Με το τέλος του χρόνου, τελείωσα και το βιβλίο. Διάβασα την πολύ καλόγουστη έκδοση της Άγρα, σε μετάφραση του Άρη Αλεξάνδρου.
Για να μην πολυλογώ, συμφωνώ με όσα έχει γράψει ο. φαροφύλακας στην παρουσίασή του.
Ο Τολστόι, εκτός πολύ καλά ανεπτυγμένους χαρακτήρες, έχει γράψει και μια από τις πιο ενδιαφέρουσες και δυναμικές εναρκτήριες προτάσεις στην ιστορία της λογοτεχνίας, μιας και συνοψίζει πολύ εύγλωττα το μυθιστόρημά του. Εντυπωσιακό είναι επίσης το πώς προοικονομεί την πλοκή, από την αρχή κιόλας του μυθιστορήματος, όπως με τα νέα για την μοιχεία του Στεπάν Αρκάντιεβτς και τη μεσολάβηση της Άννας, αργότερα, κατά τη συνάντηση της με τον Βρόνσκι και τα γεγονότα στην αποβάθρα, αλλά και με το αλλόκοτο συναίσθημα που βιώνει η Κίττυ κατά τη δική της συνάντηση μαζι της.
Ανέκαθεν με εντυπωσίαζαν στα ρωσικά μυθιστορήματα δύο πράγματα:
1. Οι σκέψεις, η εσωτερική πάλη και τα «δαιμόνια» που αντιμετωπίζουν οι ήρωες, η σύγκρουση της ηθικής με την επιθυμία και το πόσο αυτά είναι τελικά που πραγματικά χτίζουν τους ήρωες καθώς και η ευθιξία των ηρώων τους και με πόση αναλυτικότητα την επεξεργάζονται στη σκέψη τους.
2. Ότι το οτιδήποτε παύει να είναι μεμπτό, όσο τηρούνται τα προσχήματα.
Αυτό που βρίσκω πραγματικά σπουδαίο σε αυτό το βιβλίο είναι ότι απομακρύνεται πολύ από το ερωτικό τρίγωνο και δράμα που διαφαίνεται αρχικά χάρη στον πλουραλισμό των χαρακτήρων που πρωταγωνιστούν και πλαισιώνουν: τον φιλελεύθερο, τον συντηρητικό, τον θρήσκο. Τον αριστοκράτη, τον καλλιτέχνη, τον ασθενή, τον γραφειοκράτη δημόσιο υπάλληλο.. Επίσης, το «μοιραίο πάθος», γι’ αυτό που έχει γίνει τόσος λόγος, περιγράφεται αδρομερώς, με συντομία ίσως και κάποια ντροπή; Αυτό φαντάζομαι ότι οφείλεται και στο χαρακτήρα του Τολστόι. Ούτε παρακολουθούμε χτίσιμο ενός μεγάλου έρωτα, αλλά παρουσιάζεται ως γεγονός τετελεσμένο. Προσωπικά, θα με κούραζε να διαβάζω σελίδες επι σελίδων «και πώς αγαπήθηκαν, και πώς κοιτάζονταν, και πώς φουντωνε ο έρως, πεταλουδες, τζιτζικια κλπ». Εξισου σημαντικη είναι κι η ιστορια του Λέβιν, ο οποίος είναι το αντιπαλον δεος προς την ιστορία της Άννας, ένας άνθρωπος απροσάρμοστος στην αστική ζωη, δεμένος με τη γη και του οποίου το ευ ζην εξαρτάται από αυτήν, σε διαρκή αναζήτηση κάποιου) νοήματος. Νομίζω ότι οι αναζητήσεις του στην πραγματικότητα αποτυπώνουν τις ανησυχιες (υπαρξιακές και θρησκευτικές) του συγγραφέα.
Τέλος, προφανώς και αποτελεί τοιχογραφία της ρωσικής κοινωνίας στα τελη του 19 αι. αναδεικνύοντας όλα τα θέματα της εποχής, από τη μόρφωση των γυναικών, τον υλισμό, τον ρόλο των αγροτών, τον σοσιαλισμό αλλά και τον σκεπτικισμό προς αυτόν (Λεβιν), τον εκσυγχρονισμό της αγροτικής οικονομίας κλπ κλπ. Πολύ χορταστικό μυθιστόρημα, παρόλο που οι κουβέντες γύρω από την αγροοικονομία με ψιλοκούρασαν.
Αποφάσισα να μου δωρίσω και το άλλο magnum opus του, μιας και το εχω διαβάσει πριν πολλά χρόνια σε παιδική/εφηβική εκδοχη.
Υγ. Για αυτους που προτιμάνε τους ρωσους, προτείνω το «Τολστόι ή Ντοστογιέφσκι» του Τζωρτζ Στάινερ (που ξεκίνησα πρόσφατα) και όπως έχει επισημάνει ήδη ο Ιαβέρης, φωτιζει από διάφορες σκοπιές το έργο τους και την ανάγνωσή του, περα απο το οτι καθε βιβλιο του Σταινερ ειναι τεραστια αναγνωστικη απολαυση.
Για να μην πολυλογώ, συμφωνώ με όσα έχει γράψει ο. φαροφύλακας στην παρουσίασή του.
Ευτυχως που δεν πολυλογησα.:ε;: