μπόρχες.
Αρχικά, το μυστήριο που κυκλώνει τον Αούστερλιτς, οι παράξενες εμφανίσεις και εξαφανίσεις του, η νεανική του όψη και η έλλειψη προσωπικών πληροφοριών τον κάνουν λίγο να φαίνεται, κατά τη γνώμη μου, και μην γελάσετε, σαν φιλοσοφική εκδοχή υπερφυσικού πλάσματος.
Νομίζω ότι το όνομα του διευθυντή του ξενοδοχείου Γκρέητ Ήστερν, Περέιρα, πρέπει να είναι φόρος τιμής στο βιβλίο του Antonio Tabucchi με τίτλο "Έτσι ισχυρίζεται ο Περέιρα".
Οι περιγραφές απ' τον τόπο όπου μεγάλωσε ο Αούστερλιτς αναδίδουν πολύ έντονη αίσθηση του ανοίκειου.
Οι περιγραφές του σπιτιού στο Μπάρμουθ και της επιστήμης της φύσης βγάζουν μια τελείως διαφορετική αίσθηση από την μελαγχολική ατμόσφαιρα του υπόλοιπου βιβλίου. Αυτά τα σημεία της αφήγησης είναι χαρούμενα και ηλιόλουστα.
Πάντως, την περιγραφή του μουσείου φυσικής ιστορίας στην Ανδρομέδα δεν μπορώ να τη δω σαν φυλακή. Κυριαρχεί τόσο πολύ η χάρη και η ποικιλία της φύσης που ξεχνάει κανείς ότι πρόκειται για νεκρά ζώα. Αν και η περιγραφή του νεκροταφείου παπαγάλων προσθέτει ένα σκοτεινό υπόβαθρο.
Στην περιγραφή των δυο θείων είδα την αντίθεση του ανθρώπου της θρησκείας και του ανθρώπου της επιστήμης. Εδώ εμφανίζεται και πάλι το Κονγκό, σε μια λεπτομέρεια στην περιγραφή του ανθρώπου της θρησκείας. Εγώ τουλάχιστον το ερμήνευσα ως υπαινιγμό ενάνατια στην υποκρισία.
Παρατήρησα ότι η φράση "είπε ο Αούστερλιτς" εμφανίζεται στα πιο άκυρα σημεία και στην αρχή με ξένισε. Μάλλον όμως είναι κατί σαν μοτίβο. Χρησιμεύει επίσης για να καθορίζει τα επίπεδα της αφήγησης.
Στην περιγραφή της πρώτης νευρικής κατάπτωσης του Αούστερλιτς, η αρχική μου σκέψη ήταν "Ώστε και οι ιδιοφυίες παθαίνουν writer's block!". Με έναρξη το εν λόγω writer's block έρχεται η γενικότερη υπαρξιακή αγωνία και μια έντονη απροσωποποίηση.
Μήπως ο τύπος με το τουρμπάνι και την άσκοπη εργασία στο σταθμό του Λίβερπουλ έχει κάποια συμβολική σημασία, αν και απλός κομπάρσος; Μπορεί να είμαι καχύποπτη, αλλά ομολογώ ότι σκεφτηκα ότι, όπως έχω διαβάσει σε ένα βιβλίο, τους κρατούμενους στα στρατόπεδα συγκέντρωσης οι οποίοι είχαν φτάσει σε τελικό στάδιο τους αποκαλούσαν μουσουλμάνους, όπως υπήρχε εκεί και άσκοπη εργασία.
Μπορεί ως αυτό το σημείο να μην αναφέρει πουθενά για στρατόπεδα συγκέντρωσης, άλλα υπάρχουν διάφοροι υπαινιγμοί και προοικονομίες.
Μπορεί να θεωρηθεί ότι υπάρχει ένα μυστήριο και η λύση του, όσο κι αν ο αναγνώστης έχει τη λύση σχεδόν απ' την αρχή. Περισσότερη σημασία έχουν οι νοητικές διεργασίες της ανάμνησης οι οποίες σχετίζονται με το τραύμα.
Δεν θα έλεγα ότι έχει καφική ατμόσφαιρα, ακριβώς. Ναι μεν έχει κλειστοφοβική και απόμακρη ατμόσφαιρα, αλλά η πρόζα του είναι πολύ λυρική, συνειρμική και πλούσια, γλυκιά σχεδόν, ώστε να το θεωρήσω καφικό. Περισσότερο βγάζει κάτι ονειρικό.
Πολύ μεγάλη σύμπτωση η συνάντηση του Αούστερλιτς με την παλιά του νταντά, αλλά αυτό εδώ δεν έχει σημασία. Αυτό που ενδιαφέρει τον αναγνώστη, αλλά και τον ίδιο τον Αούστερλιτς, είναι οι μνήμες, όχι το πώς και η αληθοφάνεια.
Η περιγραφή της ναζιστικής ανόδου έχει κάτι το μακρινό, λόγω των πολλών επιπέδων αφήγησης που μεσολαβούν: Μαξιμιλιάν-Βιέρα, Αούστερλιτς-αφηγητής και της χρονικής απόστασης από τον αφηγηματικό χρόνο, αλλά ταυτόχρονα αναδίδει ένταση.
Κι εδώ, όπως και σε άλλα βιβλία για την εποχή, βλέπουμε μια άρνηση συνειδητοποίησης της έκτασης του προβλήματος, εκτός από κάποιους ευαισθητοποιημένους.
Δεν κατάλαβα γιατί
η Αγκάτα παρέμεινε στην Πράγα. Λέει ότι η Άγκατα δεν ήταν διατεθειμμένη να πάει στο Παρίσι χωρίς τον Μαξιμιλιάν, αλλά αυτός καταφέρνει να πάει στη Γαλλία, αλλά μόνος του.
Έχασα κάτι;
Με φρίκαρε ότι οι προχούντες της εβραικής θρησκευτικής κοινότητας συνεργάστηκαν με τους Ναζί στα αρχικά στάδια. Το έχω διαβάσει και αλλού, αλλά δεν μπορώ να το χωνέψω με τίποτε! Τι νόμιζαν ότι θα πετύχουν;
Η Τερεζίν είναι η πόλη των αναμνήσεων, για αυτό είναι έρημη.
Έχετε καμμιά ερμηνεία για το όνειρο με τον ηλικιωμένο Καζανόβα; Ίσως, εδώ αντιτίθεται η μηχανοποίηση της λελογισμένης εκμετάλλευσης με την αναγεννησιακή εποχή και τη δημιουργία.
Και στο νοσοκομείο τα ζώα είναι η μοναδική πηγή κάποιας γαλήνης και ισορροπίας.
Οι σκηνές με την Μαρί μου θύμισαν πάρα πολύ τον "Δρ Φάουστους" του Τόμας Μαν, καθώς δεν του επιτρεπόταν να αγαπήσει. ΑΠό μια κάπως παρόμοια μοίρα, με διαφορετική βέβαια αιτία, μου φαίνεται ότι υποφέρει κι ο Αούστερλιτς.
Τι ειρωνία στην περιγραφή του γκέτο της Τερεζίν μέσω της ταινίας, καθώς η παραμόρφωση τελικά αποκαλύπτει την αλήθεια!
Καλά, ψιλοέμεινα λίγο! Όπως διάβασα στη βικιπέδια, στο άρθρο για τον συνθέτη Πάβελ Χάας, η ιστορία για τον καλλωπισμό του γκέτο πριν την επίσκεψη του Ερυθρού Σταυρού και η παραγωγή ενός προπαγανδιστικού φιλμ με τίτλο "Ο Χίτλερ δίνει στους Εβραίους μια πόλη" ήταν αληθινά γεγονότα!
Ο μύλος χαρτιού για τον οποίο διηγείται η Μαρί είναι ακτίνα ελπίδας, ως τόπος δημιουργίας και ζωής.
Όμως, αμέσως μετά μεταφερόμαστε πάλι σε ζοφερή ατμόσφαιρα, με τον ζωολογικό κήπο (φυλάκιση ζώων= φυλάκιση ανθρώπων) και ιδίως με το γκροτεσκ μουσείο κτηνιατρικής, το οποίο υποθέτω παραλληλίζεται με τα πειράματα του Μενγκέλε.
Αινιγματική η παράσταση του τσίρκου. Ομολογώ ότι δεν κατάφερα να την ερμηνεύσω.
Το γεγονός ότι η σύγχρονη βιβλιοθήκη, η οποία περιγράφεται με δυστοπικούς όρους (μου θύμισε το Σταύρος Νιάρχος, όπου έχει μεταφερθεί η Εθνική Βιβλιοθήκη) είναι χτισμένη σε μια περιοχή όπου υπήρχε η αποθήκη οπού στοίβαζαν οι Γερμανοί τα λάφυρα από τους Εβραίους, μου θυμίζει αντίστοιχη περίπτωση στην Θεσσαλονίκη, όπου το ΑΠΘ είναι χτισμένο πάνω στο εβραικό νεκροταφείο. Και στη Θεσσαλονίκη αυτό έγινε: πολά στοιχεία του εβραικού πληθυσμού θάφτηκαν κυριολεκτικά, ενώ τα σπίτια και τα περιουσιακά στοιχεία τους κατέληξαν σε άλλους (συχνά στους γείτονες). Τα λέει και ο Ιωάννου σε διήγημά του.
Αλλόκοτο μυθιστόρημα, λόγω του ότι είναι τόσο απόμακρο, εκτός φυσικά από τις φάσεις όπου διηγείται τη ζωή στο στρατόπεδο της Τερεζίν και τις συμπεριφορές ενάντια στους Εβραίους. Η αίσθηση απόμακρου είναι μάλλον και ο σκοπός του συγγραφέα. Ο πολυμαθής αφηγητής-πρωταγωνιστής, ο Αούστερλιτς, είναι τόσο απόμακρος (ακόμη κι όταν μιλάει για τα βάσανα των παιδικών του χρόνων είναι σαν να συμβαίνουν σε άλλον) διότι του λείπουν οι μνήμες και η αίσθηση ταυτότητας. Δεν είναι τυχαίο ότι, κατά την τελευταία συνάντηση με τον αφηγητή, λέει ότι μαζί με τον πατέρα του θα προσπαθήσει να βρει και τη Μαρί, την γυναίκα με την οποία είχε προσπαθήσει να συνδεθεί. Έχει αρχίσει να βρίσκει τις ρίζες του ίσως και αυτό είναι ένα σημείο ελπίδας. Ή μήπως, αντίθετα, αυτό ήταν ένα σημείωμα αυτοκτονίας; Αυτήν την εκδοχή την σκέφτηκα επειδή
προσκαλεί τον αφηγητή στο σπίτι του, δίνοντας του τα κλειδιά και λέγοντας ότι "οι ασπρόμαυρες φωτογραφίες (θα ήταν) το μόνο πράγμα που θα έμενε απ' τη ζωή του"
.
Τι παράξενες οι περιγραφές απόλυτα πεζών κατασκευών και κτιρίων! Μια βοηθητική κατασκευή σε έναν σταθμό επενδύεται με δυσοίωνους συνειρμούς, σαν τόπος εκτέλεσης.
Τι λέτε για την ύπαρξη του εβραικού νεκροταφείου δίπλα στο σπίτι του Αούστερλιτς; Την θεωρείτε ευοίωνο ή δυσοίωνο σημείο; Αν και η φωτογραφία έχει κάτι ελαφρώς δυσοίωνο ίσως είναι αισιόδοξο στοιχείο ότι υπάρχει αυτή η εκδήλωση μνήμης τόσο κοντά στον Αούστερλιτς, τον άνθρωπο χωρίς ρίζες, χωρίς μνήμη και ταυτότητα.
