Τίτλος: Ο Πολτός των Πραγμάτων
Συγγραφέας: Αριστείδης Αντονάς
Εκδόσεις: Αντίποδες
Έτος έκδοσης: 2020
Διαστάσεις: 20χ12
Αριθμός σελίδων: 128
ISBN: 9786185267308
Το βιβλίο του διαπνέεται από μια κρυπτικότητα στη μυθοπλασία κι εναν, καφκικής καταγωγής, ρεαλισμο του ακαντανόητου (σχηματική η λέξη), ακριβως όπως συμβαινει με την Πτωση του Καμυ. Ο Αντονάς δεν είναι Καμύ ή Καφκα, όπως ο Καμύ κι ο Καφκα δεν ήταν αρχιτέκτονες σαν τον Αντονά. Ο Αντονάς, όμως, είναι φιλόσοφος, όπως ήταν ο Καμύ, άρα δεν καταλαβαίνω γιατι να τον ψεγει κάποιος, όταν επιδεικνύει την ιδια κρυπτικότητα.
Ο χαρακτήρας διακατεχεται από μιαν, μπερχαρντικης σύλληψης, έντονη απέχθεια για τις τσάντες, το περιεχόμενό τους που πολτοποείται εντος τους και τελικά, για την ιδιοκτησία στο σύνολό της. Θελει να καταστρεψει κι αυτήν και το περιεχόμενό της που τον κρατουν δεσμιο και ταυτόχρονα αποδεικνύουν την ύπαρξή του. Κατέχω, άρα υπάρχω.
Η ροή του κειμένου εκτυλίσσεται θεατρικά. Ο πρωταγωνιστης, που δεν ονοματιζεται αλλά κατονομάζεται μεσω ενός παρωνυμιου που εκείνος απαξίωνει, δραπετευει από την ειρκτη του οικειου (της οικίας) και περιπλανάται, βράδυ, έως ότου ελκεται, σαν νυχτοπεταλούδα από μια φωτισμένη βιτρίνα στην οποία εκτίθεται. Τι. Πτώμα. Φόνος. Ποιος. Πώς. Και μια τσάντα διαλυμένη. Η μνήμη είναι απούσα. Τιποτε δεν είναι ακριβώς, εως τη στιγμή που συμβαινει
(αυτό ακριβως λέει και ο Ντελεζ στη Λογική του Νοήματος, το νόημα προϋπάρχει της έκφρασης. Παρόλο που δεν υπάρχει εκτός της πρότασης που το εκφράζει και υφίσταται μεσα στις λέξεις, ως ιδιοχαρακτηριστικό, συμβαίνει στα πράγματα/στις καταστάσεις και μονο. Η αναφορά σε αυτό, μεσω της γλώσσας, καθιστά το αληθες ή το ψευδες στην πρόταση.)
Ο πρωταγωνιστής, ο Τάρκεν, μοιάζει να είναι μπλεγμένος στον φόνο, χωρίς να μπορεί να το επιβεβαιώσει ή να το διαψεύσει ενώ, μέσω πρωτοπρόσωπης αφήγησης που αποτυπώνει τις σκέψεις και τις παρακβασεις του νου του, προσπαθει να διαλευκάνει, να δωσει σημασία στα πράγματα, ενώ την ιδια στιγμή αναγνωρίζει πως κάθε επιθυμία κι εμμονή για γνωση κι αλήθεια έχει κάτι το παθολογικό που μοιαζει με την ερωτική ζήλια (αυτός τα γράφει καλύτερα απ’ ό,τι εγώ τα μεταφέρω). Την ιδια στιγμή που αναζητά ένα σταθερό σημείο αναφοράς, το απορρίπτει κιολας. Γι’ αυτό κι οι κινήσεις του δεν έχουν πάντοτε ειρμό, ενίοτε γίνονται και αντιφατικές, σχεδιάζοντας τις επόμενες κινήσεις του για να τις εγκαταλείψει λίγο μετά, κατά τον ίδιο τρόπο που το πλάσμα του καφκικου κτίσματος βλεπει το δημιούργημά του, ταυτόχρονα ως καταφυγή και πλεκτάνη, σε ένα διαρκές πηγαινελα από την αποφαση να το προστατεψει έως την αντίθετή της, να το καταστρέψει. Ο χώρος, η δομή του κατά βάση και οι λεπτομέρειες που φωτιζονται, είναι δομικά στο κείμενο, όπως σε κάθε γραπτό του, ο χώρος αντανακλά την ιδιότητά του συγγραφέα ως αρχιτέκτονα, όπως και ο τρόπος που κατασκευάζει το κάπως ονειρικο κάπως πραγματικο, μάλλον ολότελα εικονικό περιβάλλον του. Ουραγοι σε αυτήν του την προσπάθεια, σιβυλλικές φωνές, είναι ο διευθυντής του και ο φύλακας μιας αποθηκης.
Όπως και όλα τα κείμενά του που έχω διαβάσει, θα ελεγα ότι αποτελείται από ευθειες γραμμές και οξείες γωνίες, καθολου κύκλους ή καμπύλες. Νομίζω, αν υπάρχει τετοιου ειδους συγγραφικής γεωμετρίας (δικης μου επινόησης), σε αυτήν ανηκει αυτός, ο Μπέκετ σίγουρα, ο Κάφκα ακόμη πιο σίγουρα, ο Μερσώ και ο Κλεμανς. Η γραφή τους είναι συγχρονα (για τον καθενα τους, την εποχή που έγραφαν) ρεαλιστική ενώ περιγράφουν κατι το παράλογο, το περίεργο και νομίζω όλοι τους μου έχουν προκαλέσει γλυκεια αμηχανία, σε φάσεις. Α ναι, κι ένας συγγραφέας που αγαπάει τα ρήματα πολύ περισσότερο –ευτυχώς!- από τα επίθετα.
Το κείμενο δεν είναι εύκολο. Ακροβατεί μεταξυ λογοτεχνίας, δοκιμιου, φιλοσοφικης πραγματείας. Και σιγουρα, δεν είναι το ιδανικο σημείο εκκίνησης με τον συγγραφέα. Eιναι όμως εξαιρετική συνέχεια (κυκλοφόρησε το 2020, νομίζω).
Νομίζω, στον σωρό της νεοελληνικής λογοτεχνικης κοινοτοπίας των τελευταίων 20-30 ετών, είναι πένα με φοβερό εκτόπισμα, έκταση, ύψος και βάθος.-
Οι βόλτες στο βιβλίο του Ντελέζ και η ανάγνωση του Αντονά ήταν τελείως τελείως συμπτωματικές.
Αυτά.
Last edited:
