Τίτλος: Η απολογία του Λούσιο
Τίτλος Πρωτότυπου: A confissao de Lucio
Συγγραφέας: Μάριο ντε Σα Καρνέιρο (Mário de Sá-Carneiro)
Μετάφραση: Κρίτων Ηλιόπουλος
Εκδόσεις: Νήσος
Αριθμός σελίδων: 168
Έτος Έκδοσης: 2012, Απρίλιος
Πρώτη Έκδοση: 1913, Πορτογαλικά
ISBN: 9789609535335
Προκειται για βιβλιο που επίσης αγόρασα από το παζάρι, μάλιστα ήταν διπλα δίπλα με τον Μανδαρίνο και ενώ τον πρώτο τον επέλεξα αρχικά για δώρο αφού είχα διαβάσει το οπισθόφυλλο, τον Λουσιο τον επέλεξα γιατι άρεσε -σε μένα πρωτίστως- η σύνοψη.
Από τις πρώτες αράδες, γινεται γνωστό περι τινος πρόκειται και τι θα διαβάσει ο αναγνωστης, καμία εκπληξη, μιας και ο συγγραφέας δεν κρύβει τις προθέσεις του και ομολογεί ότι πρόκειται να εξιστορησει το χρονικό ενός εγκλήματος που ισχυρίζεται ότι δεν διεπραξε και για το οποίο εξετισε δεκαετή (επιεικη) ποινη φυλάκισης. Εξισου γνωστό γινεται ότι το καθαυτό χρονικό δύσκολα θα πείσει για την αλήθεια του τον επίδοξο αναγνώστη του. Cherchez la femme.
Η ιστορία ξεκινάει το 1895 στο Παρισι (ο αφηγητής είναι Πορτογάλος), με τη γνωριμία του με τον επίσης Πορτογάλο γλύπτη Τζερβάζιο και τις επαφές του με καλλιτεχνικούς κυκλους του Παρισιου, τα ρευματα της εποχής που δεν είναι άλλα από το παρακμιακό κίνημα (στο γύρισμα του αιώνα) και τον ηδονισμό, ή άκρατο αισθητισμό. Παρόλο που ο αφηγητής δειχνει να θαυμάζει τον γλύπτη, γρήγορα αποκόπτεται από αυτόν, και συναναστρέφεται έναν ποιητη, τον Ρικάρντο, με τον οποιο σταδιακα δενεται πολύ και με τον οποιο περνά πολύ χρόνο. Μεσα από τις προσεκτικές εξομολογήσεις (τα ανομολόγητα μένουν στη σφαιρα του αναλεκτου και υποφώσκει κατι μυστηριακό) του Ρικάρντο, διαφαινεται η εννοια της ennui, της la noia, της ανίας δηλαδή, της συσσωρευμενης απραξίας.
Της αδράνειας και της επανάληψης, η οποία, όταν παρατεινεται αρκετα, προκαλει χολερική υπνηλία.
Tου μπωντλαιρικου spleen:
Je suis comme le roi d'un pays pluvieux,
Riche, mais impuissant, jeune et pourtant très vieux,
Qui, de ses précepteurs méprisant les courbettes,
S'ennuie avec ses chiens comme avec d'autres bêtes.
Riche, mais impuissant, jeune et pourtant très vieux,
Qui, de ses précepteurs méprisant les courbettes,
S'ennuie avec ses chiens comme avec d'autres bêtes.
Spleen, III
Ο εσωτερικός μου κόσμος έχει πλατύνει πολύ, έγινε άπειρος και ώρα με την ώρα επεκτείνεται! Είναι φρικτό. Αχ, Λούσιο, Λούσιο! φοβάμαι – φοβάμαι πως θα υποκύψω, πως θα παραδοθώ σον εσωτερικό μου κόσμο, θα εξαφανιστώ από τη ζωή, θα χαθώ μέσα του… / … Ορίστε ένα θέμα για τα διηγήματά σας, ένας άνθρωπος που από την πολλή αυτοσυγκέντρωση εξαφανίζεται από τη ζωή, μεταναστεύει στον εσωτερικό του κόσμο. (σ. 61 – 62)
Παρόλη την αγάπη του για το Παρισι, ο Ρικάρντο το εγκαταλειπει ξαφνικα κι επιστρέφει στη Λισαβώνα οπου εκει συνδέεται με μια παράξενη γυναικα. Όταν οι δυο φιλοι επανενωνονται μετα από έναν χρόνο, στην Πορτογαλία, η φιλική τριανδρία μετασχηματίζεται σε ένα ιδιοτυπο menage à trois κι από κει και πέρα η αφηγηση γινεται παραληρηματική, τα βασανιστικα ερωτηματα που κυκλωνουν τον Λούσιο τον ασφυκτιουν και αργά τον οδηγουν από την αμφιβολία στη ζήλια και τέλος στην παράνοια.
Από τις αρχικές συζητήσεις όλων των απιθανών τυπων που παρελαυνουν από το κείμενο, το πρώτο βιβλίο –ως αισθηση που μου ήρθε στο μυαλό- ήταν Το πορτρετο του Ντόριαν Γκρέυ. Η φιληδονία στην τέχνη, ο διαχωρισμος της από την ηθικη, οι δονησεις των αισθήσεων και η σπουδαιότητά τους έναντι της υλικής πραγματικότητας κι όλες αυτές οι συζητησεις που εκαναν οι αριστοκράτες κι οι εστέτ της εποχής, κατακρίνοντας την πεζή πραγματικότητα. Προχωρώντας την ανάγνωση, το κείμενο παραπέει μεταξυ φαντασίας και πραγματικότητας, επαναφεροντας ερωτηματα για τη σεξουαλικη ταυτότητα των αρσενικών πρωταγωνιστών, για την οποια εχει σπειρει αμφιβολίες με διακριτικές νυξεις ο αφηγητης, πολύ νωριτερα στο κειμενο.
Και σε αυτό το σημειο, ο αισθητισμος του Ουάιλντ παντρευεται τον ψυχεδελικο τρόμο του Ενοικου του Τοπόρ, τον οποιο αντιλαμβανεται εγκαιρα, οποιος το εχει διαβάσει, χωρις βεβαια το κλειστοφοβικο στοιχειο που διαπνεει όλον τον Ένοικο. Μετα το τελος του βιβλίου, και με τον Μπώντλαιρ ως αναφορά, αναρωτιομουν κατα ποσο η απολογια του κι η αληθεια που διατεινεται οτι εξιστορει, θα μπορουσε να έιναο αποτέλεσμα εμπνευσης ενός συφιλιδικού.
Συμπτωματικά, είναι το τρίτο, διαδοχικο, βιβλιο που διαβαζω σε μετάφραση του Κριτωνα Ηλιοπουλου (προηγηθηκε ο Μανδαρίνος κι η Φλογισμένη Σεληνη), η οποία, και στα τρία, ήταν εξαιρετικη (ισπανικα και πορτογαλικα). Σε αντιθεση με τα άλλα δυο που δεν μου άρεσαν, αυτό ηταν και εξαιρετικο κείμενο.
Για τη συλλογή Paris Spleen ή Petits Poèmes en prose, φαινεται να εχουν συγκεντρωθει τα περισσότερα εδώ ενώ το 2022, οι πολύ ωραίες εκδόσεις Στιγμός, εξέδωσαν την Παραφροσύνη του, την οποια θυμαμαι να συζητάω αν και θυμαμαι να συζηταω με αγαπημενο πρόσωπο, μετά το ξεχασα.
Last edited:
