Αντώνης Σαμαράκης : ''Το λάθος"

[Χόλντεν]

Τίτλος: Το λάθος
Συγγραφέας: Αντώνης Σαμαράκης
Εκδόσεις: ΔΟΛ
Έτος: 2011
Σελίδες: 279

Το βιβλίο κυκλοφόρησε το 1965, και είναι ένα αστυνομικό μυθιστόρημα με κοινωνικοπολιτικές προεκτάσεις και έντονη την παρουσία του ψυχολογικού πολέμου.
Έχει χαρακτηριστεί Καφκικό μυθιστόρημα, όχι άδικα, αφού είναι αφαιρετικό σε ότι αφορά τον χωροχρόνο και κυρίως τα χαρακτηριστικά του περιβάλλοντος. Στο έργο δεν αναφέρονται ονόματα, πόλεις ή άλλες λεπτομέρειες, έτσι έχει αυτόνομη υπόσταση.

Ένας αντιστασιακός, ‘ο άνθρωπος του Καφέ Σπόρ’ συλλαμβάνεται από ‘το καθεστώς’ για ενδεχόμενη δράση κατά αυτού. Έλλειψη αποδείξεων ‘η υπηρεσία’ μέσω του ‘προϊσταμένου’ θα θέσει σε εφαρμογή ένα σχέδιο για να τον οδηγήσουν στην ομολογία. Μόνο που το σχέδιο αυτό, το οποίο θα πρέπει να φέρουν εις πέρας ‘ο μάνατζερ’ και ‘ο ανακριτής’, ενώ αν και είναι πρωτοποριακό και φαίνεται τέλειο, εντούτοις έχει ένα λάθος.

Ο Σαμαράκης μέσα από αυτό το μυθιστόρημα τάσσεται ξεκάθαρα ενάντια στα ολοκληρωτικά καθεστώτα, όποια και αν είναι αυτά και δείχνει ξεκάθαρα με ελπιδοφόρο τρόπο το γιατί στο τέλος, όσα δεινά και αν προκαλέσουν θα αποτύχουν.

Γραφή πολύ κόφτη, γρήγορη, ρυθμός καταιγιστικός, αγωνία και ανατροπές σε όλο το βιβλίο και όχι μόνο στο τέλος. Σύντομο διαβάζεται σε μερικές ώρες.

 

[Φαίη]

Εξαιρετικό βιβλίο. Με εντυπωσίασε αυτή η εναλλαγή από το παρόν στο παρελθόν και το αντίστροφο, καθώς και η εναλλαγή από την πρωτοπρόσωπη αφήγηση σε τριτοπρόσωπη. Το διάβασα μονορούφι εξαιτίας του γρήγορου ρυθμού και της διάχυτης αγωνίας.
Δεν έχω διαβάσει έως τώρα Κάφκα αλλά θα το επιχειρούσα άνετα μετά από την ανάγνωση του συγκεκριμένου βιβλίου...

 

[Φαροφύλακας]

Σε απλή γλώσσα και με απέριττη αφήγηση ο Σαμαράκης μάς άφησε ένα καταπληκτικό, απολαυστικό και γεμάτο νόημα βιβλίο. Πράγματι, είναι πολύ ενδιαφέρον πως η αφήγηση, όπως επισημαίνει κι η Φαίη, αλλάζει πρόσωπο εναλλάξ.

Το διάβασα πριν πάρα πολλά χρόνια αλλά σαν να μου ανοίξατε την όρεξη.

Για χρόνια έβγαινε από τις εκδόσεις Ελευθερουδάκη με το οπισθόφυλλο γεμάτο τρανταχτά σχόλια γνωστών εφημερίδων και συγγραφέων όπως της Αγκάθας Κρίστη, τού Άρθουρ Μίλερ, του Ζωρζ Σιμενόν κτλ. Ο Ελευθερουδάκης, επίσης, κρατούσε για κράχτη μετρητή "έκδοσης" στο εξώφυλλο εννοώντας την ανατύπωση.

Έπειτα πήγε στον Καστανιώτη κι έγινε κάπως πιο κομψό κρατώντας το ίδιο υπέροχο εξώφυλλο:

Από τα ελληνικά βιβλία που πρέπει να έχει διαβάσει ένας βιβλιόφιλος.

 

[Φένια]

Το διάβασα πριν από 30 χρόνια και το μόνο που θυμάμαι είναι ότι ήταν καταπληκτικό! Προφανώς δε φταίει το βιβλίο, αλλά η κακή μου μνήμη. Μάλλον πρέπει να το ξαναπιάσω (το γνωστό μου δράμα- too many books to read, too little time).

 

[Επίδοξος Συγγραφέας]

Με τα καλά σας σχόλια με κάνετε και μετανιώνω που δεν το πήρα με την εφημερίδα. Πού θα πάει όμως...θα το βρω και θα το διαβάσω... δε θα μου ξεφύγει !

 

[Γαία]

Από τ' αγαπημένα μου βιβλία και από τα λίγα που με έπεισε ο οικογενειακός μου περίγυρος να διαβάσω χωρίς να με απογοητεύσει και που διάβασα μονοκοπανιά. Έχει τον ρυθμό που θες να δεις σε film noir ή σε road movie. Είχα διαβάσει κι εγώ τα τρανταχτά σχόλια που χαρακτηριστικά θυμάμαι το παρομοίαζαν με τον υπαρξισμό του Σαρτρ και πράγματι, δεν απέχουν και πολύ οι πρακτικές προεκτάσεις που έχει(πάει κάμποσος καιρός βέβαια). Είναι τόσο προσεγμένο και τόσο κοινωνικά και ανθρωπιστικά κεντραρισμένο που μπορείς να πεις πως ξεφεύγει από το κλασικό αστυνομικό μυθιστόρημα, είναι αρκετά βαθύ.

 

[Μήτις]

Tο Λάθος και το Εν ονόματι του Σαμαράκη είναι από τα πρώτα βιβλία που διάβασα ως έφηβη. Υπάρχει ένω κενό μνήμης όσον αφορά κάποια σημεία αλλά μου άρεσαν πάρα πολύ! Είχα την τύχη να δω το συγγραφέα σε επίσκεψη που είχε κάνει στο σχολείο μου μάλιστα.

 

[Ανναμου]

δεν εχω διαβασει αλλα βιβλια του Σαμαρακη, αλλα μονο το λαθος.απο τα πιο ομορφα και διδακτικα αστυνομικα και οχι μονο μυθιστορηματα που τελειωνοντας το σου αφηνει πολλα ηθικα διδαγματα!!το ειχα διαβασει ως εφηβη αλλα ακομα το θυμαμαι επειδη ειλικρινα με ειχε εντυπωσιασει η γραφη του!!

οσοι εχετε παιδια(εφηβους) εννοειται να τους το δωσετε να το διαβασουν!!

 

[Γιωργος Τ]

Αντώνης Σαμαράκης: "Το λάθος"

Τίτλος: Το λάθος
Συγγραφέας: Αντώνης Σαμαράκης
Εκδόσεις: Καστανιώτης
Έτος έκδοσης: 2008
Έτος πρώτης έκδοσης: 1965
Αριθμός σελίδων: 236
ISBN: 960-03-1669-4

"Το λάθος" είναι από εκείνα τα βιβλία που πρέπει να φτάσεις στο τέλος του (στις τελευταίες 2 σελίδες!) για να καταλάβεις τη δύναμή του, το μεγαλείο του! Άριστα δομημένο έργο, με πολλά ενδιαφέροντα λογοτεχνικά τεχνάσματα, (όπως τα μπρος-πίσω στο χρόνο, την εναλλαγή της αφήγησης από πρώτο σε τρίτο πρόσωπο) κρατάει αμείωτο το ενδιαφέρον της εξέλιξης της ιστορίας, με στόχο την ανακάλυψη περισσότερων στοιχείων για το Σχέδιο και φυσικά το αποτέλεσμά του. Ένα αποτέλεσμα που καταπλήσσει, συγκινεί και μας θυμίζει ότι πάνω απ' όλα είμαστε ΑΝΘΡΩΠΟΙ...

Πλοκή:

Spoiler

(από την wikipedia)
Ένας πολίτης θεωρείται από την Ασφάλεια ως ύποπτος για συνωμοτική κίνηση κατά του Καθεστώτος. Το μόνο άτομο που θα μπορούσε να επιβεβαιώσει την ενοχή του είναι νεκρό, δολοφονήθηκε από πράκτορες του Καθεστώτος. Έτσι ένα μυαλό σκέφτεσαι "το Σχέδιο", θα δώσουν την ευκαιρία στον ύποπτο να νομίσει πως μπορεί να δραπετεύσει, σε μια τέτοια περίπτωση αποδεικνύεται αυτομάτως η ενοχή του. Στο Σχέδιο λαμβάνουν μέρος δύο κεντρικά πρόσωπα, ένας ανακριτής που είναι απόλυτα έμπιστος του Καθεστώτος καθώς και ένας μάνατζερ. Σε αυτό το Σχέδιο περιλαμβάνεται η μεταφορά του υπόπτου οδικώς και στην συνέχεια ακτοπλοϊκώς στο Κεντρικό οπού θα τον ανακρίνουν. Κατά την διάρκεια της διαδρομής με το αμάξι όμως, ένα υποτιθέμενο πρόβλημα παρουσιάζεται στο αυτοκίνητο, έτσι ο ανακριτής μαζί με τον ύποπτο θα αναγκαστούν να μείνουν σε ένα ξενοδοχείο ενώ ο μάνατζερ υποτίθεται βρίσκεται στο συνεργείο αυτοκινήτων.
Ο ανακριτής θα προτείνει στον ύποπτο να βγουν για μια βόλτα στην πόλη, ώστε να του δοθεί η "ευκαιρία" να δραπετεύσει. Ό ύποπτος δεν κάνει καμία τέτοια προσπάθεια λόγω του φόβου που τον διακατέχει. Όταν πια γυρίσουν στο ξενοδοχείο στον ύποπτο θα δοθεί μια μοναδική ευκαιρία να δραπετεύσει όταν ο ανακριτής εγκλωβιστεί για λίγο στην τουαλέτα λόγω της σφινωμένης πόρτας που δημιούργησε το απότομο ρεύμα αέρα ενός παραθύρου. Ο ύποπτος τότε κάνει το μοιραίο λάθος να επιχειρήσει να ξεφύγει κρυφά από τον ανακριτή. Εκείνη την στιγμή ο ανακριτής, αυτός ο φανατικός του Καθεστώτος, συνειδητοποιεί ότι του ήταν αδύνατον να παραδώσει τον άνθρωπο με τον οποίο είχε περάσει έστω και λίγες απλές καθημερινές ανθρώπινες στιγμές. Μία μία πέρασαν από μπροστά του οι εικόνες της βόλτας που έκαναν μαζί, το ποδόσφαιρο που έπαιξαν με τα παιδιά, οι κοπέλες που γνώρισαν και πήγαν μαζί τους στην πλαζ, η βόλτα στο λούνα παρκ κ.α..
Με παρατεταμένο όμως πια και το όπλο του ανωτέρου (μάνατζερ) απέναντι πλέον και στους δύο, συνειδητοποίησε ότι σ' αυτό το τέλειο σχέδιο, αυτό που είχε προβλεφθεί στην Ειδική Υπηρεσία της Ασφάλειας με κάθε λεπτομέρεια και είχε υπολογισθεί με μαθηματική ακρίβεια, σ' αυτό το Καθεστώς που χωρίζει τους ανθρώπους σ' εκείνους που είναι μαζί του και σ' εκείνους που δεν είναι, υπάρχει ένα κρίσιμο, ένα μοιραίο λάθος.

 

[Πολυξενη]

Μετάνιωνω κι εγώ που δεν το πήρα με την εφημερίδα, ελπίζω να το βρω στη βιβλιοθήκη.

 

[Μελουζίνα]

Μετάνιωνω κι εγώ που δεν το πήρα με την εφημερίδα, ελπίζω να το βρω στη βιβλιοθήκη.

Κι εγώ το μετάνιωσα, απ'την στιγμή που διάβασα την υπόθεση.

 

[Φένια]

Πολύ καλό, μόλις το ξαναδιάβασα. Κυλά ευχάριστα και γρήγορα. Και ο τίτλος, διφορούμενος, αλλά δεν επεξηγώ για να μην το χαλάσω σε όσους δεν το έχουν διαβάσει ακόμα. Πρέπει να το διαβάσουμε όλα τα μέλη, δεν έχουμε και πολλά ελληνικά βιβλία που έγιναν παγκόσμια best sellers.

 

[Αμοντιλιάδο]

Το τέλειωσα σήμερα. Χαίρομαι πολύ που το διάβασα και που αυτό το βιβλίο είναι γραμμένο στην ελληνική.

Κατ' αρχάς, η εναλλαγή των οπτικών γωνιών είναι πολύ έξυπνο εύρημα και και άρτια εκτελεσμένη, επιτρέποντας στον συγγραφέα να χτίσει αγωνία και ψυχολογική επάρκεια, καθώς και ανατροπές. Με μια ατμόσφαιρα μείγμα Όργουελ και Κάφκα, παρακολουθούμε τις διαφορετικές εκδοχές της ίδιας πραγματικότητας στο μυαλό του πρωταγωνιστικού ντουέτου ( εδώ θυμήθηκα την Persona του Μπέργκμαν) για να φτάσουμε στο τέλος, όπου προσωπικά ανατρίχιασα και συγκλονίστηκα. Ένα τέλος θλιβερό αλλά και βαθιά ανθρώπινο, την ίδια στιγμή.

Επαναλαμβάνω: χαίρομαι πολύ όταν ανακαλύπτω βιβλία σαν το Λάθος και το Κιβώτιο, σπουδαία βιβλία με ευρωπαϊκή αύρα, γραμμένα στη γλώσσα μας.

 

[Οπερα]

ενα σημερινο αρθρο απο ΤΑ ΝΕΑ,του Λευτερη Παπαδοπουλου,για τον ανθρωπο Αντωνη Σαμαρακη

 

[Λορένα]

Παρα πολυ καλο ..

Αν εξαιρεσω τις πρωτες σελιδες μεχρι να μπω στο κλιμα, που δεν καταλαβαινα και την εναλλαγη, μετα αρχισε να κυλα ευχαριστα, γρηγορα και με ενδιαφερον.

Με ειχε απο νωρις υποψιασει το τελος (πως αλλιως θα γινοταν η ανατροπη και το λαθος; ;) ), γι'αυτο και δεν συγκλονιστηκα τοσο με το τελος, οσο.. με δευτερο μισο του βιβλιου προς το τελος

 

[Κουκουβαγια]

Βοήθεια

Το βιβλιο ειναι παρα πολυ ωραιο.Μεχρι να μπεις στο νοημα, η σειρα των γεγονοτων , η οποια ειναι μπερδεμενη σε δυσκολευει.Εχω μια εργασια στο σχολειο πανω σε αυτο το βιβλιο και εχω κολλησει σε μια ερωτηση. Μηπως μπορει καποιοσ να μου επησιμανει τα μηνυματα που προκυπτουν απο το ολο βιβλιο.
Σας ευχαριστω πολυ.

 

[Αμοντιλιάδο]

Το βιβλιο ειναι παρα πολυ ωραιο.Μεχρι να μπεις στο νοημα, η σειρα των γεγονοτων , η οποια ειναι μπερδεμενη σε δυσκολευει.Εχω μια εργασια στο σχολειο πανω σε αυτο το βιβλιο και εχω κολλησει σε μια ερωτηση. Μηπως μπορει καποιοσ να μου επησιμανει τα μηνυματα που προκυπτουν απο το ολο βιβλιο.
Σας ευχαριστω πολυ.

Αν μας μετέφερες την ερώτηση, θα βοηθούσε Πρόχειρα και χονδρικά, εγώ μπορώ να πω ότι αυτά που εξέλεβα από το βιβλίο είναι:

α) το απρόσωπο και το αναίτιο του ολοκληρωτισμού
β)η δύναμη της ανθρωπιάς
γ)η θυσία ως αναπόσπαστο κομμάτι κάθε βίαιης μεταλλαγής ή επανάστασης
δ)η υποκειμενικότητα της αλήθειας και οι διάφορες όψεις της (ίδιας) πραγματικότητας
ε) Η επίδραση της ψυχολογίας του ατόμου στον άλλο και η δύναμη του υποσυνειδήτου

Σε πολύ αδρές γραμμές

 

[Φεγγαράδα]

Είχα διαβάσει την 1η έκδοση του 61, μέσα στην τότε ατμόσφαιρα ολοκληρωτισμού εννοείται ότι με τάραξε και μένα μαζί με όλους και επίσης εννοείται ότι δεν υπάρχει πιά στη βιβλιοθήκη μου .Θυμάμαι την ταραχή -ίδια με Κάφκα, όπως λέει ο Αμοντιλιάδο- αλλά ξέχασα "τις δύο μοιραίες τελευταίες σελίδες ". Ποιός θα μου τις θυμίσει?

 

[Κουκουβαγια]

εχει διαβασει κανεις το ζητειται ελπις του σαμαρακη?

 

[Φεγγαράδα]

Ναι, Κουκουβάγια, το διάβασα στον καιρό του κι αυτό και αν θυμάμαι καλά βγήκε πρώτο πριν ΤΟ ΛΑΘΟΣ. Πάει το ξέχασα κι αυτό...