Η φράση " θα πίστευες ότι είχες μπει σε παραμύθι, που όπως και η ζωή, είχε γεράσει με το πέρασμα του χρόνου" ακούγεται κάπως διφορρούμενη, αλλά το πέρασμα του χρόνου, η ροή του είναι ευνοικό στοιχείο και σημείο ζωής, καθώς στην Τερεζίν και στα διάφορα οχυρά όπου βασανίστηκαν τόσοι άνθρωποι ο χρόνος έχει παγώσει.
Γενικά, μου άρεσε η γραφή, η οποία έρρεε και το καθιστούσε ευκολοδιάβαστο, παρόλη την μελαγχολία του και το απόμακρο στοιχείο. Επίσης, δεν με μπέρδεψαν καθόλου τα τόσα στρώματα αφήγησης. Δυσκολεύτηκα κάπως βέβαια, διότι έχω συνηθίσει να ταυτίζομαι συναισθηματικά κάπως με τους ήρωες των βιβλίων που διαβάζω και εδώ, όπου δεν υπήρχε αυτή η δυνατότητα εξαρχής, λίγο με ξένισε.
Αυτά και ευχαριστώ την Έλλη Μ, καθώς χωρίς αυτή τη συνανάγνωση μάλλον θα φοβόμουν να διαβάσω μόνη μου αυτό το βιβλίο.
@Διχασμένη μη λες τετοια, γιατι θα πηδηχτώ από το παραθυρο. Δεν εντοπισες πχ τον Βιττγκενστάιν -και σιγά, δηλαδή- και στεκεσαι σε αυτό αντι να σταθεις στην εξαιρετική σου παραθεση παρακάτω;!;!;
Νομίζω ότι το όνομα του διευθυντή του ξενοδοχείου Γκρέητ Ήστερν, Περέιρα, πρέπει να είναι φόρος τιμής στο βιβλίο του Antonio Tabucchi με τίτλο "Έτσι ισχυρίζεται ο Περέιρα
Δεν ξέρω κατα πόσο αποτίνει φόρο τιμής στο βιβλίο, αν και το συγκεκριμένο όνομα παραπέμπει ευθέως στο μυθιστόρημα αυτό, όπως και η επιλογή του ιδιου μοτίβου που αναφέρεις παρακάτω:
Παρατήρησα ότι η φράση "είπε ο Αούστερλιτς" εμφανίζεται στα πιο άκυρα σημεία και στην αρχή με ξένισε. Μάλλον όμως είναι κατί σαν μοτίβο. Χρησιμεύει επίσης για να καθορίζει τα επίπεδα της αφήγησης.
Επισης, πολύ ευστοχο σχόλιο το οποιο ειναι στοιχείο που απαντά και στους Δακτύλιους, η αγωνία και η δυσκολία να προχωρησει η εργασία του.
Δεν θα έλεγα ότι έχει καφική ατμόσφαιρα, ακριβώς. Ναι μεν έχει κλειστοφοβική και απόμακρη ατμόσφαιρα, αλλά η πρόζα του είναι πολύ λυρική, συνειρμική και πλούσια, γλυκιά σχεδόν, ώστε να το θεωρήσω καφικό.
Θα συμφωνήσω, οτι δεν εχει καμια σχέση με τοπολυφορεμένο "καφκικό στοιχειο". Διαβάζοντας όμως, παραλληλα, Καφκα - απο συμπτωση περισσοτερο- επιμένω οτι φως ειναι της ιδιας ακριβώς εντασης.
Πολύ μεγάλη σύμπτωση η συνάντηση του Αούστερλιτς με την παλιά του νταντά, αλλά αυτό εδώ δεν έχει σημασία.
Προκειται, οντως για τελειως off-chance "ανακαλυψη", αλλά πόσο απιθανο ειναι κάποιος να κατοικει σε όλη του τη ζωή στο ίδιο σπίτι, αφενός; Αφετερου, η ηλικία της δεν δικαιολογει την αδυνατοτητα να τη βρει, σκεψου οτι ηταν μικρή σε ηλικία όσο ήταν νταντά του, πολύ πιθανο / 'η απίθανο, επισης να ριζωσε εκει.
Δεν κατάλαβα γιατί η Αγκάτα παρέμεινε στην Πράγα. Λέει ότι η Άγκατα δεν ήταν διατεθειμμένη να πάει στο Παρίσι χωρίς τον Μαξιμιλιάν, αλλά αυτός καταφέρνει να πάει στη Γαλλία, αλλά μόνος του. Έχασα κάτι;
Δεν εχω απάντηση σε αυτό. Η Άγκατα παρουσιάζεται σχεδόν αφελης ιδεαλίστρια απο τη μία. Από την αλλη, ισως νομιζαν οτι υπήρχε χρόνος και τελικα ίσως να τους πρόλαβαν τα ιδια τα γεγονότα
Οι σκηνές με την Μαρί μου θύμισαν πάρα πολύ τον "Δρ Φάουστους" του Τόμας Μαν, καθώς δεν του επιτρεπόταν να αγαπήσει. ΑΠό μια κάπως παρόμοια μοίρα, με διαφορετική βέβαια αιτία, μου φαίνεται ότι υποφέρει κι ο Αούστερλιτς.
Επισης, θα συμφωνήσω, αν και ο Λεβερκυν δεν νομιζω οτι το αναγνωριζει αυτο. Κι αν το αναγνωριζε, δεν θα τον αφορούσε.
Το γεγονός ότι η σύγχρονη βιβλιοθήκη, η οποία περιγράφεται με δυστοπικούς όρους (μου θύμισε το Σταύρος Νιάρχος, όπου έχει μεταφερθεί η Εθνική Βιβλιοθήκη)
Μα ξερεις τι; Παρατηρώντας τις φωτογραφίες -και στο διαδικτυο- του γαλλικου κτιριου, εχει φοβερες ομοιότητες με τη νεα βιβλιοθηκη στο Σ.Ν. Επειδη εχω επισκεφτει και το Βαλλιανειο παλαιοτερα, σε διαφορες περιστάσεις, αλλά και την νεα, η δευτερη εχει κατι αποστειρωμενο και κρύο, κατι που σε κρατά σε απόσταση. Κατι ξένο πολύ. Αλλά, δεν ξερω καθολου πώς λειτουργει.
Ή μήπως, αντίθετα, αυτό ήταν ένα σημείωμα αυτοκτονίας; Αυτήν την εκδοχή την σκέφτηκα επειδή προσκαλεί τον αφηγητή στο σπίτι του, δίνοντας του τα κλειδιά και λέγοντας ότι "οι ασπρόμαυρες φωτογραφίες (θα ήταν) το μόνο πράγμα που θα έμενε απ' τη ζωή του"
Θα μπορουσε να ειναι, ναι. Αν και δεν το πιστευω ιδιαιτερα. Οι πληγες του, αν και βαθειες, ειναι εμμεσες. Ο Άουστερλιτς ζει ως πλάνητας, σε διαρκή αναζητηση, και αγκαλιαζει με τρυφερότητα τα φαντασματα του παρελθοντος, τους αγαπημένους νεκρους.
Παιδιά, συγγνώμη που δεν κατάφερα να σχολιάσω. Ήθελα, αλλά ας όψεται η ζωή. Επίσης, ένιωθα κάπως λίγη μπροστά σε σας, γιατί πχ, δεν αναγνώρισα τον Βίτγκεστάιν, όπως όλοι εσείς.
Απών!
Καλά εδώ εγώ άκουσα πρώτη φορά για τον Ζέμπαλντ πριν λίγες εβδομάδες!
Τέλειο το ποστ σου!
Πέρι Κάφκα, κάπου εκεί στο σταθμό του Liverpool street σκεφτόμουν όπου νά ΄ναι θα εμφανιστεί ο κύριος Κ.
Κάτι τέτοιο δεν ισχύει, παράδειγμα εγώ αναγνώρισα μια φωτογραφία του, δεν κατάφερα όμως να τον «αναγνωρίσω» μέσα στο κείμενο, γιατί δεν τον έχω διαβάσει.
Τι λέτε για την ύπαρξη του εβραικού νεκροταφείου δίπλα στο σπίτι του Αούστερλιτς; Την θεωρείτε ευοίωνο ή δυσοίωνο σημείο; Αν και η φωτογραφία έχει κάτι ελαφρώς δυσοίωνο ίσως είναι αισιόδοξο στοιχείο ότι υπάρχει αυτή η εκδήλωση μνήμης τόσο κοντά στον Αούστερλιτς, τον άνθρωπο χωρίς ρίζες, χωρίς μνήμη και ταυτότητα.
Εγώ θα έλεγα ότι ίσως να ήταν μια μεταφορά της πραγματικότητάς του, ότι όλη του η ύπαρξη από παιδί με ότι έζησε και τον διαμόρφωσε να γίνει ο άνθρωπος που έγινε και την αλήθεια του που έψαχνε για το ποιος είναι, όλα αυτά οφείλονταν σε αυτό που δημιούργησε και το συγκεκριμένο νεκροταφείο. Είχε ζήσει έναν δικό του θάνατο ως παιδί, όταν απομακρύνθηκε από τους δικούς του, κι έτσι ο δικός του χρόνος των πραγμάτων σταμάτησε εκεί.
Έχω μια απορία. Δεν σας επηρεάζουν ψυχολογικά τέτοια βιβλία; Εμένα μου έπεσε βαρύ το βιβλίο. Δεν είναι μόνο το θέμα που διαπραγματευεται , είναι μια γενική αίσθηση απαισιοδοξιας και ματαιοτητας που αποπνέει.
Γενικά, μου άρεσε η γραφή, η οποία έρρεε και το καθιστούσε ευκολοδιάβαστο, παρόλη την μελαγχολία του και το απόμακρο στοιχείο. Επίσης, δεν με μπέρδεψαν καθόλου τα τόσα στρώματα αφήγησης. Δυσκολεύτηκα κάπως βέβαια, διότι έχω συνηθίσει να ταυτίζομαι συναισθηματικά κάπως με τους ήρωες των βιβλίων που διαβάζω και εδώ, όπου δεν υπήρχε αυτή η δυνατότητα εξαρχής, λίγο με ξένισε.
Ναι, ο τρόπος παρουσίασης του ήρωα που δεν είναι η πρωτοπρόσωπη αφήγηση, άλλα έμμεση μέσω του αφηγητή, νομίζω σχετίζεται εν μέρει με τη δυσκολία της ταύτησης.
Παιδιά, συγγνώμη που δεν κατάφερα να σχολιάσω. Ήθελα, αλλά ας όψεται η ζωή. Επίσης, ένιωθα κάπως λίγη μπροστά σε σας, γιατί πχ, δεν αναγνώρισα τον Βίτγκεστάιν, όπως όλοι εσείς.
Βρέθηκα σε κατάσταση ευφορίας, επειδή ήταν πάρα πολύ ωραίο βιβλίο και κάτι τέτοια βιβλία τα χρειάζομαι γιατί μου κάνουν καλό και χαίρομαι που τα διαβάζω. ΘΑ πεις (και θα'χεις δίκιο) "είναι παλαβός τούτος". Εντάξει, το θέμα ήταν δύσκολο, αλλά ο τρόπος που το διαπραγματεύτηκε ο Ζέμπαλντ και τρυφερός ήταν και συγκινητικός. Και γενικά, όταν έρχεσαι ενώπιον ενός έργου με τέτοιον πλούτο νοημάτων και συναισθημάτων και γνώσεων, μόνο χαρά και ευχαρίστηση μπορεί να νιώσει κανείς.
Οπότε,
Έχω μια απορία. Δεν σας επηρεάζουν ψυχολογικά τέτοια βιβλία; Εμένα μου έπεσε βαρύ το βιβλίο. Δεν είναι μόνο το θέμα που διαπραγματευεται , είναι μια γενική αίσθηση απαισιοδοξιας και ματαιοτητας που αποπνέει.
Κι εδώ, επεισερχεται το μοιραίο, με την επιστροφή ξανά και ξανά του Άουστερλιτς στον σταθμο της Liverpool Street, χωρίς να μπορεί να αντισταθει. Η σταθμομανία για την οποια κάνει λόγο, σελίδα 38.
Σταθμομανία: οι σταθμοί είναι μεταβατικά σημεία, πύλες μέσα απ'τις οποίες μεταφέρονται οι χαρακτήρες στο κείμενο και στις διαδρομές της μνήμης. Σε σταθμό ο Ζέμπαλντ γνωρίζει τον Άουστερλιτς -μάλιστα σε σταθμό που χτίστηκε για να εκφράσει το μεγαλείο μιας εύρωστης, αλλά ματωμένης, οικονομίας που διεκδικούσε τη θέση της στο σύγχρονο κόσμο. Στον σταθμό της Μποούνστρητ -και σε συνέχεια της αποστροφής της έννοιας της "πόλης" όπως διαμορφώθηκε στο σύγχρονο κόσμο και με τις επιπτώσεις που έχει για τη ζωή και τη μνήμη- περιπλανιέται ο Άουστερλιτς: [...]
Χώρος παραχωρείται στο παρόν και στην πρόοδο, το παρελθόν εκριζώνεται, η τιμή για τους νεκρούς λησμονείται για χάρη της ευημερίας (?) των ζωντανών. Μαζί με τους νεκρούς αποβάλλονται από τη συλλογική μνήμη και οι φρενοβλαβείς του Μπέντλαμ, οι λιμασμένοι της Έηντζελ Άλλευ...Ο σταθμός του Λίβερπουλ σηματοδοτεί την προσπάθεια του Άουστερλιτς να ανακαλύψει ποιος είναι τελικά, αυτός (ο Άουστερλιτς) [...] Στον σταθμό Ουίλσον, στην Πράγα, θα προσπαθήσει να θυμηθεί πώς ήταν να βρίσκεται στην αγκαλιά της μητέρας του.
Έχω μια απορία. Δεν σας επηρεάζουν ψυχολογικά τέτοια βιβλία; Εμένα μου έπεσε βαρύ το βιβλίο. Δεν είναι μόνο το θέμα που διαπραγματευεται , είναι μια γενική αίσθηση απαισιοδοξιας και ματαιοτητας που αποπνέει.
Ναι, ουτε μενα με επηρέασε προφανως. Προσπαθω να θυμηθω αν τα βιβλία ριχνουν την ψυχολογία μου και το τελευταιο που μπορώ να ανακαλεσω ηταν μια συλλογή διηγημάτων που εμεινε στην ακρη για τότε, αλλά ηταν παντελως ακαταλληλη να τη διαβασω, όταν το επεδιωξα. Α, και το εγκλημα και τιμωρια που το ξαναδιαβασα περυσι προπερσι, στην ιδια φάση.
Νομιζω όχι, δεν με ριχνει ο αερας του βιβλιου ευκολά, ισως δυσκολευομαι να συγκεντρωθω, στα πλαισια γενικότερης βαρυθυμίας.
Αλλά ακομη και τον Πυργο που διαβασα προσφατα, αυτό που με ζορισε ηταν ο πλαγιος λογος, όταν εκτεινοταν σε μεγαλες παραγραφους. Μαλλον με εκνευριζει ο πλάγιος λογος, τι να πω...
