Τίτλος: Κύματα
Τίτλος Πρωτότυπου: Wellen
Συγγραφέας: Έντουαρντ Φον Κάιζερλινγκ (Eduard von Keyserling)
Μετάφραση: Αναστασία Χατζηγιαννίδη
Εκδόσεις: Loggia
Έτος Έκδοσης: Νοέμβριος 2020
Πρώτη Έκδοση: 1911, Γερμανικά
ISBN: 9786188474437
Κάπου σε ένα χωριό της Βαλτικής, σε ένα παραθεριστικο θέρετρο, η (πρώην κόμισσα) Ντοραλίς ζει με τον νέο και καινούριο της σύζυγο, έναν liberal ζωγράφο, τον Χανς, εξαιτίας του όποιου παράτησε τον ηλικιωμένο Κόμη της και περνάει ένα ζεστό, μακρύ καλοκαίρι. Το διαζύγιο της κόμισσας αποτελεί σκάνδαλο για τον αριστοκρατικό κόσμο που επίσης έχει επιλέξει το ίδιο ψαροχώρι για να καταλύσει, με πιο σημαίνουσα την οικογένεια του μακαρίτη στρατηγου Πάλικο, συνοδευόμενη από μια κουστωδια υπηρετριών, ανθρώπων να της κρατούν συντροφιά, μανα, κόρη, εγγόνια κλπ κλπ. Από τις πρώτες σελίδες αντιλαμβάνεται κανείς ότι πρόκειται για μια μητριαρχική και γυναικοκρατούμενη οικογένεια η οποία αναπόφευκτα θα σταθεί με αντιπάθεια και επίκριση απέναντι στην εξόχως όμορφη Ντοραλίς, προσπαθώντας να την κρατήσει σε απόσταση από τα μικρά παιδια της . Στον αντίποδα, οι άντρες γοητεύονται από αυτήν, κάποιος την ερωτευεται και όλοι μα όλοι μοιαζει να την παρατηρουν υπο μεγεθυντικό φακό, μαγνητισμένοι. Όλοι.
Ανάμεσα στις δυο κατοικίες απλώνεται μια τεράστια παραλία που αποτελει το σκηνικό της νουβέλας και όπου εκει γινονται όλα. Το νεαρό ζευγάρι περνάει ανέμελα το χρόνο του, η μια κολυμπώντας και διαβάζοντας, ο άλλος τη μέρα ζωγραφίζοντας και αργά το βράδυ βγαίνοντας στα ανοιχτα με καποιους από τους κάτοικους για ψάρεμα. Τα απογεύματα, ολοι να τους παρακολουθούν διακριτικά να βολτάρουν ασκοπα κι ανέμελα στην παραλία ή να τους συναντούν μοιραία σε συγκεντρώσεις στις όποιες είναι καταφανης η προσπάθεια διατήρησης κάποιας ισορροπίας ανάμεσα στην ευπρέπεια των κάλων τρόπων αλλά και την απόσταση που χωρίζει τις κυρίες της οικογένειας από τον φιλελευθερισμό της Ντοραλίς. Ταυτόχρονα έλξη και άπωση. (Κι ευτυχώς, η Ντοραλίς δεν θυμιζει ούτε Καρένινα ούτε Μποβαρύ. Θυμίζει αληθινότατο και πραγματένιο άνθρωπο.)
Παρόλ’ αυτά, όμως, πρόκειται για μια εποχή που τα κοινωνικά όρια εχουν αρχίσει να ξεθωριάζουν και ίσως κάπως να αλληλοχωνευονται (αλλαγή του αιώνα, λίγο πριν τον Μεγάλο Πόλεμο). Σε αυτό, καθοριστικό ρόλο εδώ παίζει η απαράμιλλη ομορφιά της Ντοραλίς που απλοποιεί και ισοπεδώνει τα πράγματα, κατά τον τρόπο που έλεγε νομίζω ο Ουάιλντ, ότι η ομορφιά είναι σημαντικότερη της ευφυΐας μιας και δεν χρειάζεται εξήγηση. Ομολογώ, όμως, ότι ενώ οι χαρακτήρες της αριστοκρατίας θα μπορούσαν να ειχαν περιγραφεί ως πεζοί και ρηχοί , ο Κάιζερλινγκ επιλέγει να τους παρουσιάσει σφαιρικούς και μέσω πιο ανθρωποκεντρικής παρά στερεοτυπικής και ταξικής ματιάς, κάτι που ξεχωρίζει από άλλους ομότεχνούς του.
Κι ακριβώς εκεί κρύβεται η μεγάλη γοητεία του βιβλίου (για μένα), μιας και κατά τα άλλα είναι ένα έργο χωρίς ουσιαστική ή ουσιώδη δράση, αρκετά χαμηλών τόνων, θα ελεγα νωχελικό, μιας και τις διαπερνά μόνιμα το φως, πολύ φως, και τα χρώματα του καλοκαιριού -δίπλα στη θάλασσα. Η λεπτή αλλά πολύ ξεκάθαρη καταγραφή των συγκρούσεων που βιώνουν οι πρωταγωνιστές, μέσα από πάρα πολύ ζωντανούς και αληθινούς διαλόγους, καθόλου παρωχημένους ή ξεπερασμένους και με πολύ κομψή γλώσσα. ‘Η, πώς καταγράφεται ο ίδιος άνθρωπος (Ντοραλίς) από τους ενήλικες (εγκιβωτίζω διάκριση ανδρών-γυναικών) και από τα παιδιά. Η ειρωνεία να αφήνει πίσω έναν χειριστικό σύζυγο για χαρη ενός αντίθετου ανθρώπου που διαρκώς κάνει λόγο για την προσωπική ελευθερία και τη διακριτικότητα, ενώ κι ο ίδιος θελει να την βάλει σε καλούπι. Άλλο, αλλά καλούπι. Ακόμη και η ιδια Ντοραλίς αντιλαμβάνεται την εγγενή αντίφαση της επιλογής της, ότι αυτή δεν θα είναι εσαεί ρόδινη. [Τώρα που το σκέφτομαι, βρίσκω φοβερές αναλογίες με το τέλος της ταινίας του Louis Malle, Les Amants.] Ίσως γι’ αυτό να παρατείνεται το καλοκαίρι στην εξοχή και να αναβάλλεται οποιαδήποτε κουβέντα για εγκατάσταση στην πόλη, μεχρις ότου να μην παίρνει άλλη αναβολή.
Έναν μήνα νωρίτερα της παρούσας εκδοσης, είχε κυκλοφορήσει από τον Εξάντα σε μετάφραση του Αλέξανδρου Κυπριώτη. Τι να πεις...
Το βιβλίο ήταν αναπάντεχα πάρα πολύ καλό, ή εγώ ήμουν αναπάντεχα πάρα πολύ καλή μαζί του και ήθελα να μην τελειωσει. Θα επιδιώξω να το διαβάσω ξανά, αυτή τη φορά από τον Κυπριώτη, ετσι για τη συγκριση του πράγματος, παρόλο που η μεταφράστρια έχει κανει πολύ καλή δουλεια τόσο με το κείμενο όσο και με το επίμετρο.
Άσχετο, αλλά το εξαιρετικο Les Amants εχει βασιστεί στο ακομη πιο εξαιρετικό Χωρίς Επαύριον του Vivant Denon που κάποιοι από μας ανακαλύψαμε στην επισης αγαπημένη Βραδύτητα του Milan Kundera.
~κλικ!~
Last edited by a moderator: