Γιόρις Καρλ Υισμάν (Joris-Karl Huysmans): «La-Bas» - Ταξίδι στη σκοτεινή πλευρά (La-Bas)
- Thread starter Στράτης
- Start date
)Να πληροφορήσω ότι υπάρχει και το ΑΝΑΠΟΔΑ του J.-K. Huysmans από την σειρά Κρύσταλλο των εκδόσεων Τραυλός ,εξαντλημένο όμως τώρα πια .Επίσης έχει κυκλοφορήσει .από Γαβριηλίδη ,το βιβλίο του Ούγκο Κλάους ,Ο Ζιλ και η Νύχτα ,είναι η απολογία του Ζιλ ντε Ρε σε θεατρική μορφή ,για τα εγκλήματα που έχει διαπράξει ,απέναντι στο εκκλησιαστικό δικαστήριο .Το τελευταίο κυκλοφορεί ,επανεκδόθηκε πρόσφατα .
Ο Ντιρτάλ είναι ένας σαραντάχρονος συγγραφέας ο οποίος θέλει να γράψει ένα βιβλίο, του οποίου η θεματολογία και το ύφος θα κινείται μέσα στα λογοτεχνικά πλαίσια του νατουραλισμού... Τελικά διαλέγει σαν θέμα την ζωή ενός Στρατάρχη της Ζαν Ντ' Αρκ, του Ζιλ Ντε Ρε, ο οποίος μετά το τέλος του πολέμου κλείνεται στον πύργο του και προσπαθεί να μυηθεί στα πιο σκοτεινά μονοπάτια του Σατανισμού μέσα από μιαρές και αποτρόπαιες πράξεις... Ο Ντιρτάλ κατά την διάρκεια της συγγραφής του βιβλίου του και μέσα από τον φίλο του, γιατρό Ντεζερμί, θα γνωρίσει διάφορα άτομα όπως έναν κωδωνοκρούστη, έναν αστρολόγο, μια γοητευτική γυναίκα και πάει λέγοντας...
Όλα αυτά τα άτομα (τα οποία γνωρίζουν πολλά αλλά αποκαλύπτουν λίγα) θα ανοίξουν τις πόρτες στον συγγραφέα για να μεταβεί στην σκοτεινή πλευρά του Παρισιού του 19ου αιώνα. Σε αυτό το ταξίδι του ο Ντιρτάλ θα έρθει σε επαφή με μια αθέατη πλευρά της πόλης και σχεδόν εμμονικά θα προσπαθήσει να διερευνήσει τα σκοτεινά μονοπάτια του Σατανισμού και των ακολούθων του....
Η γραφή του Υισμαν είναι εξαιρετική. Το βιβλίο βρίθει από ιστορικές και καλλιτεχνικές αναφορές και παρόλα τα πολλά ονόματα και τις λεπτομέρειες σε καμια περίπτωση δεν γίνεται βαρετό. Το περιεχόμενο του "La Bas" πολλές φορές είναι σχεδόν εγκυκλοπαιδικό και εκτός από τα πολλά ιστορικά στοιχεία ερχόμαστε και σε επαφή με το κίνημα του νατουραλισμού και την "παρακμή" του Παρισιού στα τέλη του 19ου αιώνα. Ο Υισμάν δεν ξεκαθαρίζει επακριβώς αν η Σατανολατρεία και οι τελετές έχουν να κάνουν με κάτι υπερφυσικό ή απλά είναι μια αυθυποβολή των μυστών και των συμμετεχόντων... Η όλη γοτθική ατμόσφαιρα που δημιουργεί ο Υισμαν είναι απόλυτα ταιριαστή με την θεματολογία του βιβλίου αλλά και με τις τελετές, του μάγους, τις θυσίες και προσωπικά εγώ δεν μπορούσα να αφήσω το βιβλίο από τα χέρια μου!!!
Για όσους αγαπάνε την γοτθική λογοτεχνία και τις καλές τέχνες γενικά, το βιβλίο αυτό είναι εξαιρετικό...
Από μένα απλά 5/5!!
ΥΓ: Ο Υισμάν προσπαθεί να δώσει μια ερμηνεία στο τι είναι κακό, τι θεωρείται κακό και τι πραγματικά πιστεύει ο καθένας μας γιαυτό...
Όλα αυτά τα άτομα (τα οποία γνωρίζουν πολλά αλλά αποκαλύπτουν λίγα) θα ανοίξουν τις πόρτες στον συγγραφέα για να μεταβεί στην σκοτεινή πλευρά του Παρισιού του 19ου αιώνα. Σε αυτό το ταξίδι του ο Ντιρτάλ θα έρθει σε επαφή με μια αθέατη πλευρά της πόλης και σχεδόν εμμονικά θα προσπαθήσει να διερευνήσει τα σκοτεινά μονοπάτια του Σατανισμού και των ακολούθων του....
Η γραφή του Υισμαν είναι εξαιρετική. Το βιβλίο βρίθει από ιστορικές και καλλιτεχνικές αναφορές και παρόλα τα πολλά ονόματα και τις λεπτομέρειες σε καμια περίπτωση δεν γίνεται βαρετό. Το περιεχόμενο του "La Bas" πολλές φορές είναι σχεδόν εγκυκλοπαιδικό και εκτός από τα πολλά ιστορικά στοιχεία ερχόμαστε και σε επαφή με το κίνημα του νατουραλισμού και την "παρακμή" του Παρισιού στα τέλη του 19ου αιώνα. Ο Υισμάν δεν ξεκαθαρίζει επακριβώς αν η Σατανολατρεία και οι τελετές έχουν να κάνουν με κάτι υπερφυσικό ή απλά είναι μια αυθυποβολή των μυστών και των συμμετεχόντων... Η όλη γοτθική ατμόσφαιρα που δημιουργεί ο Υισμαν είναι απόλυτα ταιριαστή με την θεματολογία του βιβλίου αλλά και με τις τελετές, του μάγους, τις θυσίες και προσωπικά εγώ δεν μπορούσα να αφήσω το βιβλίο από τα χέρια μου!!!
Για όσους αγαπάνε την γοτθική λογοτεχνία και τις καλές τέχνες γενικά, το βιβλίο αυτό είναι εξαιρετικό...
Από μένα απλά 5/5!!
ΥΓ: Ο Υισμάν προσπαθεί να δώσει μια ερμηνεία στο τι είναι κακό, τι θεωρείται κακό και τι πραγματικά πιστεύει ο καθένας μας γιαυτό...
Δανείζομαι τις παραπάνω γραμμές γιατί δεν νομίζω πως θα μπορούσα να περιγράψω καλύτερα αυτή την παρουσίαση. Ένα μεγάλο ευχαριστώ, δεν έχει σημασία ο χρόνος, που βρέθηκα σ΄ αυτή τη γωνιά και τη διάβασα.
Βρήκα το βιβλίο στα αγγλικά και είμαι έτοιμη για κατάδυση. Έχει επιχειρήσει να το διαβάσει κάποιος στα αγγλικά, χρησιμοποιεί δύσκολη γλώσσα;
Κοίτα η αυθεντική του γλώσσα είναι η γαλλική, οπότε και στα αγγλικά σε μετάφραση θα είναι. Δεν ξέρω αν κυκλοφορεί μόνο μια αγγλική μετάφραση (φαντάζομαι όχι) και δεν ξέρω αν (ή ποια) είναι καλή, χειρότερη από την ελληνική πάντως δύσκολα θα είναι.
Σ' ευχαριστώ για την απάντηση. Απ' το λίγο που κοίταξα, πιστεύω θα είμαι εντάξει με τη βοήθεια ενός λεξικού.
Ωραίο θέμα!
Τα δυο μου λεπτά
Disclaimer - ακολουθούν πράγματα πολύ κουραστικά, κ εν μέρει παραληρηματικά, οπότε ζητώ την επιείκεια όσων επιχειρήσουν να τα διαβάσουν (δεν νομίζω να βγάλουν άκρη, κ εγώ προσπάθησα αλλά δεν νομίζω να κατάφερα κάτι)
Απ' ό,τι θυμάμαι αυτό πρέπει να είχα επιχειρήσει να διαβάσω, όταν ήταν να δώσουμε το Σορμπόν 2 (βέβαια, τότε είχαμε τον Ξένο για ύλη - ευτυχώς). Για κάποιον λόγο πίστευα ότι στα πλαίσια της καλύτερης προετοιμασίας καλό θα ήταν να διαβάσω κ καμιά άλλη λγτχνία (δεν νομίζω ότι είναι καλό, εν τέλει). (Οκ, αυτό είχα προσπαθήσει, θυμάμαι τον Γάτο). Νομίζω κυκλοφορεί ελεύθερα στο διαδίκτυο καθότι πνευματικά δικαιώματα δεν υφίστανται πλέον.
Διάφορες σκέψεις
Ο τίτλος. Δυστυχώς, αυτό το "Ταξίδι στη σκοτεινή πλευρά" είναι κάπως άτυχο ως επιλογή, μια και (ασυνείδητα) αντιπαραβάλλεται αφενός με το "Ταξίδι στην Άκρη της Νύχτας" (Voyage au bout de l Ennui ακούγεται επίσης η εργασία του Σελίν), αφετέρου με το μνημειώδες και ογκολιθικής χαρτογράφησης (Ταξίδι στην) "Καρδιά του Σκότους". Κ ο συγγραφέας του Εκεί Κάτω δεν μπορεί να συγκριθεί ούτε με τον Σελίν ούτε με τον Κόνραντ.
Το κίνημα του ντεκαντάνς. Το κίνημα της Παρακμής είναι κατά τη γνώμη μου η φυσική κατάληξη της οργιώδους καλλιτεχνικής δραστηριότητας που αναπτύχθηκε μεταξύ 1840 και 1900 παγκοσμίως (με επέκταση των άκρων το 1820 και 1920), δλδ το ξεθώριασμά της. Και είναι λογικό, κάπως έτσι θα φανταζόταν κανείς ένα ξεθώριασμα, μία ομάδα λογοτεχνών που κάθονται ανάμεσα σε καπνούς αλκοόλ και γάτες και περιμένουν το συνθετικό τέλος σε ακριβούς καναπέδες λουί κάτι (δεν έχει σημασία ποιου ακριβώς, άλλωστε, τον είχαμε αποκεφαλίσει). Ο συγγραφέας σε αυτό, απ' ό,τι θυμάμαι, είναι δυνατός - να δίνει παραστατικά την εικόνα του "Τεχνητού παραδείσου" που είχε εν πολλοίς προβλέψει κ δημιουργήσει ο Μπωντλαίρ, άμεσος πρόγονός του(ς).
Πχ εγώ, που δεν είμαι συγγραφέας, το καλύτερο που μπορώ να κάνω, για να περιγράψω τη βαριά ατμόσφαιρα αποσύνθεσης που δημιουργεί με την πένα του, είναι να αναφέρω κάτι οπτικά κ αισθητικά αντίστοιχο, το οποίο έτυχε να συναντήσω στο κέντρο της πρωτεύουσας κ που μπορεί να γνωρίζετε, ίσως να έχετε επισκεφθεί. Το Dada, στα Εξάρχεια. Τότε που τα Εξάρχεια είχαν ακόμη μία μικρή, χαριτωμένη πολυφωνία. Το Dada, ένα καφέ-μπαρ είχε όλα τα συστατικά που συνθέτουν την υσμανική ατμόσφαιρα - εξεζητημένες καρέκλες, τραπέζια με μαρμάρινη επιφάνεια, μία βαριά οσμή στα όρια αυτού που οι Γότθοι γότθοι αποκαλούν πατσουλί (κ που γι αυτούς σημαίνει άρωμα, ενώ για εμάς... πατσουλί), σκοτάδι, κεριά, όλα αυτά που σου δημιουργούν τη διάθεση να ζητήσεις αψέντι (αλλά τελικά παίρνεις μπίρα), κ εν τέλει αυτήν την αίσθηση παρακμής (που άλλωστε διαπερνούσε και το όλο φαινόμενο που κατέστησε δυνατή τη μετάβαση από τη μετα-πανκ στο dark wave κ το gothic που με ευχαρίστηση ακούγαμε στα τέλη της προηγούμενης χιλιετίας οι θαμώνες του Dada).
Με μία διαφορά - το Dada είχε κ κάτι ζωντανό (δεν ήταν όλα τεχνητά όπως στο Εκεί Κάτω) - τις διαβόητες (ή περίφημες, de gustibus κλπ) κατσαρίδες του. Και δεν μιλώ φυσικά για τις γκοθούδες (που πολύ μας άρεσαν), αλλά τις κανονικές, τα ζωάκια, που έβλεπες να παρελαύνουν ενίοτε. Αντίθετα, στο Εκεί Κάτω δεν θυμάμαι τπτ ζωντανό είναι η αλήθεια, με τις ατελείωτες περιγραφές του και αυτήν την αποσυνθετική του διάβρωση των πάντων (αλλά αυτό υποθέτω ήταν στόχος του συγγραφέα - ή μήπως του νατουραλισμού;), τπτ ζωντανό εκτός ίσως από τον γάτο.
Αντιγράφω από τον χρήστη Στρατή
Ο βασικός ήρωας (Ντιρτάλ), είναι ο ίδιος ο Ισμάνς, ένας σαραντάχρονος συγγραφέας, διανοούμενος της εποχής με έντονες φιλοσοφικές αναζητήσεις, έχει εγκαταλείψει τους φιλολογικούς κύκλους και τα κοσμικά σαλόνια λόγω της αποστροφής του προς την ιδέα της δήθεν προόδου, της “μοντέρνας” και άτοπα αστείας κοινωνίας, καθώς και τους ίδιους τους συγγραφείς που την ακολουθούν· στο διάστημα αυτό, των δύο ετών αποχής, έχει αφιερωθεί στη συγγραφή του νέου του βιβλίου
Διαβάζοντας την περιγραφή, δεν μπορώ παρά να παρατηρήσω ένα μοτίβο - όλων αυτών των διανοουμένων της (κάθε) εποχής (κ χρησιμοποιώ το "διανοουμένων" με την ευρύτερη δυνατή έννοια, δλδ συγκαταλέγω σε αυτούς κ άτομα, όπως το Εφάκι, που θα έλεγαν "Μου διέσχισε το μυαλό μία ιδέα," περισσότερο περιγράφοντας γλαφυρά τον πόνο της πρωτότυπης σκέψης παρά χρησιμοποιώντας τον λόγο για να εκφραστούν πρωτότυπα και δημιουργικά) που, πάντα, αναπτύσσοντας μία αποστροφή για οτιδήποτε "δήθεν" αποφασίζουν να εγκαταλείψουν την κοινωνία (σεβαστό φυσικά καθότι όπως είπε κ ο Νίτσε δεν είναι όλοι οι άνθρωποι άνθρωποι, κάποιοι είναι κ ζώα, ενώ σιγά σιγά πρέπει να προετοιμαζόμαστε να γίνουμε υπερζώα) αλλά αντί να απομονωθούν στο δάσος (αυτό δεν θα περίμενε κανείς από κάποιον που αποφασίζει ότι αυτή η κοινωνία είναι της πλάκας;) τελικά θα αποφασίσουν να εισβάλουν πάλι από την πίσω πόρτα σε αυτή (ο συγκεκριμένος ας πούμε αφιερώνεται στη συγγραφή του νέου του βιβλίου). (Θυμήθηκα τον Θορώ που πήγε στο δάσος κλπ όπως μάθαμε στον Κύκλο των Χαμένων Ποιητών για να βρει κάτι άλλα οκ βρισκόταν κ σε απόσταση δυο λεπτών από το σπίτι της μαμάς, για να έχει φαγητό άμεσα έτοιμο - κ είναι λογικό, νηστικό αρκούδι δεν χορεύει).
Δλδ, αυτή η εικόνα Φεύγω, δεν με κρατάτε - Κάτσε δυο λεπτά ρε, ψώνισες το χαβιάρι που σου είπα; - Ώπα το σούπερ μάρκετ είναι κλειστό, κάτσε να ανοίξει μία να προμηθευτούμε κ φεύγουμε μετά θυμίζει όλο αυτό το εγελιανό θέση-αντίθεση-σύνθεση, κάπως έτσι δεν πάει; που βάζουμε κ ένα Aufhebung στη μέση, που έχει διττή ερμηνεία, κ ακυρώνω κ κρατώ ακυρώνοντας κλπ κλπ, το θυμίζει τόσο που λες στο τέλος Ρε συ μήπως όλοι οι Διανοούμενοι είναι Εγελιανοί εν τέλει;
Όλοι οι Δυτικοί δλδ, καθότι αυτό πρώτος το επεσήμανε ο Ντοστογιέφσκι - κ αν δεν ήταν πρώτος αυτός το έκανε πλέον εμφατικά, έτσι; Βλέποντας τον Ρωμαιοκαθολικισμό ως το τρίτο κέρατο.
Οπότε, ναι θα συμφωνήσω σε αυτό με τον χρήστη Στρατή
δεν υπάρχει ο εύκολος διαχωρισμός Μεσαίωνα και Αναγέννησης, δεν υπερτονίζει απλώς καταθέτει στοιχεία, εάν αυτά είναι αλήθεια ή ψέματα έχουν προ πολλού καταδειχτεί από πολλές πλευρές, από τη σάπια Ρώμη και τους σκοτεινούς εκπροσώπους της εκκλησίας μέχρι την αστραφτερή πολυλογία της Αναγέννησης
Πολύ εύκολος - κ πολύ βολικός. Αλλά γι' αυτό είναι πολύ καλό το βιβλίο της Φράνσις Γέητς, Ο Ροδοσταυρικός Διαφωτισμός (θυμήθηκα κ το άλλο τσιτάτο, που λέει ότι αυτό που λέγαν Επιστήμη στην Αναγέννηση, το λέγαν Μαγεία στον Μεσαίωνα). (Κ αναρωτιέσαι, γιατί ο Μεσαίωνας είναι τόσο γοητευτικός;).
Μ' άρεσε το "αστραφτερή πολυλογία της Αναγέννησης." Η Αναγέννηση, πάλι, χμ... αλλά δεν χρειάζεται καν να το δεις υπό την οπτική της Ηθικής (για να το πούμε κάπως κομψά) - αν διατρέχει ένα νήμα την Ιστορία της Δύσης (κ το 1789 δεν είναι το σημείο μηδέν της Γραφής), τότε ναι σωστά επισημαίνει ο Γιώργης Κότσιρας (ακολουθώντας τον συγγραφέα σε αυτό) τη μελέτη εκείνη ενός Αββά (δεν έχω κατορθώσει να τη βρω ακόμη - ούτε παράνομα) ο οποίος ισχυρίζεται πως η γλώσσα του Ρεμπώ βρίθει αλχημικών συμβόλων.
(Καθότι τι είναι κ ο μοντερνισμός; Στη Δύση, η φόδρα του Μπωντλαίρ ίσως, για να παραφράσουμε εκείνη τη ρήση για το παλτό του Γκογκολ.)
Ναι, προφανώς είναι αυθαίρετα όλα αυτά. Εκεί που βλέπεις εσύ μια αρχή, ένας άλλος βλέπει ένα τέλος. αλλά πώς γίνεται αυτό, σε κάθε εικόνα να βλέπεις από πίσω κ ένα σύμβολο, τον ουροβόρο όφι ας πούμε.
Πάντως, σε αυτό το βιβλίο δεν κατόρθωσα να δω κάτι επικίνδυνο, ας πούμε, οπότε δεν καταλαβαίνω κ την ανησυχία του μέλους που φοβάται μήπως είναι...σατανιστικό; Αν κ απ' ό,τι κτλβα τελικά, αυτό που φοβόταν είναι μήπως δεν έχει καμία καλλιτεχνική αξία.
Διότι δεν θα είχε κ λογική να φοβάται για αυτή την ιδιότητα, από τη στιγμή που λέει πως δεν πιστεύει σε κάτι ανώτερο (ή, έστω, κατώτερο). Αν κ με μπέρδεψε η αναφορά στον Χάιζενμπεργκ, νομίζω αυτός δεν είπε ότι τελικά κοιτάζοντας καλύτερα είδε τον Θεό;
Γενικότερα, μετά μου άρεσε που αναφέρεται πως ένα βιβλίο πραγματικά δεν μπορεί να επηρεάσει κάποιον. Υποθέτω το ίδιο ακριβώς ισχύει και με την (ελεύθερη) απόκτηση όπλου; Το όπλο που διατίθεται ελεύθερα δεν μπορεί να σου προκαλέσει την επιθυμία να τινάξεις κάποιου τα μυαλά στον αέρα, αν δεν την έχεις ήδη. Δεν είναι δική μου σκέψη αυτή, διάβαζα τις προάλλες ένα άρθρο ενός Irving Kristol που χρησιμοποίησε το επιχείρημα υπέρ της ελεύθερης πορνογραφίας για να κατοχυρώσει το λογικό της ελεύθερης οπλοκατοχής.
Ωραία ζητήματα. Ειδικά το τι αποτελεί πορνογραφία πάντα ήταν ένα ενδιαφέρον ζήτημα. Τουλάχιστον για μένα. Ας πούμε πάντα έβρισκα πιο λογικό το ερώτημα αν ο Ντε Σαντ έχει κάποια καλλιτεχνική αξία - παρά το αντίστοιχο για τον Υσμάν(ς). Νομίζω είναι λίγο edgy αυτό ρε γμτ, να λες Διαβάζω Ντε Σαντ. Ποιος Ντε Σαντ δλδ; Διάβασε την άλλη με το Ζιγκ Ζαγκ.
Θυμήθηκα μία καθηγήτρια στη Φιλοσοφική που έλεγε ηπείρους μεγάλες πνευματικές προσωπικότητες (όσους/ες τεσπά θεωρούσε η ίδια μεγάλες πνευματικές προσωπικότητες). Λχ έλεγε τον Φρόυντ "ήπειρο."
Μου ερχόταν να βάλω τα γέλια.
Όχι συγκεκριμένα με τον Φρόυντ (οκ, κ με τον Φρόυντ, αλλά σε αυτήν την περίπτωση, θέλω να πω, όχι επειδή αναφερόταν ο Φρόυντ). Αλλά με την ιδέα να χαρακτηρίσεις κάποιον που θαυμάζεις
Ήπειρο.
Μου φαινόταν σαν να θεωρείς πχ τον Μεταμοντερνισμό Σπίτι με Επτά Αετώματα και να πεις τον Πυντσον Στόκο.
Τεσπά.
Οπότε θα συμφωνήσω με την ΈλληΜ που βρίσκει πως λίγο πολύ αυτό το βιβλίο έχει το αισθητικό σοκ ενός Μάτια Ερμητικά Κλειστά.
Και κοίτα τώρα - πάλι επιστρέφουμε στον Ερμητισμό (αλλά δεν είμαι κ σίγουρος, απλώς υποθέτω ότι ετυμολογικά ο Ερμητισμός και το Ερμητικά είναι συγγενή). Για να μην πιάσουμε τώρα την παραφιλολογία που έχει αναπτυχθεί γύρω από την ταινία, διότι μετά θα πάμε στην παραφιλολογία γύρω από τον Κιούμπρικ κ με κάποιον τρόπο θα βγει πάλι ο Έγελος μπροστά και θα έχουμε κάνει πλήρη κύκλο.
Οπότε, για να τον κλείσουμε, και να επιστρέψουμε στον σαραντάρη μεσήλικα ήρωα του Εκεί Χάμω (midlife crisis, η εποχή που θα αποφάσιζες την πολυαναμενόμενη επαγγελματική αλλαγή, ΑΝ είχες αρχίσει να δουλεύεις), αρχίζω να αναρωτιέμαι μήπως ο Εκπρόσωπος του Ennui που εν τέλει οδηγεί στην Παρακμή δεν είναι άλλος από τον ίδιο τον Έγελο - τον οποίον βέβαια ο Μαρκ, ένας επιφανής εκπρόσωπος του Κεφαλαίου, κατηγορεί ως τον απόλυτο Εκπρόσωπο του Αστικού Πνεύματος.
Οπότε;
ΥΓ Ο Ζιλ Ντε Ρε που αναφέρεται είναι το πρότυπο του Κυανοπώγωνα.
Disclaimer - ακολουθούν πράγματα πολύ κουραστικά, κ εν μέρει παραληρηματικά, οπότε ζητώ την επιείκεια όσων επιχειρήσουν να τα διαβάσουν (δεν νομίζω να βγάλουν άκρη, κ εγώ προσπάθησα αλλά δεν νομίζω να κατάφερα κάτι)
Απ' ό,τι θυμάμαι αυτό πρέπει να είχα επιχειρήσει να διαβάσω, όταν ήταν να δώσουμε το Σορμπόν 2 (βέβαια, τότε είχαμε τον Ξένο για ύλη - ευτυχώς). Για κάποιον λόγο πίστευα ότι στα πλαίσια της καλύτερης προετοιμασίας καλό θα ήταν να διαβάσω κ καμιά άλλη λγτχνία (δεν νομίζω ότι είναι καλό, εν τέλει). (Οκ, αυτό είχα προσπαθήσει, θυμάμαι τον Γάτο). Νομίζω κυκλοφορεί ελεύθερα στο διαδίκτυο καθότι πνευματικά δικαιώματα δεν υφίστανται πλέον.
Διάφορες σκέψεις
Ο τίτλος. Δυστυχώς, αυτό το "Ταξίδι στη σκοτεινή πλευρά" είναι κάπως άτυχο ως επιλογή, μια και (ασυνείδητα) αντιπαραβάλλεται αφενός με το "Ταξίδι στην Άκρη της Νύχτας" (Voyage au bout de l Ennui ακούγεται επίσης η εργασία του Σελίν), αφετέρου με το μνημειώδες και ογκολιθικής χαρτογράφησης (Ταξίδι στην) "Καρδιά του Σκότους". Κ ο συγγραφέας του Εκεί Κάτω δεν μπορεί να συγκριθεί ούτε με τον Σελίν ούτε με τον Κόνραντ.
Το κίνημα του ντεκαντάνς. Το κίνημα της Παρακμής είναι κατά τη γνώμη μου η φυσική κατάληξη της οργιώδους καλλιτεχνικής δραστηριότητας που αναπτύχθηκε μεταξύ 1840 και 1900 παγκοσμίως (με επέκταση των άκρων το 1820 και 1920), δλδ το ξεθώριασμά της. Και είναι λογικό, κάπως έτσι θα φανταζόταν κανείς ένα ξεθώριασμα, μία ομάδα λογοτεχνών που κάθονται ανάμεσα σε καπνούς αλκοόλ και γάτες και περιμένουν το συνθετικό τέλος σε ακριβούς καναπέδες λουί κάτι (δεν έχει σημασία ποιου ακριβώς, άλλωστε, τον είχαμε αποκεφαλίσει). Ο συγγραφέας σε αυτό, απ' ό,τι θυμάμαι, είναι δυνατός - να δίνει παραστατικά την εικόνα του "Τεχνητού παραδείσου" που είχε εν πολλοίς προβλέψει κ δημιουργήσει ο Μπωντλαίρ, άμεσος πρόγονός του(ς).
Πχ εγώ, που δεν είμαι συγγραφέας, το καλύτερο που μπορώ να κάνω, για να περιγράψω τη βαριά ατμόσφαιρα αποσύνθεσης που δημιουργεί με την πένα του, είναι να αναφέρω κάτι οπτικά κ αισθητικά αντίστοιχο, το οποίο έτυχε να συναντήσω στο κέντρο της πρωτεύουσας κ που μπορεί να γνωρίζετε, ίσως να έχετε επισκεφθεί. Το Dada, στα Εξάρχεια. Τότε που τα Εξάρχεια είχαν ακόμη μία μικρή, χαριτωμένη πολυφωνία. Το Dada, ένα καφέ-μπαρ είχε όλα τα συστατικά που συνθέτουν την υσμανική ατμόσφαιρα - εξεζητημένες καρέκλες, τραπέζια με μαρμάρινη επιφάνεια, μία βαριά οσμή στα όρια αυτού που οι Γότθοι γότθοι αποκαλούν πατσουλί (κ που γι αυτούς σημαίνει άρωμα, ενώ για εμάς... πατσουλί), σκοτάδι, κεριά, όλα αυτά που σου δημιουργούν τη διάθεση να ζητήσεις αψέντι (αλλά τελικά παίρνεις μπίρα), κ εν τέλει αυτήν την αίσθηση παρακμής (που άλλωστε διαπερνούσε και το όλο φαινόμενο που κατέστησε δυνατή τη μετάβαση από τη μετα-πανκ στο dark wave κ το gothic που με ευχαρίστηση ακούγαμε στα τέλη της προηγούμενης χιλιετίας οι θαμώνες του Dada).
Με μία διαφορά - το Dada είχε κ κάτι ζωντανό (δεν ήταν όλα τεχνητά όπως στο Εκεί Κάτω) - τις διαβόητες (ή περίφημες, de gustibus κλπ) κατσαρίδες του. Και δεν μιλώ φυσικά για τις γκοθούδες (που πολύ μας άρεσαν), αλλά τις κανονικές, τα ζωάκια, που έβλεπες να παρελαύνουν ενίοτε. Αντίθετα, στο Εκεί Κάτω δεν θυμάμαι τπτ ζωντανό είναι η αλήθεια, με τις ατελείωτες περιγραφές του και αυτήν την αποσυνθετική του διάβρωση των πάντων (αλλά αυτό υποθέτω ήταν στόχος του συγγραφέα - ή μήπως του νατουραλισμού;), τπτ ζωντανό εκτός ίσως από τον γάτο.
Αντιγράφω από τον χρήστη Στρατή
Ο βασικός ήρωας (Ντιρτάλ), είναι ο ίδιος ο Ισμάνς, ένας σαραντάχρονος συγγραφέας, διανοούμενος της εποχής με έντονες φιλοσοφικές αναζητήσεις, έχει εγκαταλείψει τους φιλολογικούς κύκλους και τα κοσμικά σαλόνια λόγω της αποστροφής του προς την ιδέα της δήθεν προόδου, της “μοντέρνας” και άτοπα αστείας κοινωνίας, καθώς και τους ίδιους τους συγγραφείς που την ακολουθούν· στο διάστημα αυτό, των δύο ετών αποχής, έχει αφιερωθεί στη συγγραφή του νέου του βιβλίου
Διαβάζοντας την περιγραφή, δεν μπορώ παρά να παρατηρήσω ένα μοτίβο - όλων αυτών των διανοουμένων της (κάθε) εποχής (κ χρησιμοποιώ το "διανοουμένων" με την ευρύτερη δυνατή έννοια, δλδ συγκαταλέγω σε αυτούς κ άτομα, όπως το Εφάκι, που θα έλεγαν "Μου διέσχισε το μυαλό μία ιδέα," περισσότερο περιγράφοντας γλαφυρά τον πόνο της πρωτότυπης σκέψης παρά χρησιμοποιώντας τον λόγο για να εκφραστούν πρωτότυπα και δημιουργικά) που, πάντα, αναπτύσσοντας μία αποστροφή για οτιδήποτε "δήθεν" αποφασίζουν να εγκαταλείψουν την κοινωνία (σεβαστό φυσικά καθότι όπως είπε κ ο Νίτσε δεν είναι όλοι οι άνθρωποι άνθρωποι, κάποιοι είναι κ ζώα, ενώ σιγά σιγά πρέπει να προετοιμαζόμαστε να γίνουμε υπερζώα) αλλά αντί να απομονωθούν στο δάσος (αυτό δεν θα περίμενε κανείς από κάποιον που αποφασίζει ότι αυτή η κοινωνία είναι της πλάκας;) τελικά θα αποφασίσουν να εισβάλουν πάλι από την πίσω πόρτα σε αυτή (ο συγκεκριμένος ας πούμε αφιερώνεται στη συγγραφή του νέου του βιβλίου). (Θυμήθηκα τον Θορώ που πήγε στο δάσος κλπ όπως μάθαμε στον Κύκλο των Χαμένων Ποιητών για να βρει κάτι άλλα οκ βρισκόταν κ σε απόσταση δυο λεπτών από το σπίτι της μαμάς, για να έχει φαγητό άμεσα έτοιμο - κ είναι λογικό, νηστικό αρκούδι δεν χορεύει).
Δλδ, αυτή η εικόνα Φεύγω, δεν με κρατάτε - Κάτσε δυο λεπτά ρε, ψώνισες το χαβιάρι που σου είπα; - Ώπα το σούπερ μάρκετ είναι κλειστό, κάτσε να ανοίξει μία να προμηθευτούμε κ φεύγουμε μετά θυμίζει όλο αυτό το εγελιανό θέση-αντίθεση-σύνθεση, κάπως έτσι δεν πάει; που βάζουμε κ ένα Aufhebung στη μέση, που έχει διττή ερμηνεία, κ ακυρώνω κ κρατώ ακυρώνοντας κλπ κλπ, το θυμίζει τόσο που λες στο τέλος Ρε συ μήπως όλοι οι Διανοούμενοι είναι Εγελιανοί εν τέλει;
Όλοι οι Δυτικοί δλδ, καθότι αυτό πρώτος το επεσήμανε ο Ντοστογιέφσκι - κ αν δεν ήταν πρώτος αυτός το έκανε πλέον εμφατικά, έτσι; Βλέποντας τον Ρωμαιοκαθολικισμό ως το τρίτο κέρατο.
Οπότε, ναι θα συμφωνήσω σε αυτό με τον χρήστη Στρατή
δεν υπάρχει ο εύκολος διαχωρισμός Μεσαίωνα και Αναγέννησης, δεν υπερτονίζει απλώς καταθέτει στοιχεία, εάν αυτά είναι αλήθεια ή ψέματα έχουν προ πολλού καταδειχτεί από πολλές πλευρές, από τη σάπια Ρώμη και τους σκοτεινούς εκπροσώπους της εκκλησίας μέχρι την αστραφτερή πολυλογία της Αναγέννησης
Πολύ εύκολος - κ πολύ βολικός. Αλλά γι' αυτό είναι πολύ καλό το βιβλίο της Φράνσις Γέητς, Ο Ροδοσταυρικός Διαφωτισμός (θυμήθηκα κ το άλλο τσιτάτο, που λέει ότι αυτό που λέγαν Επιστήμη στην Αναγέννηση, το λέγαν Μαγεία στον Μεσαίωνα). (Κ αναρωτιέσαι, γιατί ο Μεσαίωνας είναι τόσο γοητευτικός;).
Μ' άρεσε το "αστραφτερή πολυλογία της Αναγέννησης." Η Αναγέννηση, πάλι, χμ... αλλά δεν χρειάζεται καν να το δεις υπό την οπτική της Ηθικής (για να το πούμε κάπως κομψά) - αν διατρέχει ένα νήμα την Ιστορία της Δύσης (κ το 1789 δεν είναι το σημείο μηδέν της Γραφής), τότε ναι σωστά επισημαίνει ο Γιώργης Κότσιρας (ακολουθώντας τον συγγραφέα σε αυτό) τη μελέτη εκείνη ενός Αββά (δεν έχω κατορθώσει να τη βρω ακόμη - ούτε παράνομα) ο οποίος ισχυρίζεται πως η γλώσσα του Ρεμπώ βρίθει αλχημικών συμβόλων.
(Καθότι τι είναι κ ο μοντερνισμός; Στη Δύση, η φόδρα του Μπωντλαίρ ίσως, για να παραφράσουμε εκείνη τη ρήση για το παλτό του Γκογκολ.)
Ναι, προφανώς είναι αυθαίρετα όλα αυτά. Εκεί που βλέπεις εσύ μια αρχή, ένας άλλος βλέπει ένα τέλος. αλλά πώς γίνεται αυτό, σε κάθε εικόνα να βλέπεις από πίσω κ ένα σύμβολο, τον ουροβόρο όφι ας πούμε.
Πάντως, σε αυτό το βιβλίο δεν κατόρθωσα να δω κάτι επικίνδυνο, ας πούμε, οπότε δεν καταλαβαίνω κ την ανησυχία του μέλους που φοβάται μήπως είναι...σατανιστικό; Αν κ απ' ό,τι κτλβα τελικά, αυτό που φοβόταν είναι μήπως δεν έχει καμία καλλιτεχνική αξία.
Διότι δεν θα είχε κ λογική να φοβάται για αυτή την ιδιότητα, από τη στιγμή που λέει πως δεν πιστεύει σε κάτι ανώτερο (ή, έστω, κατώτερο). Αν κ με μπέρδεψε η αναφορά στον Χάιζενμπεργκ, νομίζω αυτός δεν είπε ότι τελικά κοιτάζοντας καλύτερα είδε τον Θεό;
Γενικότερα, μετά μου άρεσε που αναφέρεται πως ένα βιβλίο πραγματικά δεν μπορεί να επηρεάσει κάποιον. Υποθέτω το ίδιο ακριβώς ισχύει και με την (ελεύθερη) απόκτηση όπλου; Το όπλο που διατίθεται ελεύθερα δεν μπορεί να σου προκαλέσει την επιθυμία να τινάξεις κάποιου τα μυαλά στον αέρα, αν δεν την έχεις ήδη. Δεν είναι δική μου σκέψη αυτή, διάβαζα τις προάλλες ένα άρθρο ενός Irving Kristol που χρησιμοποίησε το επιχείρημα υπέρ της ελεύθερης πορνογραφίας για να κατοχυρώσει το λογικό της ελεύθερης οπλοκατοχής.
Ωραία ζητήματα. Ειδικά το τι αποτελεί πορνογραφία πάντα ήταν ένα ενδιαφέρον ζήτημα. Τουλάχιστον για μένα. Ας πούμε πάντα έβρισκα πιο λογικό το ερώτημα αν ο Ντε Σαντ έχει κάποια καλλιτεχνική αξία - παρά το αντίστοιχο για τον Υσμάν(ς). Νομίζω είναι λίγο edgy αυτό ρε γμτ, να λες Διαβάζω Ντε Σαντ. Ποιος Ντε Σαντ δλδ; Διάβασε την άλλη με το Ζιγκ Ζαγκ.
Θυμήθηκα μία καθηγήτρια στη Φιλοσοφική που έλεγε ηπείρους μεγάλες πνευματικές προσωπικότητες (όσους/ες τεσπά θεωρούσε η ίδια μεγάλες πνευματικές προσωπικότητες). Λχ έλεγε τον Φρόυντ "ήπειρο."
Μου ερχόταν να βάλω τα γέλια.
Όχι συγκεκριμένα με τον Φρόυντ (οκ, κ με τον Φρόυντ, αλλά σε αυτήν την περίπτωση, θέλω να πω, όχι επειδή αναφερόταν ο Φρόυντ). Αλλά με την ιδέα να χαρακτηρίσεις κάποιον που θαυμάζεις
Ήπειρο.
Μου φαινόταν σαν να θεωρείς πχ τον Μεταμοντερνισμό Σπίτι με Επτά Αετώματα και να πεις τον Πυντσον Στόκο.
Τεσπά.
Οπότε θα συμφωνήσω με την ΈλληΜ που βρίσκει πως λίγο πολύ αυτό το βιβλίο έχει το αισθητικό σοκ ενός Μάτια Ερμητικά Κλειστά.
Και κοίτα τώρα - πάλι επιστρέφουμε στον Ερμητισμό (αλλά δεν είμαι κ σίγουρος, απλώς υποθέτω ότι ετυμολογικά ο Ερμητισμός και το Ερμητικά είναι συγγενή). Για να μην πιάσουμε τώρα την παραφιλολογία που έχει αναπτυχθεί γύρω από την ταινία, διότι μετά θα πάμε στην παραφιλολογία γύρω από τον Κιούμπρικ κ με κάποιον τρόπο θα βγει πάλι ο Έγελος μπροστά και θα έχουμε κάνει πλήρη κύκλο.
Οπότε, για να τον κλείσουμε, και να επιστρέψουμε στον σαραντάρη μεσήλικα ήρωα του Εκεί Χάμω (midlife crisis, η εποχή που θα αποφάσιζες την πολυαναμενόμενη επαγγελματική αλλαγή, ΑΝ είχες αρχίσει να δουλεύεις), αρχίζω να αναρωτιέμαι μήπως ο Εκπρόσωπος του Ennui που εν τέλει οδηγεί στην Παρακμή δεν είναι άλλος από τον ίδιο τον Έγελο - τον οποίον βέβαια ο Μαρκ, ένας επιφανής εκπρόσωπος του Κεφαλαίου, κατηγορεί ως τον απόλυτο Εκπρόσωπο του Αστικού Πνεύματος.
Οπότε;
ΥΓ Ο Ζιλ Ντε Ρε που αναφέρεται είναι το πρότυπο του Κυανοπώγωνα.
