Αγαπημένα αποσπάσματα από βιβλία

[Έλλη Μ]

Περί της αναπόφευκτης διάφορας πραγματικού και μυθοπλαστικου ερωτα

Είναι ένας έρωτας παραχαραγμενοες, αυτος των άλλων που μας πείθει για την ένταση και την αλήθεια του, ο έρωτας των μυθιστορημάτων και της ποίησης. Ο πραγματικός έρωτας δεν έχει αναγνώστες ή ακροατές, αποτυγχάνει να πείσει για τη δύναμή του. Παραμένει ιδιωτικός κι ανεξήγητας . Πάντοτε απορούμε πώς και γιατί ένας αφηγητής φτάνει να ερωτευτεί ένα πλάσμα, ακόμη κι αν στα λόγια τον καταλαβαίνουμε. Το πάθημά του είναι απρόσβλητο από τη να λογική και το συναίσθημα ενός τρίτου που πάντοτε ζητεί περισσότερες αποδείξεις για τον ξένο έρωτα,μπας και πειστεί. Μονον η υπερβολή της φαντασίας, η μυθοπλασία και η τέχνη προσδίδουν στις ερωτικές ιστορίες τη βαρύτητα κάποιας αποκεκαλυμμενης θεότητας. Τοτε εμείς σκύβουμε το κεφάλι με δέος και συγκατάβαση, παρόλο που κατά βάθος, νιώθουμε παρείσακτοι πάντα και αμήχανοι και δεν καταλαβαίνουμε ακόμη πολύ καλα, όπως συμβαίνει μπροστά στην ξένη χαρα και τον ξένο πόνο.

Ο καρπος της ασθενείας μου,
Νικήτας Σινιοσογλου(🫠🫠)​

 

[Έλλη Μ]

Οσο κοντά κι αν βρεθώ σε έναν άνθρωπο, βρίσκομαι πάντα μακριά του. Άλλοτε, πάλι, είμαι τόσο μα τοσο μακριά κι ωστόσο αυτος σκιρτά εντος μου, όπως συμβαίνει με τους τεθνεωντες. Ειναι αρκετή η εγγύτητα; Ίσως ποθούμε κατι ακόμη εγγύτερο απο την εγγύτητα και πιο εγκάρδιο από τα παιχνίδια με τη γλώσσα.

Μαύρες Διαθήκες, Νικήτας Σινιοσογλου​

 

[Έλλη Μ]

[…] η βία είναι έμφυτη στα ομορφότερα πλάσματα, η βία ξεπηδά από τον τόπο, τι νοημα έχει λοιπόν την καταδικάζεις, ιδίως αν εισαι μόνος την έλκεις τη βία πάντα, έκτοτε παώ καλυτερα, θα ‘λεγε κανείς, γίνομαι άνθρωπος, όσο ξεθυμαινει το ξόρκι της θλιψης, τον αφήνω πίσω μου τον κύκνο που ημουνα, χρειάζεται κι η καθοδήγηση των ειδικών, βεβαιως, νέες τεχνικές μπαίνουν στο παιχνίδι ώστε η ζωη΄να συνεχίζεται, σημαντικό να αγαπάς τον εαυτο σου, να βάζεις όρια στους άλλους, να μην πολυδένεσαι μαζί τους, αν εισαι άνθρωπος σου βγαινει φυσικά, συνεργάτες εχουμε ανάγκη κι όχι έρωτες, θελουμε παρτενερ να πιανουν πουλια στον αέρα· το πένθος είναι η λεπτομέρεια που εκπαιδεύεσαι να αγνοεις, και τον έρωτα επίσης, άλλωστε μοοιάζουν τοσο πολύ τα δυο τους, το πένθος κι ο ερωτας, σ’ αδειάζει το ‘να σε γεμίζει ο άλλος, τώρα που γινομαι άνθρωπος, επαναλαμβάνω πράγματα όπως: ο έρωτας διχως τέλος είναι αφύσικος, ο έρωτας διχως πέρατα είναι μια εμμονή, τα σκυλιά σκοτώνουν τον έρωτα για το καλό μας, τα σκυλια είναι οι καλύτεροι φίλοι μας, το πένθος είναι ανορθολογικο, ποιος ο λόγος να υπάρχει; το ζήτημα είναι να είσαι λειτουργικός σαν μηχανή, να ΄σαι μια ολοένα βελτιωμένη εκδοχή του εαυτό σου, που θα πει ότι κάνεις δουλεια με τον εαυτό σου, όπως το θετουν όλο νόημα οι μυημένοι, και να τον αγαπάς πρεπει τον εαυτό σου, τι λέμε τώρα, να τον ερωτευτείς πρέπει τον εαυτό σου!, ώστε να προχωράς συνεχώς και να κάνεις ακόμη περισσότερη δουλειά με τον εαυτό σου, η στρατηγική της επιβίωσης θυμίζει ζώο και πιο πολύ θυμιζει κτήνος, εκτός αν πρόκειται για καμιά στρατηγική του ιαματικου κενου· τι σημασια εχει, ξεπέφτεις στον λόγοο με τον τρόπο των άλλων και άντε να τα ξεχωρίσεις μετά, την επιβίωση από το ιαματικό κενο, πότε πότε, βέβαια, θα ‘θελα να γίνω πάλι ο ερωτευμένος κύκλος που ήμουν και θα ‘θελα επίσης να σας πώ ότι όλες οι εκδοχές του λογου είναι μορφές μιας αρχικής κατάρας, να μια στιγμή αδυναμίας, βλε΄πετε, το πένθος υπονομεύει την υγιή σκέψη, σακατεύει τον λογο και την πρόοδο· σηκώνω όπως όπως το κεφάλι ψηλά, η επιγραφη ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ Η ΝΟΣΤΑΛΓΙΑ, θα την έχετε δει ασφαλώς, και πώς αλλιώς, αφού μας τη ζωγράφισαν σε όλους τους χώρους του Απομονωτηρίου μας, δαπάνη του Ινστιτούτου Ηθικών Επιστημών […]

Απομονωτήριο Λοιμύποπτων Ζώων, Νικήτας Σινιοσογλου​

 

[ΚρίτωνΓ]

1. χαρισματικός λόγος.
2. "τελεία αγνοείται" - υποθέτω ότι θα έχει μία στο τέλος του βιβλίου.
3. υπέθεσα ότι μπορεί και να έχει αυτοκτονήσει, αλλά ζει (και είναι και νεότερός μου!).

 

[Έλλη Μ]

Οχι, δεν αγνοειται η τελεια. Εναλλάσσονται κεφαλαια άνθρωπου-ζωων και στις διηγησεις των δευτερων, απουσιάζει μεν, εχει ανω τελεια δε.
Ζωα, τι να πεις...
Η αληθεια ειναι οτι απηχει η αισιοδοξια κι η χαρωποτητα του Σιοραν στις σελιδες του (αυτον καταφερα να διακρινω), αλλα σε μενα αρεσει ο Σιοραν, καο δεν εχω αυτοκτονησει απ' οσο ξερω, οποταν.

Spoiler: Ημουν βεβαιη

οτι θα εκανες καποια διακριτικη, ευγενικη αλλα αιχμηρη νυξη.

 

[Αδριανός Ζωγράφος]

«Το καταλαβαίνω, σας φέρνω σε δύσκολη θέση. Μήτε και σας αρέσει να μιλάμε πολύ ανοιχτά. Θα 'θελα να σας πω μονάχα ότι σας αγαπώ με όλα σας τα ελαττώματα. Αγαπώ ή σέβομαι ελάχιστους ανθρώπους. Όσο για τους υπολοίπους, ντρέπομαι για την αδιαφορία μου. Όμως, εκείνους που αγαπώ, τίποτα και κανείς – ούτε εγώ ο ίδιος, ούτε προπαντός αυτοί οι ίδιοι - δε θα με κάνουν ποτέ να πάψω να τους αγαπώ. Μου πήρε πολύ χρόνο για να το μάθω· τώρα ξέρω. Ας συνεχίσουμε, λοιπόν, την κουβέντα μας: Δεν επικροτείτε την προσπάθειά μου να μάθω ποιος ήταν ο πατέρας μου».
«Όχι, δηλαδή, την επικροτώ, απλώς φοβάμαι ότι θα απογοητευτείτε. Ένας φίλος μου, που ήταν πολύ δεμένος με μια κοπέλα και ήθελε να την παντρευτεί, έκανε το λάθος να ρωτήσει άλλους για αυτή».
«Ένας αστός», είπε ο Κορμερί.
«Ναι», αποκρίθηκε ο Μαλάν, «εγώ ήμουν».
Έβαλαν τα γέλια.
«Ήμουν νέος. Μάζεψα τόσο αντιφατικές γνώμες, ώστε η δική μου θόλωσε. Δεν ήμουν σίγουρος αν την αγαπούσα ή όχι. Εν ολίγοις, παντρεύτηκα μια άλλη».
«Εγώ δεν μπορώ να βρω έναν δεύτερο πατέρα».
«Ευτυχώς, όχι. Ένας αρκεί, αν κρίνω από τη δική μου εμπερία».

Από το "Ο πρώτος άνθρωπος" το ημιτελές λόγω του θανάτου του Αλμπέρ Καμύ

 

[Φαροφύλακας]

Πιστεύω πως τα ημιτελή (μουσική, λογοτεχνία και ό,τι άλλο) θα τα ολοκληρώσει ικανοποιητικά η ΤΝ κάποια στιγμή.

 

[Νικόλας Δε Κιντ]

@Φαροφύλακας λες να τελειώσει και τον Πύργο του Κάφκα;

 

[Φαροφύλακας]

Το λογικό είναι πως θα ολοκληρώσει τα πάντα σε πολλαπλές εκδοχές.

Και ας μου επιτραπεί μια ονειροφαντασία.

Από ένα σημείο και μετά εγώ μπορώ να φανταστώ το εξής (δίχως να σημαίνει πως έτσι θα γίνει). Δεν μου φαίνεται το πιο απίθανο η ΤΝ να φτιάχνει τέχνη χώρια για τον καθένα μας και μάλιστα δίχως να χρειάζεται να μας ρωτήσει αφού θα γνωρίζει τί μας αρέσει. (Όπως π.χ. σήμερα ο αλγόριθμος του Spotify έχει καταλάβει το γούστο μου και τσιμπάει πράγματα που εγώ δεν θα μπορούσα να τα έχω βρει, και μου τα παρουσιάζει και μου αρέσουν και τα διαλέγω να τα ακούω).

Από αυτήν την άποψη, πιστεύω πως η αντίληψη που έχουμε σήμερα για την τέχνη μπορεί να αλλάξει. Σήμερα αντιλαμβανόμαστε την τέχνη συλλογικά: ο Πικάσο, ο Ντοστογιέφσκη, η Μονα Λίζα, το Dark Side of the Moon, που είναι για όλους. Μπορεί όμως ένα μέρος της τέχνης να αποκεντρωθεί και να υπάρχει σε έναν καθαρά προσωπικό χώρο. Π.χ. η ΤΝ μου φτιάχνει τραγούδια να ακούω, στο πόδι. Και μπορώ να την κατευθύνω: "Όπως το πας, αλλά πιο σε Αλεξίου με στοιχεία Μάλερ και Alan Parson's Project". Αυτοί οι απίθανοι συνδυασμοί ήδη γίνονται πετυχημένα στο εικαστικό, για όποιον έχει πειραματιστεί με αυτά ("Κάνε μου τον Χάρι Πόττερ σε αγιογραφία με αισθητική σοβιετικής αφίσας του '70 κτλ." και τζουπ! 4 πετυχημένες εκδοχές σε ένα δευτερόλεπτο). Γιατί να μην μπορούν να γίνουν στην μουσική;

Πόσο μάλλον που η τάση της εποχή είναι ναρκισιστική και ατομικιστική, και άρα τόπος ευδόκιμος για μια ατομική τέχνη, από την ΤΝ μου κι εμένα για εμένα.

Και παράλληλα μπορεί να συνεχίσει να υπάρχει και η κεντρική τέχνη όπου όλοι ξέρουμε και ακούμε π.χ. έναν συγκεκριμένο καλλιτέχνη, ή αύριο, μια συγκεκριμένη περσόνα ΤΝ. Και μου μοιάζει λογικό να δημιουργούνται και ομάδες μικρές ή μεγάλες, που θα επιλέγουν να παρακολουθούν τον ίδιο αλγόριθμο ώστε να μπορούν να μοιράζονται, από την ανάγκη της κοινωνικοποίησης και της ομάδας.

Οπότε, πίσω στο ερώτημα, μου μοιάζει λογικό όχι απλά να τα ολοκληρώσει, αλλά να το κάνει πραγματικά όπως θα το είχε κάνει ο ίδιος δημιουργός. Και να φέρω εδώ παράδειγμα το Ρέκβιεμ του Μότζαρτ, όπου το πρώτο μισό είναι ένα ανατριχιαστικό αριστούργημα της ανθρωπότητας ενώ εκεί που αρχίζει να υπάρχει λίγος Μότζαρτ και πολύ περισσότερος Süssmayr', οι ανατριχίλες χάνονται. Νομίζω πως η ΤΝ θα μπορέσει να ολοκληρώσει το έργο πολύ πιο κοντά στο πώς θα το έκανε ο ίδιος ο Μότσαρτ και να μείνουμε πραγματικά άναυδοι ακούγοντάς το ως υπερύψηλο αριστούργημα πλέον μέχρι το τέλος.

Αλλά η ενδιαφέρουσα σκέψη είναι η εξής (και γι'αυτό έκανα και τόσο φλύαρη εισαγωγή) πως όχι απλά θα το ολοκληρώσει, αλλά θα μπορεί να το ολοκληρώνει κάθε φορά, σε διαφορετικές εκδοχές ακόμη και για εμένα τον ίδιο. "Τέλεια η χθεσινή εκδοχή σου του Ρέκβιεμ αλλά θέλω μια νέα εκδοχή σήμερα όπως θα το ολοκλήρωνε όχι ο ίδιος ο Μότζαρτ αλλά ο Σούμπερτ" και βέβαια, αναπόφευκτα κάποια στιγμή θα κατέληγες σε "Σήμερα θέλω να ακούσω το Ρέκβιεμ όπως θα το ολοκλήρωνε ο Πιατσόλα, έχοντας όμως γνώσεις για κλασική σύνθεση, με διάθεση bossa nova, και οι στίχοι σε Παλαιορωσικά, αντί για Λατινικά". Είναι κακό; Δεν καταστρέφεται κάτι. Απλά πολλαπλασιάζεται. Η γνώριμη σύνθεση του Süssmayr θα συνεχίσει να υπάρχει, για όποιον την προτιμά. Εγώ μπορεί να θέλω οι στίχοι να είναι σε Παλαιορωσικά. Εάν εσένα δεν σου αρέσει, μην στεναχωριέσαι. Μη οργίζεσαι. Εσύ άκου ό,τι αγαπά η δική σου καρδιά.

Μην φτάσουμε να έχουμε στην τέχνη την οργή που προκαλεί ο δογματισμός στις Αβρααμικές θρησκείες.

Η τέχνη έχει ιεροποιηθεί και συχνά γίνεται ταμπού. Έχω μιαν άλλην αντίληψη για την τέχνη. Οπότε το τοπίο που μόλις φαντάστηκα μπορεί για πολλούς είναι να δυστοπικό, αλλά εγώ το προσδοκώ με περιέργεια.

 

[Εστελλ]

"Το τρομαχτικό συναίσθημα της μη πραγματικότητας είναι πολύ εντονότερο
σ' αυτό που αποκαλούμε《πραγματικότητα》παρά στα όνειρα, όπου τα πάντα είναι απολύτως αληθινά."

Από το "εργοστάσιο εφιαλτών" του Λιγκότι.

 

[Νικόλας Δε Κιντ]

Το ταξίδι στο χρόνο διέπεται κανόνες, να μπορείς, ας πούμε να γυρίσεις πίσω στο παρελθόν, μα δεν επιτρέπεται να αλλάξεις τίποτα.

Οφείλεις να είσαι ένας απλός παρατηρητής, προκειμένου να διαφυλαχθεί η ακεραιότητα της χρονικής αλληλουχίας. Την παραμικρή κλωστούλα να τραβήξεις το υφαντό του χρόνου θα ξηλωθεί και οι συνέπειες θα είναι ανυπολόγιστες. Ο ταξιδιώτης που παραβιάζει αυτόν τον κανόνα διαπράττει έγκλημα κατά της ιστορίας, του πολιτισμού και της ανθρωπότητας.

Δεν πτοούμαι. Είμαι αποφασισμένη. Συνεχίζω την κατασκευή της χρονομηχανής μου. Μόλις θα είναι έτοιμη θα ταξιδέψω 25 χρόνια πίσω για να σε αγαπήσω στα δεκαοχτώ μας. Είναι έγκλημα τόσα χρόνια χαμένα.

Γεννιέται ο κόσμος
Βάσια Τζανακάρη
​

 

[Κεχριμπάρι]

..."Δεν τα λέτε όλα", ψέλλισε ο Σαν Σαβεν [...] "Και η δική μου γλώσσα, αν και μου κάνει κόπο να την κουνώ, δεν θα σωπάσει. Ο σοφός δεν πρέπει να επιτίθεται στο ψεύδος μόνο με το σπαθί, αλλά και με τη γλώσσα. Φίλοι μου, πως μπορείτε να αποκαλείτε οικτίρμονα μία θεότητα που θέλει την αιώνια δυστυχία σας για να κατασιγάσει τη στιγμιαία οργή της; Εμείς πρέπει να συγχωρούμε τον πλησίον μας κι ο Θεός όχι; Και πρέπει να αγαπήσουμε ενα ον τόσο σκληρό; Ο αβάς με αποκάλεσε πυρρωνιστή, μα εμείς οι πυρρωνιστές, αν έτσι μας θέλει, προσπαθούμε να παρηγορήσουμε τα θύματα της απάτης. Μία φορά, με τρεις φίλους μου μοιράσαμε στις κυρίες ροζάρια με άσεμνες παραστάσεις. Να ξέρατε πόσο ευλαβικές έγιναν απο εκείνη τη μέρα!"...

Ουμπέρτο Έκο
Το νησί της προηγούμενης ημέρας

 

[Αδριανός Ζωγράφος]

"Αν μπορούσε κανείς να δει όπως βλέπει η Γέντα, θα αντιλαμβανόταν πως ο κόσμος στην πραγματικότητα συγκροτείται από λόγια που όταν ειπωθούν αποκτούν δικαιώματα πάνω στην τάξη των πραγμάτων· από αυτή τη στιγμή και μετά τα πάντα μοιάζουν να συμβαίνουν κατά τη δική τους υπαγόρευση, τα πάντα μοιάζουν να υποτάσσονται σε αυτά."

Όλγκα Τοκάρτσουκ
Τα βιβλία του Ιακώβ