Η ομορφότερη ελληνική λέξη

[Στράτης]

Μπορεί να συμβεί κάτι τέτοιο;
Σίγουρα δύσκολο -αν όχι ακατόρθωτο- να το δούμε με αντικειμενικά στοιχεία, παρ' όλα αυτά είμαι βέβαιος πως θα υπήρχε πλειοψηφία που θα έβγαζε αποτέλεσμα, έστω και προσωρινό. Τα κριτήρια θα ήταν αρκετά σε μια τέτοια ερώτηση, θα μπορούσαν επίσης εύκολα να παρουσιάζουν λογικές εξηγήσεις· ένα πρώτο παράδειγμα:
Αν έχω να διαλέξω ανάμεσα από τις λέξεις «εμετός» και «τριαντάφυλλο» η επιλογή θα ήταν εύκολη.
Άρα μία πρώτη επιλογή θα ήταν τι δηλώνει η κάθε λέξη, τι εικόνα έχουμε άμεσα στο μυαλό.
Άλλο ένα στοιχείο ίσως να ήταν τα προσωπικά βιώματα, η σχέση μας με μία λέξη (θυμάμαι για παράδειγμα πως πάντα μου άρεσε να γράφω τη λέξη «βρόμα», όταν μέσα από την ανορθογραφία μου την έγραφα πάντα σωστά...).
Άλλο στοιχείο θα ήταν η γραπτή εικόνα τής λέξης -μου αρέσει αυτό που βλέπω, σαν λέξη, ή μου αρέσει η καλλιγραφία της.
Δεν μπορώ να σκεφτώ κάτι άλλο τώρα, είμαι περίεργος ν' ακούσω γνώμες, αν μπορεί να συμβεί κάτι τέτοιο, αν κάποιες λέξεις είναι τόσο όμορφες που ένα μεγάλο σύνολο ανθρώπων θα τις ξεχώριζε, και βεβαίως με τι κριτήρια. Θα έλεγα, τουλάχιστον να παρουσιάσουμε μερικές.​

 

[Λορένα]

οι λεξεις που εχουν "λ" και "ρ" ειναι ευηχες. Αν αντιπροσωπευουν και ομορφα πραγματα.. τοτε ειναι και ομορφες

 

[Στράτης]

Ξέρω μία πανέμορφη: Λορένα!

 

[Φαροφύλακας]

Όμορφη αποστολή να ξεχωρίσεις την πιο όμορφη λέξη. Έψαξα τώρα στον σκληρό μου για κάτι κάτι άσχετο-σχετικό που είχα γράψει κάποτε.

Το σχέδιο ήταν ν’ αφανιστούν οι λέξεις και ν’ απομείνει μία μονάχα και καλέσαν εμάς να επιτελέσουμε το δύσκολο έργο της επιλογής. Πώς να το μπορέσουμε όμως τάχα αυτό και τι να βάζαμε για κριτήριο; Να κοιτούσαμε για μια λέξη πανάρχαια, μια λέξη εύηχη, διαφανή, αγαπημένη, σημαντική; Ίσως μια σύνθετη ώστε να γλιτώσουμε έτσι δύο, τρεις ή και περισσότερες λέξεις μαζί ή μια μακριά ώστε να περισώσουμε περισσότερα γράμματα. Κι έτσι ριχτήκαμε στο αναπόφευκτο και ζοφερό έργο ψελλίζοντας: λησμονικός, ελέχθη, ξάστερα, έξι, ιπποπόταμους, σου, και κλαίγαμε, κλαίγαμε για τις τόσες πολλές λέξεις που έμελλε να ξεριζωθούν απ’ την καρδιά μας.​

Πώς να διαλέξεις μία μέσα από τις τόσες χιλιάδες λέξεις;

 

[Στράτης]

Όμορφη αποστολή να ξεχωρίσεις την πιο όμορφη λέξη. Έψαξα τώρα στον σκληρό μου για κάτι κάτι άσχετο-σχετικό που είχα γράψει κάποτε.

Το σχέδιο ήταν ν’ αφανιστούν οι λέξεις και ν’ απομείνει μία μονάχα και καλέσαν εμάς να επιτελέσουμε το δύσκολο έργο της επιλογής. Πώς να το μπορέσουμε όμως τάχα αυτό και τι να βάζαμε για κριτήριο; Να κοιτούσαμε για μια λέξη πανάρχαια, μια λέξη εύηχη, διαφανή, αγαπημένη, σημαντική; Ίσως μια σύνθετη ώστε να γλιτώσουμε έτσι δύο, τρεις ή και περισσότερες λέξεις μαζί ή μια μακριά ώστε να περισώσουμε περισσότερα γράμματα. Κι έτσι ριχτήκαμε στο αναπόφευκτο και ζοφερό έργο ψελλίζοντας: λησμονικός, ελέχθη, ξάστερα, έξι, ιπποπόταμους, σου, και κλαίγαμε, κλαίγαμε για τις τόσες πολλές λέξεις που έμελλε να ξεριζωθούν απ’ την καρδιά μας.​

Πώς να διαλέξεις μία μέσα από τις τόσες χιλιάδες λέξεις;

Καλησπέρα αγαπητέ Φαροφύλακα.
Σίγουρα έχεις απόλυτο δίκιο. Σαν ερώτηση είναι τουλάχιστον αφελής, η γλώσσα είναι ζωντανή και όμορφη ως ανεξάντλητο σύνολο, όμως το είχα σαν ερωτηματικό, σαν κάτι που θα ήθελα να δω παραπάνω. Λέξεις άσχημες-προσβλητικές, άλλες που τρομάζουν, ή ανατριχιάζουν, λέξεις που μυρίζουν..., λέξεις πρωτότυπες-έξυπνες σαν ατάκες (για παράδειγμα, σήμερα διάβαζα για τους «συντελιακούς» και τους «χρεοκοπιστές» του Κ. Τζούμα), ή λέξεις σαν τον ηλιοπότη του Ελύτη. Αν μέσα σε όλα αυτά υπάρχουν και όμορφες λέξεις που ξεχωρίζουν για μεγάλο σύνολο ανθρώπων.

 

[Λευτέρης Λ]

Κάθε κείμενο είναι μια gestalt οντότητα, δηλαδή μεγαλύτερο από το άθροισμα των επιμέρους στοιχείων του. Εκείνο που εννοώ, είναι ότι οι λέξεις, από μόνες τους, είναι απλά τουβλάκια, με περιορισμένο, πολύ περιορισμένο δυναμικό. Μια λέξη μόνη της, ισοδυναμεί σχεδόν με το τίποτα. Απλό οικοδομικό υλικό.

 

[Αμαδρυάδα]

Η Λέξη :
''Ομορφιά''
δεν στέκει αγέρωχα
από μόνη της
ως η βασίλισσα των όμορφων Λέξεων;

 

[Φαροφύλακας]

εγώ πάλι το βλέπω πολύ διαφορετικά, Λευτέρη. Για εμένα μια λέξη κρύβει μαγεία και ομορφιά από μόνη της. Επίσης, πιστεύω πως μια λέξη είναι λογοτεχνία, από μόνη της.

(μας έβαλε πάλι σε κουβέντα, ο Στράτης ;) )

 

[Στράτης]

Κάθε κείμενο είναι μια gestalt οντότητα, δηλαδή μεγαλύτερο από το άθροισμα των επιμέρους στοιχείων του. Εκείνο που εννοώ, είναι ότι οι λέξεις, από μόνες τους, είναι απλά τουβλάκια, με περιορισμένο, πολύ περιορισμένο δυναμικό. Μια λέξη μόνη της, ισοδυναμεί σχεδόν με το τίποτα. Απλό οικοδομικό υλικό.

Σκατά.
Δεν μπορώ να σκεφτώ κάτι για ν' απαντήσω.

 

[Λευτέρης Λ]

Θα σε παραδεχτώ αν κάνεις ντόρο λέγοντας όχι "σκατά", αλλά "χαρτοπετσέτα" ας πούμε

 

[Λορένα]

Ξέρω μία πανέμορφη: Λορένα!

Η ερευνα σταματα εδω.. αφου βρεθηκε η ομορφοτερη :χεχ:

 

[Στράτης]

Η ερευνα σταματα εδω.. αφου βρεθηκε η ομορφοτερη :χεχ:

Ναι, συμφωνώ. Κουκλάρα και η μία και η άλλη.

(εγώ με το «Στράτης» θα ήμουν στα σκοτάδια τα πηχτά)

 

[Άγγελος Κ]

Κάθε κείμενο είναι μια gestalt οντότητα, δηλαδή μεγαλύτερο από το άθροισμα των επιμέρους στοιχείων του. Εκείνο που εννοώ, είναι ότι οι λέξεις, από μόνες τους, είναι απλά τουβλάκια, με περιορισμένο, πολύ περιορισμένο δυναμικό. Μια λέξη μόνη της, ισοδυναμεί σχεδόν με το τίποτα. Απλό οικοδομικό υλικό.

Έχει βάση αυτό που λες Λευτέρη αλλά απ' την άλλη μια λέξη είναι ικανή να χαλάσει ή να ομορφύνει ένα κείμενο.

Και εξηγούμαι με το παρακάτω:

Πιο πολύ κι απ τη θάλασσα, φοβάμαι τη γυναίκα (Απλό)
Περισσότερο κι απ τη θάλασσα, φοβάμαι τη γυναίκα (Καλύτερο)
Πιότερο κι απ τη θάλασσα, φοβάμαι τη γυναίκα (Ανώτερο)

 

[Ίζι]

Πιο πολύ κι απ τη θάλασσα, φοβάμαι τη γυναίκα (Απλό)
Περισσότερο κι απ τη θάλασσα, φοβάμαι τη γυναίκα (Καλύτερο)
Πιότερο κι απ τη θάλασσα, φοβάμαι τη γυναίκα (Ανώτερο)

Χμ, κι όμως στη δική μου αισθητική ανώτερο είναι το "πιο πολύ". Το "πιότερο" μου ακούγεται παρωχημένο και πομπώδες... :χμχμ:
Έχω βρει, επίσης, λέξεις που μου αρέσουν πολύ, παρά το πεζό ή παράξενο νόημά τους. Π.χ γρασίδι, βλαστοκύτταρο, ερπύστρια, φαλτσέτα κ.ά.

 

[Άγγελος Κ]

Χμ, κι όμως στη δική μου αισθητική ανώτερο είναι το "πιο πολύ". Το "πιότερο" μου ακούγεται παρωχημένο και πομπώδες... :χμχμ:
Έχω βρει, επίσης, λέξεις που μου αρέσουν πολύ, παρά το πεζό ή παράξενο νόημά τους. Π.χ γρασίδι, βλαστοκύτταρο, ερπύστρια, φαλτσέτα κ.ά.

Εδώ μπαίνει ο παράγοντας υποκειμενικότητα αγαπημένη Ίζι,

Άσχετα όμως με το ποια από τις τρεις εκδοχές θεωρεί κανείς πιο ωραία, η ουσία παραμένει η ίδια. Μία λέξη έχει την δύναμη να αλλάξει ένα κείμενο, μικρό έστω.

 

[Ρεγινόρα]

Μου άρεσε πάντα η λέξη "αυγή" και πρόσεχα με τα χρόνια πως μου φαίνονταν εξίσου όμορφες και οι ξενόγλωσσες εκδοχές της, όπως το λατινικό "aurora", το ιταλικό "alba" ή το πορτογαλικό "madrugada".

 

[Διατσέντα]

Το λυκαυγές.

 

[Κόρτο Μαλτέζε]

Έχει βάση αυτό που λες Λευτέρη αλλά απ' την άλλη μια λέξη είναι ικανή να χαλάσει ή να ομορφύνει ένα κείμενο.

Και εξηγούμαι με το παρακάτω:

Πιο πολύ κι απ τη θάλασσα, φοβάμαι τη γυναίκα (Απλό)
Περισσότερο κι απ τη θάλασσα, φοβάμαι τη γυναίκα (Καλύτερο)
Πιότερο κι απ τη θάλασσα, φοβάμαι τη γυναίκα (Ανώτερο)

Χμ, κι όμως στη δική μου αισθητική ανώτερο είναι το "πιο πολύ". Το "πιότερο" μου ακούγεται παρωχημένο και πομπώδες... :χμχμ:
Έχω βρει, επίσης, λέξεις που μου αρέσουν πολύ, παρά το πεζό ή παράξενο νόημά τους. Π.χ γρασίδι, βλαστοκύτταρο, ερπύστρια, φαλτσέτα κ.ά.

Εμένα πολύ περισσότερο μου αρέσει το δεύτερο. Το πρώτο μου φαίνεται πολύ απλοϊκό (συμφωνώ με τον Άγγελο) το τρίτο πάλι πολύ δήθεν (συμφωνώ με την Ίζι)

Εδώ μπαίνει ο παράγοντας υποκειμενικότητα αγαπημένη Ίζι,

Άσχετα όμως με το ποια από τις τρεις εκδοχές θεωρεί κανείς πιο ωραία, η ουσία παραμένει η ίδια. Μία λέξη έχει την δύναμη να αλλάξει ένα κείμενο, μικρό έστω.

Ναι όμως αυτό έχει να κάνει περισσότερο με το προσωπικό μας γλωσσικό κριτήριο και το γενικότερο νόημα της φράσης, παρά με την λέξη αυτή καθεαυτή. Οι λέξεις (φράσεις) Πιο πολύ, περισσότερο και Πιότερο συνδυάζονται με τις λέξεις (και τις έννοιες) θάλασσα, φόβος και γυναίκα. Αν η φράση είχε ένα πιο πεζό νόημα όσα πιότερα και να την βάλουμε η ίδια θα έμενε.

 

[Άγγελος Κ]

Ναι όμως αυτό έχει να κάνει περισσότερο με το προσωπικό μας γλωσσικό κριτήριο και το γενικότερο νόημα της φράσης, παρά με την λέξη αυτή καθεαυτή. Οι λέξεις (φράσεις) Πιο πολύ, περισσότερο και Πιότερο συνδυάζονται με τις λέξεις (και τις έννοιες) θάλασσα, φόβος και γυναίκα. Αν η φράση είχε ένα πιο πεζό νόημα όσα πιότερα και να την βάλουμε η ίδια θα έμενε.

Δεν έχεις άδικο σε αυτό Κόρτο. Σε μια ανούσια φράση πράγματι δεν μπορεί να προσδώσει πολλά μια "ωραία" λέξη, μπορεί ίσως να σώσει απλώς την παρτίδα

Και για να επιστρέψουμε στο βασικό θέμα του νήματος θα αναφέρω τη λέξη "μελιστάλακτη".
Αντίθετα η λέξη "μελιστάλακτος" ακούγεται απαίσια στα αυτιά μου!

 

[Δρουγγάριος]

Κάποιες από τις ομορφότερες και πιο εύηχες λέξεις είναι αυτές των ανθών πιστεύω:
ασφόδελος, βουκαμβίλια, ορχιδέα , άψινθος , κρίνος , ρόδο