Ευγένιος Τριβιζάς : "Η τελευταία μαύρη γάτα"

[Πεταλούδα]

Τίτλος: Η τελευταία μαύρη γάτα
Συγγραφέας: Ευγένιος Τριβιζάς
Εικονογράφηση: Στίβεν Γουέστ
Εκδόσεις: Μεταίχμιο
Έτος έκδοσης: 2012
Έτος πρώτης έκδοσης: 2001 (από άλλες εκδόσεις)
Σελίδες: 358 [συν 40 σελίδες με αναλύσεις & μελέτες]
ISBN: 978-960-501-730-9


Σας τα λέω όλα αυτά γιατί εδώ στο νησί μας, όπως κι αλλού, οι γάτες ξεχνάνε, οι άνθρωποι ξεχνάνε και η τρέλα δεν θέλει πολύ να φουντώσει πάλι φτου ξανά κι απ΄ την αρχή...

Έτσι ξεκινά το βιβλίο του ο Ε. Τριβιζάς, στο οποίο η υπόθεση διαδραματίζεται σ΄ένα νησί και οι κύριοι πρωταγωνιστές είναι γάτες. Μέσα από τα μάτια ενός γάτου, ο οποίος είναι και ο αφηγητής της ιστορίας, παρακολουθούμε την μυστηριώδη εξαφάνιση των μαύρων γάτων. Στο νησί δρα μια οργάνωση προληπτικών, οι οποίοι, μετά από μυστική συνάντηση με την κυβέρνηση, κάνουν μια συντονισμένη προσπάθεια να πείσουν την κοινή γνώμη, ότι για όλα τα άσχημα που τους συμβαίνουν, υπαίτιοι είναι οι μαύρες γάτες.

- Τι εννοείται κύριε Δελαγόπα; Τι σχέση έχουν οι γάτες με τα οικονομικά και τα άλλα δυσεπίλυτα προβλήματα που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση; ακούστηκε κάπως ενοχλημένη η φωνή του πρωθυπουργού.
- Έχουν άμεση σχέση! Ναι! Μην απορείτε! Οι μαύρες γάτες μπορεί να σας φανούν εξαιρετικά χρήσιμες! Δεν υπερβάλλω αν σας πω ότι κυριολεκτικά μπορεί να σας σώσουν! Μπορεί ακόμα και να εγγυηθούν την επανεκλογή σας!

Καθώς βλέπουμε τις μαύρες γάτες να εξοντώνονται από τους πολίτες με διάφορους άσχημους τρόπους, παράλληλα κάποιες από αυτές προσπαθούν να οργανωθούν για να αντιμετωπίσουν την κατάσταση στην οποία βρέθηκαν. Εκμεταλλευόμενες το χάρισμα να είναι αθόρυβες, παρακολουθούν μυστικά ανθρώπους οι οποίοι σχετίζονται άμεσα με αυτόν τον παραλογισμό, συλλέγουν πληροφορίες και προσπαθούν να οργανώσουν τρόπους δράσεις. Αντιμετωπίζουν την αδιαφορία γάτων άλλων χρωμάτων, όταν προτρέχουν σε αυτές για βοήθεια. Οι οποίες βέβαια, θα αντιμετωπίσουν τον ίδιο κίνδυνο, όταν θα αρχίσει να μειώνεται δραματικά ο αριθμός των μαύρων, καθώς αυτή η τρέλα συνεχίζεται.
Παράλληλα, εξιστορούνται και οι ερωτικές περιπέτειες του πρωταγωνιστή. Σπιτόγατοι και γάτοι του δρόμου που πριν νιαούριζαν και ερωτοτροπούσαν, μέσα από αυτόν τον κατατρεγμό, άλλοι διαλύουν τις σχέσεις τους επηρεασμένοι από τον φόβο και άλλοι έρχονται πιο κοντά μέσα από τον αγώνα για την επιβίωση.

-Και η αγάπη μας; Τα όνειρά μας; Οι όρκοι που δίναμε στο φεγγαρόφωτο; Δε με αγαπάς πια; Δε με λαχταράς όπως εγώ; Δεν είσαι το ταίρι μου, η ψιψίνα μου, η αγατούλα μου;
-Εσένα σε αγαπώ. Δε λέω... Το χρώμα σου είναι που με προβληματίζει.

Επειδή κατά βάση είναι ένα παιδικό βιβλίο, στο τέλος θα έρθει η δικαίωση, που όπως κάθε νίκη στην ζωή μας, δεν έρχεται χωρίς απώλειες. Λόγω του τρόπου γραφής του, υποθέτω, απευθύνεται σε παιδιά ηλικίας περίπου 10 - 12 χρονών. Όμως μπορεί να διαβαστεί ευχάριστα και από μεγαλύτερους, γιατί το θέμα του είναι αλληγορικό. Θίγονται θέματα που αφορούν τον ρατσισμό, την προπαγάνδα, τον φανατισμό, που με έντεχνο λογοτεχνικό τρόπο, τα βιώνουν αυτά τα συμπαθητικά τετράποδα. Κάνει όμορφα λογοπαίγνια, κυρίως με την λέξη γάτα και το χιούμορ του προσπαθεί να εξομαλύνει και απαλύνει αυτές τις φριχτές εκφάνσεις που έχουμε βιώσει στην ιστορία μας.
Η τελευταία μαύρη γάτα, μου άρεσε πολύ σαν ανάγνωσμα και είχα αγωνία για την τύχη των γατιών. Δεν ξέρω ένα παιδί πως θα το αντιμετώπιζε, προσωπικά όμως το βρήκα ως μια αξιόλογη προσπάθεια να θιχτούν αυτά τα ζητήματα. Αυτό που μου φαίνεται ακόμα πιο ενδιαφέρον, είναι που με απλά και κατανοητά λόγια αναφέρει αυτές τις καταστάσεις, που και ένα παιδί έρχεται αντιμέτωπο με αυτές καθημερινά και το κάνει με τέτοιο τρόπο, ώστε να το προβληματίσει και να μην δέχεται συμπεριφορές και δρώμενα χωρίς κριτική σκέψη.

Η φράση που μου έμεινε από όλο το βιβλίο, ίσως είναι και κάτι σαν η κεντρική του ιδέα. Ειπώθηκε από τον πρωταγωνιστή μαύρο γάτο, όταν προλαβαίνει και σώνει κάποιον όμοιό του από απόπειρα αυτοκτονίας:

- Ε, και λοιπόν; Έλα στα συγκαλά σου, παιδάκι μου! Επειδή το λένε όλοι, δε σημαίνει ότι είναι αλήθεια. Η αληθινή αλήθεια δεν είναι αυτή! Είναι άλλη!

 

[Λορένα]

Το βιβλιο μου εκαναν δωρο ο Αριστοτελης και η Γαλη και τους ευχαριστω παρα πολυ γιατι αποδειχτηκε εξαιρετικη επιλογη

Ξεκιναει στην αρχη πολυ.. παιδικα, αστεια και ρομαντικα. Αλλα οσο προχωραει τοσο σοβαρευει το πραγμα. Μελαγχολησα και στεναχωρεθηκα σε πολλα σημεια (αν ημουν παιδι, σιγουρα θα με σημαδευε).

Θιγονται πολλα περα απο τον ρατσισμο, οπως η εκμεταλευση πχ οταν βρισκεσαι σε αναγκη (για τον λακκο με τον ασβεστη μιλαω), η λαθος εκτιμηση πως δεν θα συμβει σε σενα το κακο αφου αλλους βαλαν στο ματι, η αλληλοστηριξη που πρεπει να υπαρχει για να αντιμετωπιστουν τα ζορια και.. τα καλα που βγαινουν ακομη και μεσα απο τις συμφορες.

Καλο τελος εχει, αλλα..δεν ηταν και το τελος που εχω συνηθισει στα παραμυθια.

Τεσπα, σιγουρα ειναι μια πολυ διδακτικη ιστορια, αλλα για παιδια δεν ξερω αν ειναι..

 

[Πεταλούδα]

Πράγματι, Λορένα, θίγει πολλά και ενδιαφέροντα ζητήματα σε κάθε ένα κεφάλαιό του, είναι πολυπρόσωπο βιβλίο.

Τώρα κατά πόσο είναι για παιδιά, είναι ένα ερώτημα που νομίζω, περνάει από το μυαλό πολλών από τους ενήλικους αναγνώστες του. Πιστεύω, ότι ένα παιδί με τον ένα ή άλλο τρόπο αντιμετωπίζει πολλά από αυτά στον δρόμο του προς την ενηλικίωση: μέσα από το σχολείο, από τους φίλους, από την τηλεόραση, το ίντερνετ, τα βιντεοπαιχνίδια... Αν είχα ένα παιδί σε αυτή την ηλικία, ή ίσως λίγο μεγαλύτερο, και έβλεπα ότι προβληματιζόταν ή αντιμετώπιζε σε κάποια μορφή του, θέματα που θιγόταν στο βιβλίο, θα ήθελα να το διαβάσει και θα το παρότρυνα να το συζητήσουμε έπειτα. Προσωπικά πάντα κρίνοντας, πιστεύω ότι είναι πιο σύνθετοι οι προβληματισμοί που έχουν τα σημερινά παιδιά, από αυτούς που αντιμετώπιζα εγώ σε αυτή την ηλικία. Όχι, ότι τότε δεν υπήρχαν, αλλά τώρα είναι πιο ορατοί.

 

[Αλίκη]

Ο Τριβιζας ειναι απο τους πιο αγαπημενους μου συγγραφεις και αυτο το βιβλιο του μου αρεσε, αλλα οπως λετε κι εσεις νομιζω οτι δεν θα το καταλαβει ενα μικρο παιδι, αν και οπου το εχω δει το εχουν μαζι με τα παιδικα βιβλια. Ειναι ενα ομορφο παραμυθι για μεγαλα παιδια

 

[Μήτις]

Αυτό το βιβλίο νομίζω πως είναι από τα καλύτερα του Τριβιζά, συγκινητικό, επιφανειακά ανέμελο, αστείο αλλά ταυτόχρονα σκληρό και απίστευτα λυπηρό. Θα μπορούσε να είναι μάθημα στο σχολείο κατά τη γνώμη μου, σίγουρα δε θίγει μόνο το ρατσισμό αλλά και τις προκαταλήψεις, την παράλογη βία, τις δεισιδαιμονίες. Καθώς το διάβαζα μου είχε έρθει στο μυαλό αυτή η φράση που μερικοί αποδίδουν στον Μπρεχτ και άλλοι σε κάποιον πάστορα ονόματι Niemoller: Όταν ήρθαν να πάρουν τους Εβραίους,δεν διαμαρτυρήθηκα, γιατί δεν ήμουν Εβραίος. Όταν ήρθαν για τους κομμουνιστές δεν φώναξα,γιατί δεν ήμουν κομμουνιστής. Όταν κατεδίωξαν τους τσιγγάνους,ούτε τότε φώναξα, γιατί δεν ήμουν τσιγγάνος. Όταν έκλεισαν το στόμα των Ρωμαιοκαθολικών που αντιτάσσονταν στο φασισμό, δεν έκανα τίποτα γιατί δεν ήμουν καθολικός. Μετά ήρθαν να συλλάβουν εμένα, αλλά δεν υπήρχε πια κανείς να αντισταθεί μαζί μου…

 

[Σόφκι]

Πωπω θυμαμαι το κλαμα που εριξα οταν το διαβασα...Ολες τις φορες που το διαβασα..Απο τα αγαπημενα μου βιβλια ακομα και τωρα...Εγω το ειχα διαβασει αν θυμαμαι καλα στις αρχες της εφηβειας μου και με ειχε συμμαδεψει απιστευτα.Με ειχε κανει να σκεφτω πολυ...Θεωρω πως εκτος απο ολα αυτα που ειπατε θελει να τονισει και το ποσο αδυστακτοι ειμαστε θελοντας να αποκτισουμε υλικα αγαθα....Γιατι η αρχη του σχεδιου εξοντωσης ηταν για λογους συμφεροντος της πολιτειας του νησιου.... (Να το και το πολιτικο μηνυμα!!!!!!!)

 

[Αδαμάντιος]

Την περασμένη Κυριακή τέλειωσα το βιβλίο.
Είμαστε σίγουροί ότι εντάσσεται στην παιδική λογοτεχνία;;
Πραγματικά, με ξετρέλλανε. Δεν μπορούσα να φανταστώ ότι ένα "παιδικό" βιβλίο θα είχε τόση σοφία.

Είναι μία ιστορία που την απολαμβάνεις σε όποια ηλικία και αν είσαι. Ανάλογα με τις εμπειρίες, τα βιώματα και τα πιστεύω σου το προσαρμόζεις επάνω σου.
Βαθιά διδακτικό μα και συνάμα διασκεδαστικό. Όλοι οι τύποι της λογοτεχνικής και καθημερινής πραγματικότητας απεικονίζονται μέσα του.
Διαβάζοντας το, έβαλα πολλές και διαφορετικές ομάδες στην θέση των μαύρων γάτων. Όλες ταίριαζαν και όποιος το έχει διαβάσει θα καταλάβει την σκέψη μου.

Το συζήτησα με την μικρή μου (παιδί της δευτέρας δημοτικού) να καταλάβω τι της άρεσε τόσο πολύ (που να το έχει διαβάσει 5 φορές μέσα σε 3 μήνες). Το πρώτο πράγμα που μου είπε είναι ότι είναι πολύ διασκεδαστικό. Αναφερόταν στις εκφράσεις και στα λογοπαίγνια που χρησιμοποιεί ο συγγραφέας:
-Τι ακούγεται, τρένο περνάει; - Όχι, η κοιλιά μου γουργουρίζει και ακούγεται έτσι.
-Σου αρέσει η μουσική; -Προτιμώ τον μουσακά.
-Γαταζητούνται οι μαύροι γάτοι.
-Αγατούλα μου γλυκιά, σε αγατώ πολύ.
Και άλλες πολλές παρόμοιες διασκεδαστικές εκφράσεις.

Μου φάνηκε να έχει πολύ βία για ένα παιδικό ανάγνωσμα (όχι βέβαια περισσότερη από τα βιντεοπαιχνίδια που παίζουν τα παιδιά από πολύ μικρή ηλικία).
Η απάντηση της ήταν ότι είναι καλή βία, όχι φοβιστική. Κατάλαβα ότι το λέει σαν μέρος ενός διασκεδαστικού βιβλίου, όπου μετά από κάποια βίαια σκηνή τραβάει την προσοχή του μικρού αναγνώστη, με μία αποφορτισμένη από την βία σκηνή.
Την ρώτησα με τι θα μπορούσαμε να παραλληλίσουμε τους μαύρους γάτους και μου απάντησε με τους μαύρους ανθρώπους και τους φτωχούς ανθρώπους.
Δίνει λοιπόν το ερέθισμα ο συγγραφέας στους μικρούς αναγνώστες να εμβαθύνουν στην σκέψη τους.

Εδώ σταματώ, γιατί θα μπορούσα να γράφω όλο το βράδυ και να γίνω κουραστικός.

Για αν συνοψίσω, ένα πολύ καλό βιβλίο για όλες τις ηλικίες και τις προτιμήσεις.
Ανάλογα με την εποχή που το διαβάζεις, θα το δεις με άλλη ματιά.

 

[Σόφκι]

Την ρώτησα με τι θα μπορούσαμε να παραλληλίσουμε τους μαύρους γάτους και μου απάντησε με τους μαύρους ανθρώπους και τους φτωχούς ανθρώπους.
Δίνει λοιπόν το ερέθισμα ο συγγραφέας στους μικρούς αναγνώστες να εμβαθύνουν στην σκέψη τους.

 

[Πολύτλας Οδυσσεύς]

Πάρα πολύ ωραίο το έχω διαβάσει 2 φορές και τις 2 ήταν τέλειο!

 

[Πολυξενη]

Όταν το δανείστηκα ήθελα ένα ανάλαφρο βιβλίο, το είδα με άλλα παιδικά και πίστεψα πως θα διαβάσω ιστορίες μιας χαριτωμένης γατούλας ή κάτι τέτοιο. Το τελείωσα αλλά έπεσε το δάκρυ κορόμηλο. Δε θα το χάριζα σε παιδάκι αλλά μου άρεσε τόσο πολύ που το διάβασα χωρίς διάλειμμα.

 

[Λέτρω]

Το είχα διαβάσει μικρή και δεν το θυμάμαι καλά.. Απ'ότι θυμάμαι δεν μου αρεσε πολύ.. Αλλά με αυτά που διάβασα πείστηκα να το ξαναδιαβάσω!

 

[Χαριποτερίστρια]

Είναι από τα πολύ αγαπημένα μου βιβλία, με έχει σημαδέψει παρόλο που το διάβασα σχετικά μεγάλη (στο Λύκειο νομίζω). Είναι ένα βιβλίο αλληγορικό, με πολλά μηνύματα και πολύ συγκινητικό. Πραγματικά πιστεύω θα έπρεπε να διδάσκεται στα σχολεία! Ίσως δεν είναι για πολύ μικρά παιδιά, αλλά νομίζω ότι διαβάζεται άνετα από 10 χρονών και πάνω. Το έχω διαβάσει συνολικά 3 φορές και σίγουρα θα το ξαναδιαβάσω στο μέλλον!

 

[Νικόλας Δε Κιντ]

Kι εγώ το είχα διαβάσει μικρός αλλα πρόσφατα του έκανα μια επανάληψη, γιατί με την πίεση της δουλειάς ήθελα κάτι τα βράδια να χαλαρώνω!!!
Πεταλούδα πολύ ωραια παρουσιάση

 

[Συμπριεν Μερε]

Πολύ ωραίο βιβλίο , συγκινητικό και πολυ επικοδομητικό.Μου το έκαναν δώρο περσυ και το εκτίμησα τόσο πολυ που το τοποθέτησα στην βιβλιοθήκη μου δίπλα στο "Πορτραιτο του Ντοριαν Γκρέυ" (παρα το γεγονός οτι είναι αντίθετα στους κανόνες ταξινόμησης της βιβλιοθήκης μου).
)) ))