Να πω κι εγώ την κοτσάνα μου, αν μου επιτρέπετε...
Ζούμε εποχή μεταβατική, αντίστοιχη με εκείνη της εμφάνισης της τυπογραφίας. Για πολλά χρόνια το πράμα ήταν μεταβατικό. Υπήρχαν κάστες αντιγραφέων και καλλιγράφων χειρογράφων, μοναχοί, καθηγητάδες, υπήρχαν και τα πρώτα τυπογραφικά εργαστήρια που τα δούλευαν κάτι μουτζούρηδες πνιγμένοι και μαύροι στα μελάνια. Δούλευαν παράλληλα, πάλευαν αναμεταξύ τους, ώσπου... ...ώσπου η ανάγκη πέθανε τους μεν, ανέστησε τα δε. Ο μουτζούρης με τα τυπογραφικά στοιχεία νίκησε. Εδώ και αιώνες τα βιβλία τ υ π ώ ν ο ν τ α ι, με διάφορη τεχνολογία βέβαια κάθε εποχή, με ρεύμα ή χωρίς, αλλά τυπώνονται, δ ε ν α ν τ ι γ ρ ά φ ο ν τ α ι. Σκεφτείτε: επάγγελμα και δουλειά αιώνων, δουλειά δοξασμένη από άρχοντες και βασιλιάδες, η δουλειά του χειρόγραφου αντιγραφέα, πάει, τέλειωσε.
Ας μελετήσουμε αυτό το ιστορικό παράδειγμα και ας το δούμε στο σήμερα. Παρόμοια πάλη και τώρα. Όποιος δεν βλέπει τον νικητή, έχει τα μάτια του κλειστά. Άποψή μου: η τυπογραφία πεθαίνει με γοργούς ρυθμούς, μετρά τα τελευταία της. Απορώ που ζει ακόμα. Απορώ που υπάρχουν ακόμα βιβλιοπωλεία εντύπων. Οι μεγάλοι διεθνείς οίκοι βλέπουν τα χαρτιά τους να μην πωλούνται, ο τζίρος όμως από τα ηλεβιβλία από τα ηλεβιβλιοπωλεία τους βαίνει συνεχώς αυξανόμενος. Τα κείμενα, τα όποια (βιβλία, περιοδικά, εφημερίδες κλπ), πάλι η ανάγκη, θα τα κάνει να μην τυπώνονται, αλλά να διακινούνται και να πωλούνται σε ηλεμορφή. Δείτε με πόση μανία η Microsoft δίνει χρήμα για να ψηφιοποιεί. Δείτε με πόση μανία η Google έχει ψηφιοποιήσει όλο το έντυπο σύμπαν, δείτε τον Stephen King να μοσχοπουλάει τα pdf του στο scribd. Δείτε που η τηλεόρασή σας έγινε οθόνη υπολογιστή (smart tv), σ' αυτήν θα σερφάρετε, θα διαβάζετε ειδήσεις (πάνε οι εφημερίδες), θα ακούτε μουσική στο youtube, θα διαβάζετε σε pdf την "Ασκητική", αν δεν το κάνετε ήδη στο τάμπλετ σας.
Προσωπική θέση; Λατρεύω το έντυπο μόνο και μόνο γιατί υπάρχει πολύ πριν από το ηλεκτρικό ρεύμα και ακόμα και σήμερα που υπάρχει, δεν τό 'χει ανάγκη. Οκ, οι τεχνικές διαδικασίες σήμερα μπορεί να χρειάζονται το ρεύμα, εγώ όμως που διαβάζω στην έρημη κορυφή ενός βουνού το έντυπο "Μαγικό Βουνό", το ρεύμα δεν το χρειάζομαι. Η άλλη στην παραλία με το τάμπλετ ακόμα ψάχνει για πρίζα στα μισά της "Μικράς Αγγλίας". Αλλά, δεν μετρά καθόλου η προσωπική μου θέση.
Πάρτε το άλλο απλό παράδειγμα: σου λένε, προστάψε τα δέντρα (λένε τώρα...), θες το λογαριασμό του κινητού σου σε pdf; Της ΔΕΗ; Της κίνησης του λογαριασμού σου στην τράπεζα; Έλα, να μην σου τα τ υ π ώ ν ο υ μ ε τώρα, πάρτα η λ ε κ τ ρ ο ν ι κ ά. Δοκιμαστικά κάποιο καιρό, πειραματικά (;), υ π ο χ ρ ε ω τ ι κ ά μετά. Τέλος, όσοι νόμισαν ότι η μη διανομή των έντυπων σχολικών βιβλίων, δήθεν για οικονομικούς λόγους, την ίδια στιγμή που τα ίδια αυτά βιβλία βρισκόσαντε σε ηλεμορφή στην σελίδα του Παιδείας, δεν ήταν ένα αρκετά πετυχημένο πείραμα, ας το ξαναδούν. Μαμά, μην αγχώνεσαι, να η Φυσική της Α' Λυκείου, τ η ν έ χ ω ή δ η σ τ ο ν υ π ο λ ο γ ι σ τ ή μ ο υ...
Θέλω να πω, είναι ανάγκη να βλέπουμε κατά που φυσάει ο άνεμος, να βλέπουμε που το πάει ο Καιρός, αυτός και τα Σημεία του. Το θέμα δεν είναι αν μας αρέσει ο βοριάς. αυτός θα φυσήξει πέρα και πάνω από τη δική μας θέληση. Το θέμα είναι να μπορέσουμε να ζήσουμε έξυπνα, και με επιτυχία τολμώ να πω, να τσουλήσουμε το σαπιοκάραβό μας ακόμα και με βοριά. Το παρήγορο; Το έχουμε καταφέρει πολλές φορές στο παρελθόν...
Ήταν μεγάλη η κοτσάνα μου, να με συμπαθάτε...
Ζούμε εποχή μεταβατική, αντίστοιχη με εκείνη της εμφάνισης της τυπογραφίας. Για πολλά χρόνια το πράμα ήταν μεταβατικό. Υπήρχαν κάστες αντιγραφέων και καλλιγράφων χειρογράφων, μοναχοί, καθηγητάδες, υπήρχαν και τα πρώτα τυπογραφικά εργαστήρια που τα δούλευαν κάτι μουτζούρηδες πνιγμένοι και μαύροι στα μελάνια. Δούλευαν παράλληλα, πάλευαν αναμεταξύ τους, ώσπου... ...ώσπου η ανάγκη πέθανε τους μεν, ανέστησε τα δε. Ο μουτζούρης με τα τυπογραφικά στοιχεία νίκησε. Εδώ και αιώνες τα βιβλία τ υ π ώ ν ο ν τ α ι, με διάφορη τεχνολογία βέβαια κάθε εποχή, με ρεύμα ή χωρίς, αλλά τυπώνονται, δ ε ν α ν τ ι γ ρ ά φ ο ν τ α ι. Σκεφτείτε: επάγγελμα και δουλειά αιώνων, δουλειά δοξασμένη από άρχοντες και βασιλιάδες, η δουλειά του χειρόγραφου αντιγραφέα, πάει, τέλειωσε.
