Μενέλαος Λουντέμης : Η τετραλογία τού Μέλιου

[Φαροφύλακας]

Τα συγκεκριμένα τέσσερα βιβλία, που παρουσιάζω εδώ, αποτελούν μια τετραλογία με κανονικότατη συνοχή και μου κάνει εντύπωση που δεν έχουν ακόμα ονομαστεί Η Τετραλογία τού Μέλιου.

Ήρωας στα τέσσερα βιβλία, λοιπόν, είναι ο Μέλιος Καδράς, ένα ορφανό προσφυγάκι από την Κωνσταντινούπολη, που καταφθάνει μονάχο στην Κεντρική Μακεδονία με το κύμα τής προσφυγιάς κι εδώ, μικρός, φτωχός κι έρημος, προσπαθεί να επιβιώσει και να βρει τον δρόμο του που τελικά αποδεικνύεται μακρύς, τραχύς και μοναχικός.

Ο Μέλιος έχει έναν πεισματάρικο και περήφανο χαρακτήρα που τον φέρνει συχνά αντιμέτωπο με ισχυρούς εχθρούς μα και που του εξασφαλίζει ακριβές φιλίες. Είναι ένας πραγματικός ήρωας καθώς δρα με γνώμονα το σωστό και συχνά χτυπιέται γροθιά πάνω στο μαχαίρι. Παρότι υπάρχουν και πολλές κακουχίες κι αδικίες στο διάβα του, ο Μέλιος έχει και πολλές νίκες που δίνουν ικανοποίηση στον αναγνώστη.

Έχει, επίσης, μια μεγάλη αγάπη για τα βιβλία και το διάβασμα, που βοηθάει τουλάχιστον εμάς, τους βιβλιόφιλους, να ταυτιστούμε μαζί του. Μονάχα που ο δικός του δρόμος στα γράμματα είναι πολύ πιο ακριβός από τον δικό μας καθώς τα μαζεύει από δεξιά κι αριστερά, με πολύν κόπο και ιδρώτα, και προχωρά παρέα μ’ αυτά, κάθε φορά κι ένα δύσκολο βήμα παραπέρα.

Τίτλος: Συννεφιάζει
Συγγραφέας: Μενέλαος Λουντέμης
Εκδόσεις: Ελληνικά Γράμματα
Έτος έκδοσης: 2010
Αριθμός σελίδων: 208
ISBN:978-960-469-697-0

Στο "Συννεφιάζει" τον βλέπουμε ανακατεμένο στο πλήθος τής προσφυγιάς κατά την ανταλλαγή πληθυσμού όπου Τούρκοι κι Έλληνες αφήνουν τα σπίτια τους εδώ κι εκεί για να πάνε εκεί που ορίζουν οι συμφωνίες των κρατών, ένας μεγάλος ξεριζωμός λαών για χάρη των εθνικών κρατών και των εκβάσεων των πολέμων. Δεν προλαβαίνει ν’ αρχίσει το βιβλίο κι ο αναγνώστης παίρνει γρήγορα ένα σοκ, αυτό τής ιστορίας τού μικρού Σουκρή, που ίσως την θυμάται κανείς από κάποιο σχολικό βιβλίο που την είχε μέσα. Έτσι γρήγορα σ’ αρπάζει το βιβλίο και σε κρατάει γερά καθώς προχωρά η ιστορία.

Τίτλος: Ένα Παιδί Μετράει τ’ Άστρα
Συγγραφέας: Μενέλαος Λουντέμης
Εκδόσεις: Ελληνικά Γράμματα
Έτος έκδοσης: 2010
Αριθμός σελίδων: 445
ISBN:978-960-469-699-4

Στο "Ένα Παιδί Μετράει τ’ Άστρα", ο Μέλιος έχει μεγαλώσει και με μεγάλες δυσκολίες καταφέρνει να ξεκινήσει το Γυμνάσιο. Βρίσκει ανθρώπους που τον δέχονται και τον αγαπούν κι άλλους που τον μισούν και του στέκονται εμπόδια. Και μέσα σ’ όλες τής δυσκολίες χτυπάει κι ο έρωτας, πλατωνικός και πολύς. Ένα πολύ ευαίσθητο βιβλίο που το έχω διαβάσει τρεις φορές μέχρι τώρα, μια έφηβος, μια φοιτητής, και μια τώρα, ακόμα μεγαλύτερος, και που καί τις τρεις φορές με συγκίνησε πολύ.

Τίτλος: Αγέλαστη Άνοιξη
Συγγραφέας: Μενέλαος Λουντέμης
Εκδόσεις: Ελληνικά Γράμματα
Έτος έκδοσης: 2010
Αριθμός σελίδων: 496
ISBN:978-960-469-702-1

Στην "Αγέλαστη Άνοιξη", ο Μέλιος φεύγει από την Έδεσσα όπου βρισκόταν στο προηγούμενο βιβλίο και βρίσκεται κάπου στην περιοχή τής Παιονίας (αν το υπολογίζω σωστά) όπου εκεί γίνεται δάσκαλος σε ένα χωριό μιας ιδιότροπης ράτσας (μάλλον Σαρακατσάνων), κάνοντας νέες φιλίες και νέες έχθρες.

Τίτλος: Κάτω απ’ τα Κάστρα της Ελπίδας
Συγγραφέας: Μενέλαος Λουντέμης
Εκδόσεις: Ελληνικά Γράμματα
Έτος έκδοσης: 2010
Αριθμός σελίδων: 496
ISBN:978-960-469-746-5

Στο "Κάτω απ’ τα Κάστρα τής Ελπίδας" ο Μέλιος φτάνει στην Θεσσαλονίκη, μια πόλη με τους δικούς της κανόνες, τους δικούς της κινδύνους και με πολλή φτώχια. Ευτυχώς κι εδώ δεν θα λείψουν οι καλοί άνθρωποι και μήτε η δουλειά καθώς ο Μέλιος θα βρεθεί υπάλληλος μιας ιδιωτικής δανειστικής βιβλιοθήκης. Στο βιβλίο αυτό, κατά την γνώμη μου, ο Μέλιος παρουσιάζεται κάπως διαφορετικός απ’ ό,τι τον είχαμε συνηθίσει και, προσωπικά, κάποιες στιγμές μού φάνηκε σχεδόν εξυπνάκιας. Όμως, για όποιον δεν χόρτασε με τα προηγούμενα βιβλία, εδώ έχει την ευκαιρία να δει την ιστορία τού Μέλιου να πηγαίνει παραπέρα. Το βιβλίο έχει μια τραγική κατάληξη που θυμίζει και κάποιο γνωστό ποίημα (που όμως ας μην το ονομάσουμε για να μην προδώσουμε την απρόσμενη κατάληξη).

Εδώ τι γίνεται, σ’ αυτή την καινούργια Βαβέλ που είναι χειρότερη απ’ την παλιά, γιατί μιλούν την ίδια γλώσσα και δε θα μπορέσουν να συνεννοηθούν ποτέ.
​

Για όποιον έχει διαβάσει μονάχα το "Ένα Παιδί..." να πω πως διάφοροι από τους εκεί ήρωες ξαναεμφανίζονται στα δύο επόμενα βιβλία, έστω και για λίγο, λύνοντας την απορία για το τί απέγιναν.

Η γλώσσα τού Λουντέμη σε όλα έργα είναι απλή, άμεση κι όμορφη, και συχνά μέσα από τον μονόλογο τής αφήγησης προκύπτουν ενδιαφέρουσες αποφθεγματικές εκφράσεις. Βάζει τους ήρωες να μιλάνε ο καθένας την γλώσσα του, το δικό του ιδίωμα και την δική του ιδιόλεκτο, πράγμα που συντελεί στην μεγάλη αληθοφάνεια που έχουν αυτοί μέσ’ στο βιβλίο. Και πράγματι, οι ήρωες τού Λουντέμη είναι όλοι πολύ καλοδουλεμένοι και ακόμα κι όταν πρεσβεύουν την ίδια δύναμη, είναι καθαρά διακριτοί μεταξύ τους.

Η ιστορία μάλλον έχει αρκετά αυτοβιογραφικά στοιχεία. Ο Λουντέμης, για παράδειγμα ήρθε κι αυτός κατά τον μεγάλο ξεριζωμό στην Ελλάδα αν και αυτός δεν ήταν ορφανός όπως ο Μέλιος. Αποβλήθηκε από τα Γυμνάσια όλης της χώρας, όπως ο Μέλιος, έζησε στα ίδια μέρη και υπήρξε και βιβλιοθηκάριος, όπως ο Μέλιος. Ακόμα και το όνομα Μέλιος παραπέμπει στο Μενέλαος.

Πολύ καλή λογοτεχνία από τον Λουντέμη κι αξίζει να αρχίσει κανείς με το Συννεφιάζει και αν δει πως του πάει το βιβλίο να συνεχίσει παρέα με τον Μέλιο. Πρόκειται για μία ενιαία ιστορία με πλήρη συνοχή.

Τα βιβλία τα διάβασα από την σειρά που κυκλοφόρησε ως "προσφορά" πέρσι και αποτελεί αναπαραγωγή τής έκδοσης από τα Ελληνικά Γράμματα. Θα μπορούσα να την χαρακτηρίσω πολύ καλή έκδοση, λοιπόν, αν το χαρτί μέσα δεν ήταν λεπτό, σχεδόν σαν τσιγαρόχαρτο.

Κι αν θέλετε να ξέρετε, —στους ειρηνικούς καιρούς— ο έρωτας είναι ο μόνος στίβος όπου ο κάθε άντρας μπορεί να δείξει σε ποιο βαθμό είναι άντρας.​

 

[Γλωσσολάγνος]

Πολύ ωραία παρουσίαση, και χαίρομαι πολύ που απάντησες έτσι στα ερωτήματα που είχα χτες, στο Ομιλητήριο, για το ποιά είναι τα μυθιστορήματα με κεντρικό ήρωα τον Μέλιο, και ποιά είναι η σειρά τους. Από την εφηβεία μου σκεφτόμουν να διαβάσω το Ένα παιδί μετράει τ' άστρα, αλλά κάτι με σταματούσε, ίσως επειδή οι παππούδες μου με προέτρεπαν συχνά να το διαβάσω (ήμουν αντιδραστικός σε κάτι τέτοια). Το πρώτο και το τελευταίο τής τετραλογίας τα έχω κι εγώ στην ίδια έκδοση με το τσιγαρόχαρτο, τα άλλα δύο υπήρχαν στην οικογενειακή μας βιβλιοθήκη πριν γεννηθώ.

 

[Αριάδνη]

εξαιρετική παρουσιαση, μικρό παιδί, η δασκάλα του δημοτικού μου είχε γραψει Λουντέμη, να πάρω, συγκεκριμένα το ''συννεφιαζει'' αλλα δυστυχως, το εξωφυλλο του συγκεκριμένου βιβλιου( αμα εισαι μικρό, μετρα η εμφάνιση δυστυχως, τωρα ενα ρετρο εξωφυλλο θα το λατρευα, όπως τα λατρευω στην βιβλιοθήκη που τα βλέπω, αλλα τοτε η εμφανιση της καστανουλας Χαιντι και της ξανθούλας Πολυαννας με μαγευε και ο Μέλιος ερχοτανε δευτερος και καταιδρωμένος, θυμαμαι ομως πως επροκειτο για εξαιρετικο ανάγνωσμα γεμάτο αλήθειες), ηταν κοκκινο, παχυ και παλιο καπως και δεν μου γέμιζε το μάτι, μπλε ηταν τα εξωφυλλα του Καζαντζακη και χονδρα και κεινα..οπότε πάλι δεν τα ειχα σε περιοπή! τωρα μετανιωνω, καταλαβα πως το περιεχόμενο πια μετρά και οχι το ''φαινεσθαι'' και ναι θα τα ξαναπιασω στα χέρια μου, φτανει να μου φυγει η εξάρτηση απο την Μεγιερς

 

[Αμοντιλιάδο]

Τέλειωσα και τα Κάστρα. Το βιβλίο αυτό το βρήκα υποδεέστερο από τα άλλα, πολύ διαφορετικό, με λιγότερο ζωντανούς κι ενδιαφέροντες χαρακτήρες. Ο Μέλιος έχει μεγαλώσει και είναι λογικό να τον απασχολούν άλλα ζητήματα και να φέρεται με πιο ενήλικο τρόπο. Το τέλος, φυσικά, μου άρεσε πολύ, αλλά θέλω να το συζητήσουμε:

Spoiler

Πέθανε, τελικά; Δεν είναι πολύ τραγικό αυτό; Θα έλεγα ότι είναι και σαν τέλος λίγο παράταιρο με την όλη τετραλογία, κάτι διαφορετικό θα περίμενα, χωρίς να σημαίνει αυτό ότι δεν μου άρεσε.

 

[Λορένα]

Και εγω ειχα μπερδευτει λιγο με το τελος αλλα εβγαλα νοημα πιστευω

Spoiler

Δεν πεθανε βρε.. Σοκ επαθε ο ανθρωπος που ειδε αυτη που αγαπουσε απο παιδι, να ειναι σε οικο ανοχης. Βεβαια.. μπορει και να ηθελε να πεθανει εκεινη την στιγμη, αλλα.. αυτο ειναι αλλο θεμα.

 

[Αμοντιλιάδο]

Και εγω ειχα μπερδευτει λιγο με το τελος αλλα εβγαλα νοημα πιστευω

Spoiler

Δεν πεθανε βρε.. Σοκ επαθε ο ανθρωπος που ειδε αυτη που αγαπουσε απο παιδι, να ειναι σε οικο ανοχης. Βεβαια.. μπορει και να ηθελε να πεθανει εκεινη την στιγμη, αλλα.. αυτο ειναι αλλο θεμα.

Spoiler

Κι όμως...Αυτό που με μπέρδεψε ήταν το ότι έγραψε "να μην τον βρουν -έστω και νεκρό-πεσμένο!"...

Σημείωση:Μπερδεύομαι στην αρχή κι αντί για παράθεση, πατάω επεξεργασία!

 

[Λορένα]

Βρε Μοντι..

Spoiler

ειναι δυνατον να πεθανει κανεις απο ενα τετοιο σοκ; Για θανατο μιλαμε.. Εδω επιζουμε απο χειροτερα (εκτος αν ειναι αρρωστος)

Μαλλον το εννοει συμβολικα, γιατι νιωθει σαν πεθαμενος. Εξαλλου ολοκληρη η τελευταια σκηνη αναλυει το ποσο ρακος ηταν

 

[Σόφκι]

Και επειδη ποτε δεν εχω ξαναπιασει τον Λουντεμη στα χερια μου...ηρθε ο καιρος να ολοκληρωσω την τετραλογια.....ξαναδιαβαζω το ενα παιδι μετραει τα αστρα γιατι εχει χρονια που το διαβασα και ακολουθουν τα αλλα δυο!!!!!!!!!!!!!

 

[Φαροφύλακας]

Βέβαια, πριν το "Παιδί..." υπάρχει το "Συννεφιάζει". Αυτό θα το παραλείψεις;

 

[Σόφκι]

Αυτο το εχω διαβασει πολυ προσφατα....πριν κανα 3μηνο....το ενα παιδι μετραει τα αστρα το διαβασα πριν 4 χρονια οποτε πρεπει να το ξαναθυμηθω.....

 

[Αναστασία Ιουστίνη]

Η συνέχεια του Κάτω απ΄ τα κάστρα της ελπίδας είναι το Καληνύχτα Ζωή. Γενικά, όλα τα βιβλία του Μενέλαου Λουντέμη έχουν πολλά αυτοβιογραφικά στοιχεία και έχουν μία αλληλουχία, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν μπορούν να διαβαστούν και μεμονωμένα.. Είναι εκπληκτικός.

Και το Τότε που κυνηγούσα τους ανέμους. Απλά τώρα δε θυμάμαι πιο είναι το πριν και πιο το μετά. Θα επανέλθω με την ακριβή τους σειρά.

 

[Σόφκι]

Η συνέχεια του Κάτω απ΄ τα κάστρα της ελπίδας είναι το Καληνύχτα Ζωή. Γενικά, όλα τα βιβλία του Μενέλαου Λουντέμη έχουν πολλά αυτοβιογραφικά στοιχεία και έχουν μία αλληλουχία, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν μπορούν να διαβαστούν και μεμονωμένα.. Είναι εκπληκτικός.

Νομιζω Αναστασια μου πως παντα ενας συγγραφεας βαζει κατι απο τον εαυτο του στα βιβλια του...Ειναι λογικοτατο....Αλλα για αυτο που λες για την αλληλουχια...Δυσκολα καποιος θα καταλαβαινε ολη την υποθεση απο την αγελαστη ανοιξη και απο το κατω απο τα καστρα της ελπιδας,διοτι εχει παρα πολλες αναφορες στα προηγουμενα που ισως γινονται δυσνοητα σε καποια σημεια....

