Κωνσταντίνος Γ. Κασίνης: "Βιβλιογραφία των ελληνικών μεταφράσεων της ξένης λογοτεχνίας"



Τίτλος: Βιβλιογραφία των ελληνικών μεταφράσεων της ξένης λογοτεχνίας ΙΘ' - Κ' αι. Αυτοτελείς εκδόσεις: 1801-1900
Συγγραφέας: Κωνσταντίνος Γ. Κασίνης
Εκδόσεις: Σύλλογος προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων
Έτος έκδοσης: 2006
Αριθμός σελίδων: 814 σελ.
ISBN: 960-8351-21-9




Τίτλος: Βιβλιογραφία των ελληνικών μεταφράσεων ξένης λογοτεχνίας ΙΘ΄-Κ΄αι. Αυτοτελείς εκδόσεις: 1901-1950
Συγγραφέας: Κωνσταντίνος Γ. Κασίνης
Εκδόσεις: Σύλλογος προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων
Έτος έκδοσης: 2013
Αριθμός σελίδων: 594 σελ
ISBN: 978-960-8351-67-7


Οι δύο αυτοί τόμοι δεν διαβάζονται σαν κανονικό βιβλίο αλλά λειτουργούν ως κατάλογοι – ευρετήρια προκειμένου να εντοπίσει όποιος το επιθυμεί τα μεταφρασμένα βιβλία ξένων συγγραφέων που εκδόθηκαν και κυκλοφόρησαν στα ελληνικά κατά την περίοδο 1801-1900 (ο 1ος τόμος) και κατά την περίοδο 1901-1950 (ο 2ος τόμος).

Για παράδειγμα εγώ που ήθελα να εντοπίσω όλες τις μεταφράσεις του Εμίλ Ζολά κατά τον 19ο αιώνα, έψαξα στο τέλος του βιβλίου όπου υπάρχει αλφαβητικός κατάλογος των συγγραφέων, μεταφραστών στο Z και σημείωσα τους αριθμούς που μου έδινε εκεί, οι οποίοι δεν αντιστοιχούν σε σελίδα αλλά σε νούμερο καταχώρησης. Έπειτα έψαξα αυτά τα νούμερα στις σελίδες του κυρίως μέρους του βιβλίου και εντόπισα τα βιβλία που έψαχνα. Είναι τέτοια η δομή των βιβλίων αυτών που η αναζήτηση γίνεται πανεύκολα σε ελάχιστο χρόνο.

Η δουλειά που έκανε ο Κωνσταντίνος Γ. Κασίνης και οι συνεργάτες του είναι εξαιρετική και πάρα πολύ χρήσιμη και τους αξίζουν θερμότατα συγχαρητήρια γιατί το έργο τους είναι πραγματικό θείο δώρο. Δεν είχα ιδέα για το συγκεκριμένο έργο μέχρι τη στιγμή που διάβασα ένα άρθρο στο Βήμα με τίτλο: Ταμείο μεταφράσεων. Στην αρχή του άρθρου αναφέρεται η εξής θλιβερότατη διαπίστωση:

Ζούμε σε μια χώρα που δεν έχει συνολική Εθνική Βιβλιογραφία, που έχει σοβαρά χάσματα αναγνωστικής μνήμης.

Αυτό είναι μια πραγματικότητα που δυσκολεύει τη ζωή όσων ασχολούνται με την έρευνα. Για παράδειγμα ασχολούμαι εδώ και κάμποσα χρόνια με τις μεταφράσεις του Εμίλ Ζολά. Θα ήθελα να είμαι σε θέση να γνωρίζω πόσα και ποια βιβλία του έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά, πότε, από ποιον εκδότη ή τυπογράφο και στη συνέχεια να μπορώ να τα εντοπίσω σε κάποια βιβλιοθήκη για να τα διαβάσω.

Οι βιβλιογραφίες του Κασίνη βοηθούν έναν ερευνητή σαν εμένα, γιατί με μια απλή αναζήτηση βρίσκω αυτό που θέλω και ξεμπερδεύω. Επειδή εγώ όμως τις ανακάλυψα αργά έχω ήδη φτύσει πολύ αίμα για να καταρτίσω την λίστα μου η οποία μάλιστα είχε σοβαρότατες ελλείψεις, το διαπίστωσα σήμερα, όταν πήγα στη βιβλιοθήκη της Νεοελληνικής φιλολογίας στην Φιλοσοφική, όπου βρήκα ευτυχώς τον πρώτο τόμο της βιβλιογραφίας του Κασίνη.

Τον δεύτερο τόμο δεν τον έχω εντοπίσει ακόμα σε κάποια βιβλιοθήκη και για να τον αγοράσω ούτε λόγος, το κόστος για μια άνεργη σαν εμένα είναι απαγορευτικό. Έψαξα στην εθνική βιβλιοθήκη μέσω opac αλλά δεν μπόρεσα να εντοπίσω τους δύο αυτούς τόμους, αν μπορεί και κάποιος άλλος ας το τσεκάρει. Δεν πειράζει. Για την ώρα θα φαντάζομαι το περιεχόμενό του δεύτερου τόμου στα όνειρά μου.

Μιλώντας γενικά, έχω διαπιστώσει πως εκδίδονται βιβλία, τα οποία συχνά, μετά από κάποιο χρονικό διάστημα εξαντλούνται και δεν επανεκδίδονται. Γι’ αυτό είναι σημαντικό οι βιβλιοθήκες, τουλάχιστον η Εθνική Βιβλιοθήκη, να ενημερώνεται τακτικά έτσι ώστε να μην λείπει κανένα βιβλίο από τα ράφια της. Αλλά τόσα χρόνια η ίδια ιστορία.
 
Πήγα σήμερα στο σπουδαστήριο της Νεοελληνική φιλολογίας στη Φιλοσοφική για να διαβάσω και εκεί με περίμενε μια ιδιαίτερα ευχάριστη έκπληξη: Ο νέος τόμος της βιβλιογραφίας του Κασίνη (Βιβλιογραφία των ελληνικών μεταφράσεων ξένης λογοτεχνίας ΙΘ΄-Κ΄αι. Αυτοτελείς εκδόσεις: 1901-1950) βρισκόταν στο ράφι δίπλα στον πρώτο. Κοίταξα ολόγυρα, είδα πως δεν ήταν κανένας και έκανα τον χορό της νίκης σέικ ιτ – σέικ ιτ, άι γουόντ το μουβ ιτ – μουβ ιτ!!! Και για του λόγου το αληθές ιδού και τα φωτογραφικά πειστήρια:




Για τον συγκεκριμένο τόμο πολύ κατατοπιστικά αναφέρεται στην Εισαγωγή σελ. ι, πως:

Αντίθετα με τον 19ο αιώνα, κατά την περίοδο 1901 – 1950 έχουμε έλλειψη ολοκληρωμένων συμβολών οι δε διαθέσιμες είναι αποσπασματικές και άνισες.

Πέρα από αυτές τις δυσκολίες αναφέρει επίσης (τα σημειωμένα με έντονη γραφή τα έχω επίτηδες σκουρύνει, στο πρωτότυπο έχουν το κανονικό χρώμα της γραμματοσειράς του κειμένου) :

Στις παραπάνω δυσκολίες πρέπει να προστεθούν και οι εξωγενείς παράγοντες της περιόδου (εθνικές περιπέτειες και παγκόσμια γεγονότα), όπως οι βαλκανικοί πόλεμοι, ο πρώτος παγκόσμιος πόλεμος, ο διχασμός, η μικρασιατική καταστροφή, η δικτατορία Μεταξά, ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος, η κατοχή, ο εμφύλιος. Τα γεγονότα αυτά επηρέασαν βαθιά την παγκόσμια κοινωνία, τις συνειδήσεις, τις ιδέες και, κατά συνέπεια, την λογοτεχνία, αλλά και την έκδοση των βιβλίων (κακή ποιότητα χάρτου) και την μη συστηματική φροντίδα κατάθεσης και φύλαξης στις δημόσιες βιβλιοθήκες του εκδιδόμενου βιβλιακού υλικού, πράγμα που δεν οφείλεται μόνον σε εξωγενείς λόγους. Δύο τέτοια χαρακτηριστικά παραδείγματα της νοοτροπίας και της ακηδίας μας για τον πολιτισμό είναι τα ακόλουθα. Αρκετές φορές υπάρχει ένδειξη στους καταλόγους των εθνικών βιβλιοθηκών για την ύπαρξη δύο αντιτύπων μιας έκδοσης μεταφρασμένου έργου, αλλά σήμερα δεν ευρίσκεται κανένα διαθέσιμο στην έρευνα. Δεύτερη περίπτωση˙ διεπίστωσα ότι ολίγοι (ευτυχώς) εκδότες κατέθεταν κακέκτυπα αντίτυπα στις εθνικές βιβλιοθήκες τηρώντας μεν το γράμμα του νόμου, αλλά «δολοφονώντας» τον πολιτισμό, διότι σε μερικές περιπτώσεις σώζεται σήμερα αυτό μόνον το αντίτυπο που είναι κακέκτυπο.


Η δομή αυτού του τόμου έχει ως εξής:

Προλεγόμενα
Βιβλιογραφία των ετών 1901 – 1950 ( με τα Αχρονολόγητα)
Προσθήκες
Παράρτημα με ειδήσεις για γενόμενες ή «επικείμενες» εκδόσεις μεταφράσεων
Ευρετήρια

Ένα έχω να πω: αλληλούια!!!
 
Last edited:
Top