Ας μελετήσουμε αυτό το ιστορικό παράδειγμα και ας το δούμε στο σήμερα. Παρόμοια πάλη και τώρα. Όποιος δεν βλέπει τον νικητή, έχει τα μάτια του κλειστά. Άποψή μου: η τυπογραφία πεθαίνει με γοργούς ρυθμούς, μετρά τα τελευταία της. Απορώ που ζει ακόμα. Απορώ που υπάρχουν ακόμα βιβλιοπωλεία εντύπων. Οι μεγάλοι διεθνείς οίκοι βλέπουν τα χαρτιά τους να μην πωλούνται, ο τζίρος όμως από τα ηλεβιβλία από τα ηλεβιβλιοπωλεία τους βαίνει συνεχώς αυξανόμενος. Τα κείμενα, τα όποια (βιβλία, περιοδικά, εφημερίδες κλπ), πάλι η ανάγκη, θα τα κάνει να μην τυπώνονται, αλλά να διακινούνται και να πωλούνται σε ηλεμορφή. Δείτε με πόση μανία η Microsoft δίνει χρήμα για να ψηφιοποιεί. Δείτε με πόση μανία η Google έχει ψηφιοποιήσει όλο το έντυπο σύμπαν, δείτε τον Stephen King να μοσχοπουλάει τα pdf του στο scribd. Δείτε που η τηλεόρασή σας έγινε οθόνη υπολογιστή (smart tv), σ' αυτήν θα σερφάρετε, θα διαβάζετε ειδήσεις (πάνε οι εφημερίδες), θα ακούτε μουσική στο youtube, θα διαβάζετε σε pdf την "Ασκητική", αν δεν το κάνετε ήδη στο τάμπλετ σας.
Προσωπική θέση; Λατρεύω το έντυπο μόνο και μόνο γιατί υπάρχει πολύ πριν από το ηλεκτρικό ρεύμα και ακόμα και σήμερα που υπάρχει, δεν τό 'χει ανάγκη. Οκ, οι τεχνικές διαδικασίες σήμερα μπορεί να χρειάζονται το ρεύμα, εγώ όμως που διαβάζω στην έρημη κορυφή ενός βουνού το έντυπο "Μαγικό Βουνό", το ρεύμα δεν το χρειάζομαι. Η άλλη στην παραλία με το τάμπλετ ακόμα ψάχνει για πρίζα στα μισά της "Μικράς Αγγλίας". Αλλά, δεν μετρά καθόλου η προσωπική μου θέση.
Πάρτε το άλλο απλό παράδειγμα: σου λένε, προστάψε τα δέντρα (λένε τώρα...), θες το λογαριασμό του κινητού σου σε pdf; Της ΔΕΗ; Της κίνησης του λογαριασμού σου στην τράπεζα; Έλα, να μην σου τα τ υ π ώ ν ο υ μ ε τώρα, πάρτα η λ ε κ τ ρ ο ν ι κ ά. Δοκιμαστικά κάποιο καιρό, πειραματικά (;), υ π ο χ ρ ε ω τ ι κ ά μετά. Τέλος, όσοι νόμισαν ότι η μη διανομή των έντυπων σχολικών βιβλίων, δήθεν για οικονομικούς λόγους, την ίδια στιγμή που τα ίδια αυτά βιβλία βρισκόσαντε σε ηλεμορφή στην σελίδα του Παιδείας, δεν ήταν ένα αρκετά πετυχημένο πείραμα, ας το ξαναδούν. Μαμά, μην αγχώνεσαι, να η Φυσική της Α' Λυκείου, τ η ν έ χ ω ή δ η σ τ ο ν υ π ο λ ο γ ι σ τ ή μ ο υ...
Θέλω να πω, είναι ανάγκη να βλέπουμε κατά που φυσάει ο άνεμος, να βλέπουμε που το πάει ο Καιρός, αυτός και τα Σημεία του. Το θέμα δεν είναι αν μας αρέσει ο βοριάς. αυτός θα φυσήξει πέρα και πάνω από τη δική μας θέληση. Το θέμα είναι να μπορέσουμε να ζήσουμε έξυπνα, και με επιτυχία τολμώ να πω, να τσουλήσουμε το σαπιοκάραβό μας ακόμα και με βοριά. Το παρήγορο; Το έχουμε καταφέρει πολλές φορές στο παρελθόν...
Ήταν μεγάλη η κοτσάνα μου, να με συμπαθάτε...