 

[Αναστασία Ιουστίνη]

Τι να σου πω;Μπορώ να μην είμαι και ο πιο αντικειμενικός κριτής Νομίζω ότι αν κάποιος επέλεγε να διαβάσει ένα μόνο βιβλίο του συγγραφέα, ελάχιστες θα ήταν οι πιθανότητες να επιλέξει τα ποαναφερόμενα(Αγέλαστη Άνοιξη, Κάτω απ΄τα κάστρα της ελπίδας), γιατί δεν είναι τα πιο αντιπροσωπευτικά του. Ο αναγνώστης όμως που θα ήθελε να μελετήσει συνολικά το έργο του, θα αντιλαμβανόταν αυτή την αλληλουχία, ακόμα κι αν τα διάβαζε με τυχαία σειρά.

 

[Αγγελίνα]

Kαλησπέρα σε όλους, μόλις γράφτηκα και αυτό είναι το πρώτο μου μήνυμα.

Έχω διαβάσει όλα τα βιβλία της αναφερόμενης εδώ τετραλογίας και τα περισσότερα από τα υπόλοιπα του Λουντέμη. Τα έχει ο πατέρας μου σε μία υπέροχη δερματόδετη έκδοση και ξεκίνησα να τα διαβάζω από 10 ετών, ξεκινωντας με το "Ενα παιδί μετράει τ' άστρα". Το συγκεκριμένο και την "Αγέλαστη Άνοιξη", πρέπει να τα έχω διαβάσει πάνω από 100 φορές.

Διαφωνώ με κάποιες αρνητικές κριτικές για το "Κάτω απ' τα κάστρα της ελπίδας". Το μόνο που με στενοχώρησε σε εκείνο το βιβλίο, ήταν οι συνθήκες της επανεμφάνισης της Αγράμπελης...

 

[Ανναμου]

εχω διαβασει μικρη το "ενα παιδι μετραει τα αστρα" και θυμαμαι οτι μου αρεσε παρα πολυ.δεν το ηξερα οτι επροκειτο για τετραλογια και σκεφτομαι να το βαλω στη λιστα με τα υποψιν και τα προσεχως!

 

[Μανταλενα]

Φαρε πολυ ωραια παρουσιαση κ αν την ειχα δει νωριτερα θα ξεκινουσα με το ''Συννεφιαζει'', ολο αναρωτιομουν διαφορα διαβαζοντας το ''ενα παιδι μετραει ταστρα''. πως βρεθηκε μονος του, που ειναι οι γονεις, σε ποια περιοχη διαδραματιζονται ολα αυτα κ διαφορα. κ εντονα οντως τα αυτοβιογραφικα στοιχεια . Μενελαος - Μελιος , το πιο απλο χωρις να γνωριζει καποιος καθολου στοιχεια για τη ζωη του Λουντεμη. Θελω να διαβασω αμεσα το Συννεφιαζει, τωρα που ειμαι στο κλιμα

 

[Διας]

Είμαι στα μέσα του συννεφιάζει και έχω να πω πως ο Λουντέμης έχει ΦΟΒΕΡΕΣ εικόνες.

 

[Διας]

κάνω διπλή ανάρτηση για να εμφανιστεί στις νέες. Σήμερα τελείωσα το Συννεφιάζει, πως καταλαβαίνουμε ότι ο πρωταγωνιστής είναι ο Μέλιος; Από το ότι τον αναφέρει σαν "κριφ" και στο "ένα παιδί μετράει τα άστρα".

Το διάβασα λίγο γρήγορα αλλά νομίζω πως δεν διάβασα κάπου τι ακριβώς απέγιναν οι γονείς του. Κάνω λάθος;

 

[Σόφκι]

Δεν αναφερονται οι γονεις του...Εξ αρχης ειναι ορφανος...Πιθανον να ηρθε και μονος του απο την Πολη... (Δεν κανω λαθος ετσι,αναφερει οτι ειναι πρσφυγοπουλο,σωστα;;)

 

[Διας]

ναι το αναφέρει! Λέω και εγώ πως μου ξέφυγε κάτι τέτοιο. Πάντως όπως προείπα ο Λουντέμης είναι φοβερός με πλημμύρισε με ένα σωρό εικόνες, πολύ περιγραφικός.