Αγαπημένα αποσπάσματα από βιβλία

Φαροφύλακας

Απαρέμφατος Δροσουλίτης του πιο Μόρμυρου Φθόγγου
Προσωπικό λέσχης
Μου λέει: Ξέρετε, θα βρέξει...
Λέω: εγώ έχω την κιβωτό μου, ας βρέξει!
Μου λέει: Κιβωτό για έναν...

Γιώργος Μαρίνος

Εντάξει, δεν είναι από βιβλίο, αλλά είχε μια χάρη σαν καλλιτέχνης, και πάνω από όλα, ένα θάρρος σαν άνθρωπος. Οπότε, τιμητικά. <3
 
Συνήθως, η αλήθεια υφίσταται μεγαλύτερη ζημιά από το ζήλο των υπερμάχων της παρά από τα επιχειρήματα των πολεμίων της.

Η αποκάλυψη μιας αλήθειας γίνεται πάντα με ζήλο κι εκείνοι που είναι σίγουροι γι' αυτήν τείνουν να είναι ενθουσιώδεις. Τούτο όμως αποτελεί το αδύνατο σημείο τους σε μια φιλονικία. Επομένως, είναι προτιμότερο ο ζήλος να στρέφεται εναντίον της καθαυτό αμαρτίας και όχι εναντίον των ανθρώπων ή των σφαλμάτων τους.

William Penn, Καρποί της Μοναξιάς, εκδ. Ροές
 
Ως εκ τούτου, υποβάλλω με κάθε σεμνότητα την πρόταση μου ότι από τα εκατόν είκοσι χιλιάδες παιδιά που ήδη λογαριάσαμε, είκοσι χιλιάδες να τεθούν κατά μέρος για αναπαραγωγή, εκ των οποίων μονάχα το ένα τέταρτο να είναι αρσενικά, ποσοστό μεγαλύτερο από εκείνο που αφήνουμε για τα πρόβατα, τα βοοειδή και τους χοίρους, και ο λόγος είναι ότι τα παιδιά αυτά σπανίως είναι καρποί γάμου, θεσμού που ελάχιστα υπολήπτονται οι αγροίκοι του τόπου μας, και κατά συνέπεια ένα αρσενικό αρκεί για να εξυπηρετήσει τέσσερα θηλυκά. Τα υπόλοιπα εκατό χιλιάδες βρέφη συνιστώ μόλις χρονίσουν να προσφέρονται προς πώληση στον καλό και εύπορο κόσμο, ανά το βασίλειο, συμβουλεύοντας πάντα τη μητέρα να θηλάζουν μπόλικο γάλα τον τελευταίο μήνα ώστε να γίνουν τροφαντά και παχουλά, ό,τι πρέπει για ένα καλό τραπέζι. Για ένα τραπέζι με καλεσμένους, από ένα βρέφος βγάζουμε πρώτο και δεύτερο πιάτο, κι όταν η οικογένεια δειπνεί μονάχη, μπορεί ν' αρκεστεί σ' ένα τεταρτημόριο του σφαγίου, σπάλα ή μπούτι, που με λίγα μπαχαρικά, αλάτι και πιπέρι, θα γίνουν πολύ νόστιμο βραστό την τέταρτη μέρα, ιδίως το χειμώνα.

Λογαριάζω ότι κατά μέσο όρο ένα βρέφος νεογέννητο ζυγίζει δώδεκα λίβρες, και ότι σ' ένα ηλικιακό έτος, αν θηλάσει επαρκώς, το βάρος του θα φτάσει τις εικοσιοκτώ λίβρες.

Παραδέχομαι ότι το έδεσμα αυτό θα ΄ρχεται κομμάτι ακριβούτσικο, και κατά συνέπεια θα 'ναι ταιριαστό για τους γαιοκτήμονες, οι οποίοι, έχοντας ήδη ρουφήξει το μεδούλι των περισσότερων γονιών, είναι προφανώς οι πλέον κατάλληλοι για να φάνε τις σάρκες των παιδιών.

Ιωνάθαν Σουίφτ, Πρωθιερέως Καθεδρικού Ναού Αγίου Πατρικίου εν Δουβλίνω, "Σεμνή πρόταση ώστε να παύσουν τα τέκνα των φτωχών ν' αποτελούν βάρος για τους γονείς τους και τον τόπο και να καταστούν ωφέλιμα στην κοινωνία", μτφ. Γαβριήλ Ν. Πεντζίκης, εκδ. Άγρα
 
............................Η λειτουργία τελειώνει μ'ένα καθορισμένο τύπο προσευχής που επαναλαμβάνουν και οι ιερείς και οι πιστοί . Διατυπώνεται με τέτοιο τρόπο, που ενώ τη λένε όλοι μαζί, ταιριάζει στον καθένα χωριστά. Είναι περίπου έτσι:

Ω Θεέ, Σε αναγνωρίζω σαν δημιουργό μου, κυβερνήτη μου και σαν πηγή όλων των αγαθών. Σ' ευχαριστώ για όλες τις ευλογίες Σου, μα ιδιαίτερα που μου επιτρέπεις να ζω στην πιο ευτυχισμένη απ' όλες τις κοινωνίες, και να πιστεύω αυτή τη θρησκεία που την θεωρώ πιο αληθινή από τις άλλες. Αν κάνω λάθος, κι αν κάποια άλλη θρησκεία ή κοινωνικό σύστημα είναι καλύτερα και πιο αρεστά σε Σένα, προσεύχομαι στην καλοσύνη Σου να μου τα γνωρίσεις, γιατί είμαι έτοιμος ν' ακολουθήσω όπου κι αν με οδηγήσεις. Μα αν το σύστημά μας είναι στ' αλήθεια το καλύτερο, και η θρησκεία μου η πιο αληθινή, τότε φύλαξέ με πιστό και στα δύο, κάνε ν' αποδεχτεί τον ίδιο τρόπο ζωής και την ίδια πίστη όλη η ανθρωπότητα,- εκτός αν οι διάφορες θρησκείες που υπάρχουν είναι θέλημα των ανεξιχνίαστων σκοπών Σου. Χάρισε μου καλό θάνατο, όταν θα με καλέσεις κοντά Σου. Δεν τολμώ να Σου ζητήσω να 'ναι αργά ή γρήγορα. Μα αν είναι θέλημά Σου, θα προτιμήσω να 'ρθω κοντά Σου με τον πιο οδυνηρό θάνατο, παρά να μείνω πολύ καιρό μακρυά Σου έστω και ζώντας την πιο ευχάριστη γήινη ζωή.

( σημείωση δική μου: πρόκειται για την προσευχή που κάνουν οι πιστοί στο τέλος της λειτουργίας στη φανταστική χώρα της Ουτοπίας)



Thomas More, Η Ουτοπία, εκδ. Κάλβος

(μτφ. Γιώργος Καραγιάννης)



* Thomas More (1478-1535) ήταν Άγγλος δικηγόρος, φιλόσοφος και πολιτικός. Έμεινε πιστός στην Καθολική Εκκλησία και γι' αυτό εκτελέστηκε. Ανακηρύχθηκε Μάρτυρας από τον Πάπα Πίο ΧΙ
 
"Δεν υπάρχει τεχνική της λήθης, βρισκόμαστε ακόμα σε αιτιατές φυσικές διαδικασίες - εγκεφαλικές αλλοιώσεις, αμνησία ή χειρωνακτικοί αυτοσχεδιασμοί, τι να πω, ταξίδια, αλκοόλ, υπνοθεραπεία, αυτοκτονία."

Ουμπέρτο Έκο, Το εκκρεμές του Φουκώ
 
Σήμερα δε θέλουμε να μιλάμε για το θάνατο. Δεν θέλουμε να αντλήσουμε από αυτόν τα ωφέλιμα στοιχεία και να τα εντάξουμε στην καθημερινότητά μας. Προσπαθούμε συνεχώς να κατευθύνουμε το βλέμμα μας προς ένα φωτεινό ορόσημο, την εξωτερική επιφάνεια, τη ζωή· και αγωνιζόμαστε μη μας ξεφύγει κάτι που να δείχνει τη δύναμη με την οποία ο θάνατος τρώει σιγά σιγά τη ζωή μας. Πρόκειται για μία διαδικασία με την οποία ο εκλογικευμένος ανθρωπισμός μας, ενώ επιτελεί αδιάκοπα το έργο του στρέφοντας τα μάτια του σύγχρονου ανθρώπου προς τη λαμπρότητα της ελευθερίας και της προόδου, σπρώχνει ταυτόχρονα το ζήτημα του θανάτου από το επίπεδο της συνείδησης όλο και βαθύτερα μέσα στο υποσυνείδητο, μετατρέποντάς το έτσι σε μια ακόμα πιο επικίνδυνη, εκρηκτική, εσωστρεφή παρόρμηση. Αγνοούμε ότι το να επαναφέρουμε το θάνατο στο επίπεδο της συνείδησης αποτελεί ένα σημαντικό στοιχείο διανοητικής υγείας.[.....................]Ο καθημερινός στοχασμός του θανάτου είναι το ίδιο ακριβώς με την επικέντρωση στη ζωή. Όταν κάνουμε τη δουλειά μας σκεφτόμενοι ότι μπορεί να πεθάνουμε την επόμενη στιγμή, δεν μπορεί παρά να τη δούμε να πλημμυρίζει ξαφνικά από νόημα και ζωή.



Γιούκιο Μισίμα, Η ηθική των σαμουράι στη σύγχρονη Ιαπωνία, εκδ. Ερατώ
 
Σκεφτείτε πώς θα ήταν κάθε στιγμή της ζωής μας αν είχαμε συναίσθηση πως μπορεί να είναι η τελευταία, πως αυτή η στιγμή μας δόθηκε για να πλησιάσουμε με κάποιο τρόπο την τελειότητα, πως τα λόγια που λέμε θα είναι τα στερνά μας κι έτσι θα έπρεπε να εκφράσουν όλη την ομορφιά, όλη τη σοφία, όλη τη γνώση και, πάνω απ' όλα, όλη την αγάπη που γνωρίσαμε στο κύλισμα του βίου μας, είτε αυτός ήταν μακρύς, είτε σύντομος. Πώς θα συμπεριφερόμασταν ο ένας στον άλλο αν η παρούσα στιγμή ήταν η μοναδική που είχαμε στη διάθεσή μας και θα έπρεπε να χωρέσει και να εκφράσει όλη την αγάπη και τη φροντίδα που υπάρχει μέσα μας; Θα ζούσαμε με βάθος και ένταση ακατόρθωτη υπό άλλες συνθήκες. Κι ωστόσο, είναι δύσκολο να συναισθανθούμε τι σημαίνει αυτή η παρούσα στιγμή. Κινούμαστε από το παρελθόν στο μέλλον, χωρίς ποτέ να ζούμε αληθινά με ένταση τη παρούσα στιγμή.



Anthony Bloom, O θάνατος ως κέρδος, εκδ. Εν Πλω
 
Ως μετριοπαθής άνδρας μεν και υιός της παιδείας τρέφω έναν φυσικό τρόμο απέναντι στη ριζοσπαστική επανάσταση και τη δικτατορία της κατώτερης τάξης, την οποία οίκοθεν δεν μπορώ εύκολα να τη φανταστώ διαφορετικά παρά με την εικόνα της αναρχίας και της οχλοκρατίας κοντολογίς της καταστροφής του πολιτισμού. Όταν όμως θυμάμαι το γκροτέσκο ανέκδοτο, πώς οι δύο πληρωμένοι από το κεφάλαιο σωτήρες του ευρωπαϊκού πολιτισμού, δηλαδή ο Γερμανός και ο Ιταλός, περιδιάβαζαν μαζί τα φλωρεντινά ουφίτσι, όπου, μα την αλήθεια, δεν είχανε καμία δουλειά, και ο ένας διαβεβαίωνε τον άλλον ότι όλοι αυτοί οι «εξαίσιοι θησαυροί της τέχνης» θα ήταν καταδικασμένοι να καταστραφούν από τους μπολσεβίκους αν ο ουρανός δεν είχε προνοήσει ανυψώνοντας τους δυο τους – τότε οι απόψεις μου για την οχλοκρατία επανακτακτοποιούνται και η κυριαρχία της κατώτερης τάξης μού φαίνεται, σ’ εμένα, τον γερασμένο αστό, ιδεώδης κατάσταση, γιατί η μόνη πλέον δυνατή σύγκριση είναι με την κυριαρχία του αποβράσματος. Από όσο ξέρω, ο μπολσεβικισμός δεν κατέστρεψε ποτέ έργα τέχνης, Αυτό ανήκε μάλλον στην αποστολή εκείνων που ισχυρίζονται ότι μας προστατεύουν από αυτόν. Ήθελε πολύ να πέσει και το εργο του ήρωα αυτών των φύλλων, του Άντριαν Λεβέρκυν, θύμα της μανίας τους – μανίας ολωσδιόλου άγνωστης στην αποκαλούμενη οχλοκρατία- να τσαλαπατούν κάθε τι πνευματικό; Η νίκη τους και η ιστορική τους δικαιοδοσία να κοσμοθετήσουν κατά τη δική τους φρικαλέα ευαρέσκεια δεν θα ειχε στερήσει από το έργο του ζωή και αθανασία;

Δοκτωρ Φάουστους, σελ 449
Και κάπως έτσι, εξηγειται γιατι αυτό μπορώ και το διαβάζω ακόμη, παρόλη την τεράστια δυσκολία του, ενώ κάθε τι άλλο λογοτεχνικό τελευταίως το παρατω.
 
[…] αναρωτιέμαι μηπως απλώς ήταν ένα νέφος ενδοκρινικά καθοδηγούμενης αυταπάτης, μια αναστολη κάθε λογικής λειτουργίας, ετσι ώστε να ανοιξει ο δρόμος για το ζευγάρωμα. Υπηρχε πάθος. Ένας θεός ξέρει πόσο πάθος υπήρξε. Πιστεύαμε ότι το πάθος αποτελούσε το τεκμήριο του βαθους του αμοιβαιου μας έρωτα, ενώ εκείνο απλώς περιέγραφε την ενταση της μοναξιάς που μας ειχε ωθησει τον έναν προς τον άλλον, που μας ειχε ετοιμάσει για την τρυφερότητα της πράξης μας και τη φαντασιωση η οποία την ετρεφε.

Ωστόσο η ταση μας προς την αυταπάτη είναι μονο μια από τις ποικίλες μορφές της ψευδαίσθησης που μας κανει να πιστευουμε ότι γνωριζουμε ένα άλλο ανθρώπινο ον, και σε τελική ανάλυση, τον εαυτό μας. Η πεποιθηση ότι εχεις σαφη εικονα των άλλων καταρρέει, όταν αρχίζεις να αναλογίζεσαι σε ποσους ανθρώπους θα αναγνωριζες ότι εχουν μια σαφη εικονα της δικης σου προσωπικότητας. Βλεπεις τον αριθμό να ελαττωνεται μπροστα στα ματια σου.


Υπό το φως των όσων γνωρίζουμε, Zia Haider Rahman​
 
"Ονομάζεται γκαμπί της βασίλισσας" του είχε εξηγήσει ο πατέρας κάποιο μακρινό καλοκαίρι, γεμάτο κουνούπια, σκόνη και μπάνια στο ποτάμι. (...) "Βλέπεις;" είχε συνεχίσει ο πατέρας του με δασκαλίστικο ύφος. "Όσο ένα πιόνι είναι στη σκακιέρα έχει μια αξία, η οποία εξαρτάται από τις δυνατότητές του. Η βασίλισσα αξίζει δέκα, ο ιππότης αξίζει πέντε, ο στρατιώτης αξίζει ένα. Αλλά μόλις τα βγάλεις, γίνονται ξανά απλά σκαλιστά ξυλαράκια".
Τι μαγεία! Τα ασπρόμαυρα τετραγωνάκια μοιάζουν με μαγεμένη πεδιάδα.
Λίγες μέρες μετά, ο μικρός Σάσα είχε δείξει στον πατέρα του μια μεγάλη ανακάλυψη. Είχε βάλει μερικά πιόνια στη σκακιέρα σαν να ήταν το φινάλε μιας παρτίδας. Οι δυο βασιλιάδες, η λευκή βασίλισσα, ένας στρατιώτης και ένας μαύρος αξιωματικός. Η βασίλισσα απειλούσε και τους δύο και μπορούσε να επιλέξει ποιον θα χτυπήσει. Ο στρατιώτης ήταν ένα βήμα μακριά από την ακραία σειρά. "Μου είπες ότι ο στρατιώτης αξίζει ένα και ο αξιωματικός αξίζει πέντε, οπότε το λευκό πιόνι θα έπρεπε να φάει τον αξιωματικό. Αν όμως το κάνει, ο μαύρος στρατιώτης φτάνει στην άκρη της σκακιέρας και μετατρέπεται σε βασίλισσα".
"Σωστά. Στην πραγματικότητα η λευκή βασίλισσα πρέπει να χτυπήσει αυτό τον στρατιώτη."
"Τότε αυτό σημαίνει ότι ο στρατιώτης αξίζει περισσότερο από τον αξιωματικό!" Διαμαρτυρήθηκε ο Σάσα. "Σημαίνει ότι τα πιόνια δεν έχουν πάντα την ίδια αξία, αλλά η αξία τους εξαρτάται από το που βρίσκονται σε σχέση με τα υπόλοιπα".
"Μπράβο" τον συγχάρηκε ο κύριος Μαλινόφσκι. "Ακριβώς όπως συμβαίνει στη ζωή".
Εκείνο το βράδυ, στο τραπέζι, του υπενθύμισε τους αμέτρητους θρύλους των πολύ προικισμένων παιδιών που αναγκάζονταν να εργάζονται ως βοσκοί ή υπηρέτες αλλά χάρη σε ένα τυχαίο γεγονός έγιναν βασιλιάδες. Ο Αρθούρος, ο Δαβίδ, ο Γόρδιος. Και, αντίστροφα, ιστορίες ηλιθίων και άχρηστων ατόμων που αντιμετωπίζονται σαν βασιλιάδες λόγω του αίματός τους.


Προλετκούλτ, Wu Ming.
 
Απόσπασμα απο American gods

... Τη ζωή ενός παιδιού, πολύ παλιά και πολύ μακριά, σε έναν τόπο πέρα από τον ωκεανό, στους τόπους όπου ανέτελλε ο ήλιος. Αλλά αυτή η ζωή δεν περιείχε καθόλου ανατολές, μόνο ημίφως τη μέρα, και μαυρίλα τη νύχτα,
Κανείς δεν του μιλούσε. Άκουγε ανθρώπινες φωνές, απ' έξω, αλλά δεν καταλάβαινε την ανθρώπινη ομιλία περισσότερο από το κρώξιμο της κουκουβάγιας και τα αλυχτήματα του σκύλου.
Θυμόταν, ή νόμιζε ότι θυμόταν, μια νύχτα, πριν πολύ καιρό, όταν μια γυναίκα από τους ψηλούς ανθρώπους είχε μπει, ήσυχα, και δεν τον είχε χτυπήσει ούτε ταΐσει, αλλά τον είχε σηκώσει στο στήθος της και τον είχε αγκαλιάσει. Εκείνη μύριζε όμορφα. Ζεστές σταγόνες νερού είχαν πέσει από το πρόσωπό της στο δικό του. Είχε φοβηθεί, κι είχε βογκήξει δυνατά μες στον φόβο του.
Εκείνη τον άφησε στο άχυρο, βιαστικά, κι έφυγε από την καλύβα, αμπαρώνοντας την πόρτα πίσω της....
 
Top